Hz. Peygamber’in Hadisleri Işığında Takvâ ve Mahiyeti
Takvâ konusu, Kur’an’ın birçok ayetinde yer alan, peygamberlerin kavimlerine emrettikleri ilk hususlardandır. Peygamberlerin hayatının tamamında etkisi görülen takvâ, hakiki bir imanın ortaya çıkmasında aktif rol oynamakta, aynı zamanda imandaki samimiyetin de kulun davranış...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Burdur Mehmet Akif Ersoy University
2024-12-01
|
| Series: | Burdur İlahiyat Dergisi |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.59932/burdurilahiyat.1524780 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841545791107235840 |
|---|---|
| author | Yusuf Açıkel Resul Korkmaz |
| author_facet | Yusuf Açıkel Resul Korkmaz |
| author_sort | Yusuf Açıkel |
| collection | DOAJ |
| description |
Takvâ konusu, Kur’an’ın birçok ayetinde yer alan, peygamberlerin kavimlerine emrettikleri ilk hususlardandır. Peygamberlerin hayatının tamamında etkisi görülen takvâ, hakiki bir imanın ortaya çıkmasında aktif rol oynamakta, aynı zamanda imandaki samimiyetin de kulun davranışlarıyla ortaya çıkmasının bir göstergesi kabul edilmektedir. Takvâ kavramı, İslam öncesi cahiliye döneminde; maddi bir tehlikeden sakınmak, korunmak anlamına gelmekte iken, Kur’an’ın nâzil olmasıyla birlikte, kulun Allah’ın hoşnutluğunu kazanacağı davranışlarla mâsiyet ve azaptan korunması anlamını kazanmıştır. Takvâ hususunda, Kur’an’da da belirtildiği üzere, kulun en güzel örneği hiç şüphesiz Hz. Peygamber’dir. Dolayısıyla O (s.a.s) Allah’tan takvâ sahibi bir kul olmayı istemiş, kendisinden dua isteyen sahâbîlerine de takvâyı emretmiştir. Bunun için bu çalışmada, hadislerden hareketle Hz. Peygamber’in takvâsı incelenecektir. Araştırmanın amacı; Kur’an ve hadis metinlerinin çevirilerinde “Allah’tan korkun”, “Allah’tan sakının” ve “Allah’a karşı saygılı olun” şeklinde çevrilen takvâ kavramının, Hz. Peygamber’in hayatında nasıl karşılık bulduğunu ele alarak İslam’ın takvâ mefhumunu anlayabilmektir. Literatüre bakıldığında takvâya dair çalışmaların ekseriyetle Kur’an üzerinden değerlendirildiği, hadisleri referans alan çalışmaların kısıtlı olduğu tespit edilmiştir. Makalede, Kur’an’ın sıklıkla üzerinde durduğu bu olgu, hadisler üzerinden konu ile ilgili farklı çalışmalardan daha daha detaylı ve özellikle ilgili hadislerin sıhhat durumu ele alınarak incelenecektir. Bu doğrultuda Makalenin kapsamı, Kütüb-i Tis’a’ da yer alan takvâ kavramının geçtiği hadislerle sınırlı tutulmuştur. Söz konusu takvâ hadisleri, muhtevasına göre başlıklara ayrılarak yorumlanmıştır. Hadisler yorumlanırken klasik kaynaklardan ve güncel şerhlerden faydalanılmış, bunun yanında hadislerin sıhhat durumunu tespit etmek için muhakkiklerin görüşlerine ve tahric kitaplarına başvurulmuştur. Çalışmada incelenen rivayetlere bakıldığında takvâ kavramı bazı hadislerde sözlük anlamında; herhangi bir tehlikeden sakınmak, korunmak manalarında kullanılmıştır. Bazı hadislerde de mü’minin Allah’a karşı yaptığı en hayırlı şey, tek üstünlük ölçütü, kerim olan kişinin Allah’a karşı derin bir saygı sahibi olduğu şeklinde geçmektedir. Hz. Peygamber takvâya yeni bir boyut getirerek bu kavrama sosyal ilişkiler noktasında yeni anlamlar yüklemiş; önceki dinlerde bulunan eziyet ve çilekeş bir takvâ telakkisini, itidal çizgisi üzerine çekmiştir. Takvâ, kulun davranışlarına tesir ederek mutedil bir biçimde Kur’an ve sünnet üzerine yaşamasını sağlar. Aynı şekilde takvâ iman, amel, ahlâk ile sıkı bir bağ kurarak soyut bir manevi otoriteye dönüşür ve kulun eylemlerinin kontrol altına alınmasını sağlar. Bunun bir sonucu olarak kulu hem bireysel hem toplumsal açıdan örnek bir mü’mine dönüştürür. |
| format | Article |
| id | doaj-art-fbf852068b3e46a48ff845f29cdf9406 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2980-2407 |
| language | Arabic |
| publishDate | 2024-12-01 |
| publisher | Burdur Mehmet Akif Ersoy University |
| record_format | Article |
| series | Burdur İlahiyat Dergisi |
