Halifeliğin Kaldırılmasının İngiliz Basınındaki Yansımaları

Millî Mücadele sonrası, yeni Türkiye’nin laik bir cumhuriyet olarak kurulmasında en önemli adımlardan biri halifeliğin kaldırılması olayıdır. Halifeliğin kaldırılması konusu hem iç politika hem de dış politikada siyasi gündemi önemli ölçüde meşgul etmiştir. Bu dönemde İngilt...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Şeyma Dinç, Mehmet Fatih Sansar
Format: Article
Language:English
Published: Van Yuzuncu Yıl University 2024-09-01
Series:Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.53568/yyusbed.1485307
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Millî Mücadele sonrası, yeni Türkiye’nin laik bir cumhuriyet olarak kurulmasında en önemli adımlardan biri halifeliğin kaldırılması olayıdır. Halifeliğin kaldırılması konusu hem iç politika hem de dış politikada siyasi gündemi önemli ölçüde meşgul etmiştir. Bu dönemde İngiltere ile Türkiye arasında gerilime sebep olan “Musul Sorunu”nun çözülmesi süreci ile halifelik ve laiklik tartışmaları birbiri ile bağlantılı veya birbirini etkileyen olaylar olarak gelişmiştir. Mustafa Kemal Paşa’nın halifeliği kaldırılması ve laiklik ile ilgili diğer adımları atması, İngiltere başta olmak üzere Batılı devletleri rahatsız etmiştir. Dönemin Türk-İngiliz ilişkileri açıklanırken; İngiltere’nin hilafet stratejisine ve hilafet stratejisi kapsamında Şeyh Sait isyanına ve Lozan Konferansı sürecine değinmek önem arz etmektedir. Türkiye’de halifeliğin kaldırılması İngiltere’nin çıkarlarına tamamen ters düşen, tahakküm politikasını yürütmesini engelleyen bir gelişmedir. İngiltere’nin, Türkiye aleyhinde kamuoyu oluşturmak için basını aktif kullanması İngiltere’nin, hilafetin kaldırılmasından büyük tedirginlik yaşadığı gerçeğini ortaya çıkarmaktadır. İngiliz basınından The Times, The Foreign Affairs, The Spectator, The Fortnightly Review, The Saturday Review, The New Statesman ve The English Review, The Economist isimli yayınların hilafetin kaldırılması konulu haberlerinin, genel itibariyle Türkiye’nin laik düzene geçişinden rahatsızlık duydukları ve Türkiye aleyhinde bir tavır takındıkları görülmüştür. Bu çalışmada, Mustafa Kemal Paşa dönemi Türk dış politikasında özellikle hilafetin kaldırılması sürecinde İngiliz basınında konunun nasıl ele alındığı üzerinde durulmuştur.
ISSN:1302-6879