Układ zagrody holenderskiej na przykładzie środkowego Mazowsza
Ważnymi elementami współczesnego krajobrazu kulturowego środkowej części Mazowsza, określanej w historycznym ujęciu jako ziemia warszawska, są pozostałości po osadnictwie holenderskim. Na szczególną uwagę zasługuję liniowy sposób rozmieszczenia domów mieszkalnych i zabudowań gospodarczych, a także o...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
University of Agriculture in Krakow
2014-04-01
|
| Series: | Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://www.formatiocircumiectus.actapol.net/pub/13_1_97.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | Ważnymi elementami współczesnego krajobrazu kulturowego środkowej części Mazowsza, określanej w historycznym ujęciu jako ziemia warszawska, są pozostałości po osadnictwie holenderskim. Na szczególną uwagę zasługuję liniowy sposób rozmieszczenia domów mieszkalnych i zabudowań gospodarczych, a także ogrodów przydomowych w obrębie pojedynczej zagrody oraz dróg łączących poszczególne obejścia. Zarówno zabudowania, jak i drogi łączące obejścia sąsiadujących ze sobą gospodarzy lokalizowano na wyniesieniach terenu – naturalnych lub częściej sztucznych (zwanych terpami i trytfami). W strefie wejściowej zagrody znajdował się najczęściej ogród przydomowy i sad, za którym wznosił się z reguły jeden obszerny dom z liniowo uszeregowanymi pomieszczeniami mieszkalnymi, następnie spichlerzem i na końcu pomieszczeniami dla zwierząt (dom typu langhoff). Do dziś struktury te są dobrze widoczne w przypadku osad zakładanych rzędowo w pobliżu rzek. Innym elementem typowym dla osadnictwa holenderskiego było stosowanie nasadzeń z drzew jako elementów przeciwdziałających zniszczeniom powodziowym. W przypadku Mazowsza do dziś bardzo dobrze widoczne są rzędowe nasadzenia ogławianych wierzb (Salix alba i Salix fragilis), rzadziej topól (Populus alba). Nasadzenia te towarzyszyły drogom, miedzom, rowom odwadniającym. Wiele z tych elementów i struktur przetrwało do dziś jedynie w szczątkowej postaci. |
|---|---|
| ISSN: | 1644-0765 1644-0765 |