| spelling | doaj-art-fbf852068b3e46a48ff845f29cdf94062025-01-11T17:59:06ZaraBurdur Mehmet Akif Ersoy UniversityBurdur İlahiyat Dergisi2980-24072024-12-01913210.59932/burdurilahiyat.1524780 Hz. Peygamber’in Hadisleri Işığında Takvâ ve Mahiyeti Yusuf Açıkel0https://orcid.org/0000-0001-5444-4641Resul Korkmaz1https://orcid.org/0009-0003-0525-7219Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat FakültesiTC MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI İSTANBUL ATATÜRK Takvâ konusu, Kur’an’ın birçok ayetinde yer alan, peygamberlerin kavimlerine emrettikleri ilk hususlardandır. Peygamberlerin hayatının tamamında etkisi görülen takvâ, hakiki bir imanın ortaya çıkmasında aktif rol oynamakta, aynı zamanda imandaki samimiyetin de kulun davranışlarıyla ortaya çıkmasının bir göstergesi kabul edilmektedir. Takvâ kavramı, İslam öncesi cahiliye döneminde; maddi bir tehlikeden sakınmak, korunmak anlamına gelmekte iken, Kur’an’ın nâzil olmasıyla birlikte, kulun Allah’ın hoşnutluğunu kazanacağı davranışlarla mâsiyet ve azaptan korunması anlamını kazanmıştır. Takvâ hususunda, Kur’an’da da belirtildiği üzere, kulun en güzel örneği hiç şüphesiz Hz. Peygamber’dir. Dolayısıyla O (s.a.s) Allah’tan takvâ sahibi bir kul olmayı istemiş, kendisinden dua isteyen sahâbîlerine de takvâyı emretmiştir. Bunun için bu çalışmada, hadislerden hareketle Hz. Peygamber’in takvâsı incelenecektir. Araştırmanın amacı; Kur’an ve hadis metinlerinin çevirilerinde “Allah’tan korkun”, “Allah’tan sakının” ve “Allah’a karşı saygılı olun” şeklinde çevrilen takvâ kavramının, Hz. Peygamber’in hayatında nasıl karşılık bulduğunu ele alarak İslam’ın takvâ mefhumunu anlayabilmektir. Literatüre bakıldığında takvâya dair çalışmaların ekseriyetle Kur’an üzerinden değerlendirildiği, hadisleri referans alan çalışmaların kısıtlı olduğu tespit edilmiştir. Makalede, Kur’an’ın sıklıkla üzerinde durduğu bu olgu, hadisler üzerinden konu ile ilgili farklı çalışmalardan daha daha detaylı ve özellikle ilgili hadislerin sıhhat durumu ele alınarak incelenecektir. Bu doğrultuda Makalenin kapsamı, Kütüb-i Tis’a’ da yer alan takvâ kavramının geçtiği hadislerle sınırlı tutulmuştur. Söz konusu takvâ hadisleri, muhtevasına göre başlıklara ayrılarak yorumlanmıştır. Hadisler yorumlanırken klasik kaynaklardan ve güncel şerhlerden faydalanılmış, bunun yanında hadislerin sıhhat durumunu tespit etmek için muhakkiklerin görüşlerine ve tahric kitaplarına başvurulmuştur. Çalışmada incelenen rivayetlere bakıldığında takvâ kavramı bazı hadislerde sözlük anlamında; herhangi bir tehlikeden sakınmak, korunmak manalarında kullanılmıştır. Bazı hadislerde de mü’minin Allah’a karşı yaptığı en hayırlı şey, tek üstünlük ölçütü, kerim olan kişinin Allah’a karşı derin bir saygı sahibi olduğu şeklinde geçmektedir. Hz. Peygamber takvâya yeni bir boyut getirerek bu kavrama sosyal ilişkiler noktasında yeni anlamlar yüklemiş; önceki dinlerde bulunan eziyet ve çilekeş bir takvâ telakkisini, itidal çizgisi üzerine çekmiştir. Takvâ, kulun davranışlarına tesir ederek mutedil bir biçimde Kur’an ve sünnet üzerine yaşamasını sağlar. Aynı şekilde takvâ iman, amel, ahlâk ile sıkı bir bağ kurarak soyut bir manevi otoriteye dönüşür ve kulun eylemlerinin kontrol altına alınmasını sağlar. Bunun bir sonucu olarak kulu hem bireysel hem toplumsal açıdan örnek bir mü’mine dönüştürür.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.59932/burdurilahiyat.1524780 |
| spellingShingle | Yusuf Açıkel Resul Korkmaz Hz. Peygamber’in Hadisleri Işığında Takvâ ve Mahiyeti Burdur İlahiyat Dergisi |
| title |
Hz. Peygamber’in Hadisleri Işığında Takvâ ve Mahiyeti
|
| title_full |
Hz. Peygamber’in Hadisleri Işığında Takvâ ve Mahiyeti
|
| title_fullStr |
Hz. Peygamber’in Hadisleri Işığında Takvâ ve Mahiyeti
|
| title_full_unstemmed |
Hz. Peygamber’in Hadisleri Işığında Takvâ ve Mahiyeti
|
| title_short |
Hz. Peygamber’in Hadisleri Işığında Takvâ ve Mahiyeti
|
| title_sort | hz peygamber in hadisleri isiginda takva ve mahiyeti |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.59932/burdurilahiyat.1524780 |
| work_keys_str_mv | AT yusufacıkel hzpeygamberinhadisleriisıgındatakvavemahiyeti AT resulkorkmaz hzpeygamberinhadisleriisıgındatakvavemahiyeti |