Menteşâ Emîrliği’nin İbtidâsı ve Menteşâ İmlası

Türkiye Selçuklu Devleti’nin siyasi bütünlüğünün parçalanmasına sebep olan Moğol İstilası, Anadolu’nun Türkleşme sürecinin son safhası kabul edilen II. Beylikler Dönemi’nin başlamasına yol açmıştır. Bu devrin başlaması aynı zamanda, Türkiye Selçuklu Devleti’nin yıkılma sürec...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Murat Keçiş, Refik Baykara
Format: Article
Language:English
Published: Türk Tarih Kurumu 2024-04-01
Series:Belleten
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.37879/belleten.2024.081
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841545392555032576
author Murat Keçiş
Refik Baykara
author_facet Murat Keçiş
Refik Baykara
author_sort Murat Keçiş
collection DOAJ
description Türkiye Selçuklu Devleti’nin siyasi bütünlüğünün parçalanmasına sebep olan Moğol İstilası, Anadolu’nun Türkleşme sürecinin son safhası kabul edilen II. Beylikler Dönemi’nin başlamasına yol açmıştır. Bu devrin başlaması aynı zamanda, Türkiye Selçuklu Devleti’nin yıkılma sürecine girmesine ve Türkmen beylerinin, Selçuklu otoritesinin kaybolduğu bölgeler ile merkezi otoritesi zayıflayan Bizans’ın doğu sınırlarında, müstakil ya da yarı müstakil hâlde devletçikler şeklinde teşkilatlanmalarıyla devam etmiştir.Batı Anadolu’da söz konusu dönemde kurulan siyasi teşekküllerden biri de Menteşâ Emîrliği’dir. İbtidâsı ve kurucusu olarak kabul edilen Menteşâ Bey hakkında 1934 yılından itibaren çeşitli görüşler mevcut olan emîrliğin, erken dönemleri hakkındaki vesikaların günümüze ulaşmaması ya da hiç telif edilmemesi sebebiyle, konuyla ilgili mevcut görüşler kesinlik arz etmemektedir. Bu durum, Menteşâ Emîrliği’nin kökeni hakkında çeşitli tartışmaları da beraberinde getirmekle kalmayıp, odak noktasından sapmalara neden olmakta ve sorunun çözümünü zorlaştırmaktadır. Konuyla ilgili olarak 90 yıllık süreçte yapılan çalışmalarda Menteşâ imlası bir şahıs ismi olarak değerlendirilerek problemin çözüm yollarının arandığı malumdur.Bu çalışmada dönem kaynaklarından ve araştırma eserlerden istifade edilerek, emîrliğin zuhuru ve “منتشا” imlasının transkripsiyonunun tespiti ile mevcut önermelerin dâhilinde konu farklı bir perspektiften tekrar değerlendirilmiş, yeni yaklaşımlar elde edilmiştir. Böylelikle sonucun ve sorunsalın karmaşası büyük ölçüde ortadan kalkmış ve emîrliğin ibtidâsı ile ilgili daha sarih verilere ulaşılmıştır.
format Article
id doaj-art-e6715dd6007e4f58a6ae6ee335d7e49d
institution Kabale University
issn 0041-4255
language English
publishDate 2024-04-01
publisher Türk Tarih Kurumu
record_format Article
series Belleten
spelling doaj-art-e6715dd6007e4f58a6ae6ee335d7e49d2025-01-12T07:21:27ZengTürk Tarih KurumuBelleten0041-42552024-04-01883118111010.37879/belleten.2024.0813752 Menteşâ Emîrliği’nin İbtidâsı ve Menteşâ İmlası Murat Keçiş0https://orcid.org/0000-0001-9776-3976Refik Baykarahttps://orcid.org/0000-0002-8262-919XMUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ Türkiye Selçuklu Devleti’nin siyasi bütünlüğünün parçalanmasına sebep olan Moğol İstilası, Anadolu’nun Türkleşme sürecinin son safhası kabul edilen II. Beylikler Dönemi’nin başlamasına yol açmıştır. Bu devrin başlaması aynı zamanda, Türkiye Selçuklu Devleti’nin yıkılma sürecine girmesine ve Türkmen beylerinin, Selçuklu otoritesinin kaybolduğu bölgeler ile merkezi otoritesi zayıflayan Bizans’ın doğu sınırlarında, müstakil ya da yarı müstakil hâlde devletçikler şeklinde teşkilatlanmalarıyla devam etmiştir.Batı Anadolu’da söz konusu dönemde kurulan siyasi teşekküllerden biri de Menteşâ Emîrliği’dir. İbtidâsı ve kurucusu olarak kabul edilen Menteşâ Bey hakkında 1934 yılından itibaren çeşitli görüşler mevcut olan emîrliğin, erken dönemleri hakkındaki vesikaların günümüze ulaşmaması ya da hiç telif edilmemesi sebebiyle, konuyla ilgili mevcut görüşler kesinlik arz etmemektedir. Bu durum, Menteşâ Emîrliği’nin kökeni hakkında çeşitli tartışmaları da beraberinde getirmekle kalmayıp, odak noktasından sapmalara neden olmakta ve sorunun çözümünü zorlaştırmaktadır. Konuyla ilgili olarak 90 yıllık süreçte yapılan çalışmalarda Menteşâ imlası bir şahıs ismi olarak değerlendirilerek problemin çözüm yollarının arandığı malumdur.Bu çalışmada dönem kaynaklarından ve araştırma eserlerden istifade edilerek, emîrliğin zuhuru ve “منتشا” imlasının transkripsiyonunun tespiti ile mevcut önermelerin dâhilinde konu farklı bir perspektiften tekrar değerlendirilmiş, yeni yaklaşımlar elde edilmiştir. Böylelikle sonucun ve sorunsalın karmaşası büyük ölçüde ortadan kalkmış ve emîrliğin ibtidâsı ile ilgili daha sarih verilere ulaşılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.37879/belleten.2024.081
spellingShingle Murat Keçiş
Refik Baykara
Menteşâ Emîrliği’nin İbtidâsı ve Menteşâ İmlası
Belleten
title Menteşâ Emîrliği’nin İbtidâsı ve Menteşâ İmlası
title_full Menteşâ Emîrliği’nin İbtidâsı ve Menteşâ İmlası
title_fullStr Menteşâ Emîrliği’nin İbtidâsı ve Menteşâ İmlası
title_full_unstemmed Menteşâ Emîrliği’nin İbtidâsı ve Menteşâ İmlası
title_short Menteşâ Emîrliği’nin İbtidâsı ve Menteşâ İmlası
title_sort mentesa emirligi nin ibtidasi ve mentesa imlasi
url https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.37879/belleten.2024.081
work_keys_str_mv AT muratkecis mentesaemirligininibtidasıvementesaimlası
AT refikbaykara mentesaemirligininibtidasıvementesaimlası