Ortaokul Öğrencilerinin Enerji Kullanım Niyetlerini Açıklamaya Yönelik Kavramsal Bir Modelin Geliştirilmesi

Bu çalışma, Bursa ilinde üç farklı devlet okulunda öğrenim görmekte olan 813 ortaokul öğrencisinin yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyetlerini planlanmış davranış teorisi çerçevesinde derinlemesine incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmada, tutum, öznel norm, algılanan davranış kontrolü ve ni...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Gülçin Demirbağ, Dilber Polat
Format: Article
Language:English
Published: Sakarya University 2023-12-01
Series:Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3418902
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1846111582371708928
author Gülçin Demirbağ
Dilber Polat
author_facet Gülçin Demirbağ
Dilber Polat
author_sort Gülçin Demirbağ
collection DOAJ
description Bu çalışma, Bursa ilinde üç farklı devlet okulunda öğrenim görmekte olan 813 ortaokul öğrencisinin yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyetlerini planlanmış davranış teorisi çerçevesinde derinlemesine incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmada, tutum, öznel norm, algılanan davranış kontrolü ve niyet bileşenlerinden oluşan bir model önerilmiş ve bu modelin geçerliliği yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak test edilmiştir. Yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyeti ölçmek amacıyla çok boyutlu bir 'Yenilenebilir Enerji Kullanımına Yönelik Niyet Ölçeği' tasarlanmış ve bu ölçeğin geçerliliği doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Analiz sonuçları, tasarlanan ölçeğin yüksek geçerlilik ve güvenirlik katsayılarına sahip olduğunu göstermektedir. Önerilen modelin bileşenleri arasındaki ilişkileri incelemek için yapısal eşitlik modellemesi teknikleri kullanılmıştır. Bulgular, öğrencilerin yenilenebilir enerji kullanımına yönelik tutum ve algılanan davranış kontrolü değişkenlerinin niyeti pozitif bir şekilde yordadığını göstermektedir. Ancak, bu modelin bir diğer kritik bileşeni olan öznel normların, yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyet üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığını ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, özellikle ortaokul öğrenci popülasyonuna özgü bir sosyal ve kültürel bağlamda, planlanmış davranış teorisi bileşenlerinin farklı bir etki profili sergileyebileceğini işaret etmektedir. Sonuçlar göz önüne alınarak farklı faktörlerin etkisini daha kapsamlı bir şekilde değerlendirmek için etik inançlar, bilgi seviyesi, faklı coğrafik bölgelere ve sosyoekonomik durum gibi değişkenler de araştırmalara dâhil edilerek benzer araştırmaların yapılması önerilebilir.
format Article
id doaj-art-e55d951fb7a64da8ac3dbe1c4dfd8081
institution Kabale University
issn 2717-6401
language English
publishDate 2023-12-01
publisher Sakarya University
record_format Article
series Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
spelling doaj-art-e55d951fb7a64da8ac3dbe1c4dfd80812024-12-23T07:42:29ZengSakarya UniversitySakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi2717-64012023-12-0123217719810.53629/sakaefd.136294828Ortaokul Öğrencilerinin Enerji Kullanım Niyetlerini Açıklamaya Yönelik Kavramsal Bir Modelin GeliştirilmesiGülçin Demirbağ0https://orcid.org/0009-0003-5991-857XDilber Polat1https://orcid.org/0000-0001-5931-0626TC MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BURSAKırşehir Ahi Evran Üniversitesi Eğitim FakültesiBu çalışma, Bursa ilinde üç farklı devlet okulunda öğrenim görmekte olan 813 ortaokul öğrencisinin yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyetlerini planlanmış davranış teorisi çerçevesinde derinlemesine incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmada, tutum, öznel norm, algılanan davranış kontrolü ve niyet bileşenlerinden oluşan bir model önerilmiş ve bu modelin geçerliliği yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak test edilmiştir. Yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyeti ölçmek amacıyla çok boyutlu bir 'Yenilenebilir Enerji Kullanımına Yönelik Niyet Ölçeği' tasarlanmış ve bu ölçeğin geçerliliği doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Analiz sonuçları, tasarlanan ölçeğin yüksek geçerlilik ve güvenirlik katsayılarına sahip olduğunu göstermektedir. Önerilen modelin bileşenleri arasındaki ilişkileri incelemek için yapısal eşitlik modellemesi teknikleri kullanılmıştır. Bulgular, öğrencilerin yenilenebilir enerji kullanımına yönelik tutum ve algılanan davranış kontrolü değişkenlerinin niyeti pozitif bir şekilde yordadığını göstermektedir. Ancak, bu modelin bir diğer kritik bileşeni olan öznel normların, yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyet üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığını ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, özellikle ortaokul öğrenci popülasyonuna özgü bir sosyal ve kültürel bağlamda, planlanmış davranış teorisi bileşenlerinin farklı bir etki profili sergileyebileceğini işaret etmektedir. Sonuçlar göz önüne alınarak farklı faktörlerin etkisini daha kapsamlı bir şekilde değerlendirmek için etik inançlar, bilgi seviyesi, faklı coğrafik bölgelere ve sosyoekonomik durum gibi değişkenler de araştırmalara dâhil edilerek benzer araştırmaların yapılması önerilebilir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3418902theory of planned behaviorrenewable energystructural equation modelingplanlanmış davranış teorisiyenilenebilir enerjiyapısal eşitlik modellemesi
spellingShingle Gülçin Demirbağ
Dilber Polat
Ortaokul Öğrencilerinin Enerji Kullanım Niyetlerini Açıklamaya Yönelik Kavramsal Bir Modelin Geliştirilmesi
Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
theory of planned behavior
renewable energy
structural equation modeling
planlanmış davranış teorisi
yenilenebilir enerji
yapısal eşitlik modellemesi
title Ortaokul Öğrencilerinin Enerji Kullanım Niyetlerini Açıklamaya Yönelik Kavramsal Bir Modelin Geliştirilmesi
title_full Ortaokul Öğrencilerinin Enerji Kullanım Niyetlerini Açıklamaya Yönelik Kavramsal Bir Modelin Geliştirilmesi
title_fullStr Ortaokul Öğrencilerinin Enerji Kullanım Niyetlerini Açıklamaya Yönelik Kavramsal Bir Modelin Geliştirilmesi
title_full_unstemmed Ortaokul Öğrencilerinin Enerji Kullanım Niyetlerini Açıklamaya Yönelik Kavramsal Bir Modelin Geliştirilmesi
title_short Ortaokul Öğrencilerinin Enerji Kullanım Niyetlerini Açıklamaya Yönelik Kavramsal Bir Modelin Geliştirilmesi
title_sort ortaokul ogrencilerinin enerji kullanim niyetlerini aciklamaya yonelik kavramsal bir modelin gelistirilmesi
topic theory of planned behavior
renewable energy
structural equation modeling
planlanmış davranış teorisi
yenilenebilir enerji
yapısal eşitlik modellemesi
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3418902
work_keys_str_mv AT gulcindemirbag ortaokulogrencilerininenerjikullanımniyetleriniacıklamayayonelikkavramsalbirmodelingelistirilmesi
AT dilberpolat ortaokulogrencilerininenerjikullanımniyetleriniacıklamayayonelikkavramsalbirmodelingelistirilmesi