Ahmet Rıza “Pozitivizm Din Merkeziyetçilik ve Anti-Müdahale”
Bu çalışmada Ahmet Rıza'nın Türk Modernleşmesine yön veren siyasi görüşleri, pozitivizm, din, merkeziyetçilik ve müdahale karşıtlığı yaklaşımları üzerinden ortaya konulmaya çalışılmıştır. Öncelikle Ahmet Rıza'nın siyasi görüşlerinin oluşumu hakkında fikir vermesi açısından hayatına kısaca...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2023-08-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2878583 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841562208946880512 |
|---|---|
| author | Mustafa Topuz |
| author_facet | Mustafa Topuz |
| author_sort | Mustafa Topuz |
| collection | DOAJ |
| description | Bu çalışmada Ahmet Rıza'nın Türk Modernleşmesine yön veren siyasi görüşleri, pozitivizm, din, merkeziyetçilik ve müdahale karşıtlığı yaklaşımları üzerinden ortaya konulmaya çalışılmıştır. Öncelikle Ahmet Rıza'nın siyasi görüşlerinin oluşumu hakkında fikir vermesi açısından hayatına kısaca değinilmiş; ardından eserleri incelenmiştir. Son olarak Ahmet Rıza'nın siyasi görüşlerinin nasıl bir modernleşme modeline işaret ettiği, bu modelin sistematik ve tutarlı fikirlerden mi yoksa çelişkili fikirler karmaşasından mı oluştuğu sorularına cevap aranmıştır. Bu amaçla öncelikle Ahmet Rıza'nın benimsediği Pozitivist görüşle tezat oluşturan İslami düşünceye eserlerinde sıkça yer vermesi üzerinde durulmuştur. Ahmet Rıza'nın bu İslami görüşlere karşı söylemlerini siyasal ve toplumsal alanın dışında dile getirmesi, onun dine pragmatik bir yaklaşım benimsediğini göstermektedir. Rıza'nın benimsediği bu pragmatist din anlayışının, benimsediği merkeziyetçi ve müdahale karşıtı yaklaşımlarla ve nihayetinde pozitivist görüşle yakın ilişki içinde olduğu bilinmektedir. Ahmet Rıza'nın düşüncelerini şekillendiren Pozitivist düşünce aynı zamanda Türk modernleşme hareketini de şekillendiren bir düşüncedir. Bu anlamda Türk modernleşme hareketi merkeziyetçi ve müdahale karşıtı bir harekettir. Alternatif bir modernleşme görüşü olduğu iddia edilen ve Ahmet Rıza'nın fikirlerine karşı konumlandırılan görüş ise anti-merkeziyetçi ve müdahale yanlısı bir görüştür. |
| format | Article |
| id | doaj-art-f26611dd27004f43a2aee86668e49edb |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-4750 |
| language | English |
| publishDate | 2023-08-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj-art-f26611dd27004f43a2aee86668e49edb2025-01-03T01:06:21ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502023-08-015145447210.52642/susbed.1231023154Ahmet Rıza “Pozitivizm Din Merkeziyetçilik ve Anti-Müdahale”Mustafa Topuz0ARTVİN ÇORUH ÜNİVERSİTESİBu çalışmada Ahmet Rıza'nın Türk Modernleşmesine yön veren siyasi görüşleri, pozitivizm, din, merkeziyetçilik ve müdahale karşıtlığı yaklaşımları üzerinden ortaya konulmaya çalışılmıştır. Öncelikle Ahmet Rıza'nın siyasi görüşlerinin oluşumu hakkında fikir vermesi açısından hayatına kısaca değinilmiş; ardından eserleri incelenmiştir. Son olarak Ahmet Rıza'nın siyasi görüşlerinin nasıl bir modernleşme modeline işaret ettiği, bu modelin sistematik ve tutarlı fikirlerden mi yoksa çelişkili fikirler karmaşasından mı oluştuğu sorularına cevap aranmıştır. Bu amaçla öncelikle Ahmet Rıza'nın benimsediği Pozitivist görüşle tezat oluşturan İslami düşünceye eserlerinde sıkça yer vermesi üzerinde durulmuştur. Ahmet Rıza'nın bu İslami görüşlere karşı söylemlerini siyasal ve toplumsal alanın dışında dile getirmesi, onun dine pragmatik bir yaklaşım benimsediğini göstermektedir. Rıza'nın benimsediği bu pragmatist din anlayışının, benimsediği merkeziyetçi ve müdahale karşıtı yaklaşımlarla ve nihayetinde pozitivist görüşle yakın ilişki içinde olduğu bilinmektedir. Ahmet Rıza'nın düşüncelerini şekillendiren Pozitivist düşünce aynı zamanda Türk modernleşme hareketini de şekillendiren bir düşüncedir. Bu anlamda Türk modernleşme hareketi merkeziyetçi ve müdahale karşıtı bir harekettir. Alternatif bir modernleşme görüşü olduğu iddia edilen ve Ahmet Rıza'nın fikirlerine karşı konumlandırılan görüş ise anti-merkeziyetçi ve müdahale yanlısı bir görüştür.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2878583modernleşmepozitivizmdinmerkeziyetadem-i merkeziyetanti-müdahalemüdahale.modernizationpositivismreligioncentralismdecentralizationanti-interferenceinterventionism. |
| spellingShingle | Mustafa Topuz Ahmet Rıza “Pozitivizm Din Merkeziyetçilik ve Anti-Müdahale” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi modernleşme pozitivizm din merkeziyet adem-i merkeziyet anti-müdahale müdahale. modernization positivism religion centralism decentralization anti-interference interventionism. |
| title | Ahmet Rıza “Pozitivizm Din Merkeziyetçilik ve Anti-Müdahale” |
| title_full | Ahmet Rıza “Pozitivizm Din Merkeziyetçilik ve Anti-Müdahale” |
| title_fullStr | Ahmet Rıza “Pozitivizm Din Merkeziyetçilik ve Anti-Müdahale” |
| title_full_unstemmed | Ahmet Rıza “Pozitivizm Din Merkeziyetçilik ve Anti-Müdahale” |
| title_short | Ahmet Rıza “Pozitivizm Din Merkeziyetçilik ve Anti-Müdahale” |
| title_sort | ahmet riza pozitivizm din merkeziyetcilik ve anti mudahale |
| topic | modernleşme pozitivizm din merkeziyet adem-i merkeziyet anti-müdahale müdahale. modernization positivism religion centralism decentralization anti-interference interventionism. |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2878583 |
| work_keys_str_mv | AT mustafatopuz ahmetrızapozitivizmdinmerkeziyetcilikveantimudahale |