Anadolu Ağızlarında Ünlemler ve Bir Sınıflandırma Denemesi
Kendisine mahsus kuralları olan dil, anlaşmayı sağlayan doğal bir vasıtadır.Her milletin kendisine özgü dili ve her dilin de kendisine özgü yapı ve işlev-leri mevcuttur. Ünlemler ise dilde belli bir görevi ve yapısı olan dil unsur-larından birisidir. Ünlemleri diğer dil unsurlarından ayı...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Sakarya University
2018-04-01
|
Series: | Skad |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/460760 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1841556437257420800 |
---|---|
author | Ayşe Aydın |
author_facet | Ayşe Aydın |
author_sort | Ayşe Aydın |
collection | DOAJ |
description | Kendisine mahsus kuralları olan dil, anlaşmayı sağlayan doğal bir vasıtadır.Her milletin kendisine özgü dili ve her dilin de kendisine özgü yapı ve işlev-leri mevcuttur. Ünlemler ise dilde belli bir görevi ve yapısı olan dil unsur-larından birisidir. Ünlemleri diğer dil unsurlarından ayıran özelliği yapı vekullanılışları bakımından farklı olmasıdır. Ünlemlerin bu farklılığı, görevleri“varlığı karşılamak” olan diğer kelimeler gibi belirli bir anlamı taşımayıpbağlama dayalı bir anlatımı karşılamalarıdır. Bu anlatım, daha çok iletişiminduygu ve heyecan yönüyle alakalı gibi gözükse de ünlemler ağızlarımızdaözelikle en az çaba kanunu gereği olacak ki az sözle çok mânâ aktarma arzu-su gereği (örneğin hayvanlara verilen komutlar, seslenmeler...) düşüncelerinifadesinde de işlevsel olarak karşımıza çıkar.Türkçede ünlemler üzerinde fazla durulmamıştır. Ünlemler konusundakiaraştırmalar çoğunlukla ünlemlerin anlamı veya işlevleri doğrultusunda su-nulan farklı görüşlerdir. Biz de ünlemler konusuna ufak da olsa katkı sağla-mak için, insanlarla veya diğer canlılarla (bilhassa hayvanlarla) iletişimimi-zin yazılı veya sözlü dökümünde çeşitli duyguların, dürtülerin, düşüncele-rin, seslenmelerin anlatımında yorumu yönlendiren tek ses, kelime ve hattatekrarlara kadar farklı yapıların oluşturduğu şekiller olan ünlemlerin dahasık kullanım imkânı bulacağını düşündüğümüz ağızlarda bir araştırma yap-tık ve ağız sözlükleri ile çeşitli müstakil ağız çalışmalarında tespit ettiğimizünlem örneklerini sistematik olarak sınıflandırmayı denedik. |
format | Article |
id | doaj-art-a6b01de008d044dbae3959b47e3c8c6b |
institution | Kabale University |
issn | 2667-4718 |
language | English |
publishDate | 2018-04-01 |
publisher | Sakarya University |
record_format | Article |
series | Skad |
spelling | doaj-art-a6b01de008d044dbae3959b47e3c8c6b2025-01-07T08:48:11ZengSakarya UniversitySkad2667-47182018-04-014710116210.25306/skad.41714328Anadolu Ağızlarında Ünlemler ve Bir Sınıflandırma DenemesiAyşe AydınKendisine mahsus kuralları olan dil, anlaşmayı sağlayan doğal bir vasıtadır.Her milletin kendisine özgü dili ve her dilin de kendisine özgü yapı ve işlev-leri mevcuttur. Ünlemler ise dilde belli bir görevi ve yapısı olan dil unsur-larından birisidir. Ünlemleri diğer dil unsurlarından ayıran özelliği yapı vekullanılışları bakımından farklı olmasıdır. Ünlemlerin bu farklılığı, görevleri“varlığı karşılamak” olan diğer kelimeler gibi belirli bir anlamı taşımayıpbağlama dayalı bir anlatımı karşılamalarıdır. Bu anlatım, daha çok iletişiminduygu ve heyecan yönüyle alakalı gibi gözükse de ünlemler ağızlarımızdaözelikle en az çaba kanunu gereği olacak ki az sözle çok mânâ aktarma arzu-su gereği (örneğin hayvanlara verilen komutlar, seslenmeler...) düşüncelerinifadesinde de işlevsel olarak karşımıza çıkar.Türkçede ünlemler üzerinde fazla durulmamıştır. Ünlemler konusundakiaraştırmalar çoğunlukla ünlemlerin anlamı veya işlevleri doğrultusunda su-nulan farklı görüşlerdir. Biz de ünlemler konusuna ufak da olsa katkı sağla-mak için, insanlarla veya diğer canlılarla (bilhassa hayvanlarla) iletişimimi-zin yazılı veya sözlü dökümünde çeşitli duyguların, dürtülerin, düşüncele-rin, seslenmelerin anlatımında yorumu yönlendiren tek ses, kelime ve hattatekrarlara kadar farklı yapıların oluşturduğu şekiller olan ünlemlerin dahasık kullanım imkânı bulacağını düşündüğümüz ağızlarda bir araştırma yap-tık ve ağız sözlükleri ile çeşitli müstakil ağız çalışmalarında tespit ettiğimizünlem örneklerini sistematik olarak sınıflandırmayı denedik.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/460760ünlemağızanlatımsesbağlam |
spellingShingle | Ayşe Aydın Anadolu Ağızlarında Ünlemler ve Bir Sınıflandırma Denemesi Skad ünlem ağız anlatım ses bağlam |
title | Anadolu Ağızlarında Ünlemler ve Bir Sınıflandırma Denemesi |
title_full | Anadolu Ağızlarında Ünlemler ve Bir Sınıflandırma Denemesi |
title_fullStr | Anadolu Ağızlarında Ünlemler ve Bir Sınıflandırma Denemesi |
title_full_unstemmed | Anadolu Ağızlarında Ünlemler ve Bir Sınıflandırma Denemesi |
title_short | Anadolu Ağızlarında Ünlemler ve Bir Sınıflandırma Denemesi |
title_sort | anadolu agizlarinda unlemler ve bir siniflandirma denemesi |
topic | ünlem ağız anlatım ses bağlam |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/460760 |
work_keys_str_mv | AT ayseaydın anadoluagızlarındaunlemlervebirsınıflandırmadenemesi |