از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء
نظم در جامعه، منوط به وجود قواعد و هنجارها، و تربیت افراد برای پایبندی به آن قواعد است. در اسلام، چنین قواعد و تربیتی، ازسوی دین تدوین و به جامعه بشری ارائه شده است. با توجه به نیاز جامعه به انسان اخلاقی، در نبود روایت واحد و منسجمی از دین در جامعه مدرن، متفکرانی نظیر دورکیم تلاش کرده‌اند تا چارچوبی...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Research Institute of Hawzah and University (RIHU)
2024-03-01
|
| Series: | Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://soci.rihu.ac.ir/article_2137_cc10bb77870957f8f7c6bf170f432bf5.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841560448242024448 |
|---|---|
| author | مطهره وطنی زهره اخوان مقدم محسن صبوریان |
| author_facet | مطهره وطنی زهره اخوان مقدم محسن صبوریان |
| author_sort | مطهره وطنی |
| collection | DOAJ |
| description | نظم در جامعه، منوط به وجود قواعد و هنجارها، و تربیت افراد برای پایبندی به آن قواعد است. در اسلام، چنین قواعد و تربیتی، ازسوی دین تدوین و به جامعه بشری ارائه شده است. با توجه به نیاز جامعه به انسان اخلاقی، در نبود روایت واحد و منسجمی از دین در جامعه مدرن، متفکرانی نظیر دورکیم تلاش کرده‌اند تا چارچوبی برای ساختن اخلاقی و اجتماعی کردن افراد منهای دین ارائه کنند. با توجه به نوعی این‌همانی جامعه و خدا در نگاه دورکیم، جامعه ازسویی دارای قدرت و اعتبار تشریع قواعد و هنجارهاست و ازسویی تأکید بر قداست آن پشتوانه تربیت اخلاقی افراد است. در مقابل و مبتنی بر قرآن کریم، انسان نمی‌تواند بدون قانون الهی و بدون رسولی که تبیین قانون و عدالت به او وابسته است، جامعه‌ای اخلاقی بسازد. دراین مقاله با استفاده از روش اسنادی و رویکرد تدبر سوره‌ای، گزیده‌ای از ساختار معنایی و ارتباطی سوره نساء، دیدگاه قرآن درباره نحوه پیاده‌سازی قانون در جامعه ایمانی و التزام انسان به حقوق اجتماعی بررسی و به مقایسه با رویکرد تربیتی دورکیم پرداخته شده است. در دیدگاه دورکیم جامعه به‌جای خدا، اصناف شغلی به‌جای رسول خدا و نظم حقوق عرفی و مدنی جای نظام الهی را می‌گیرد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-e51b4c7a43af43e690524f3ef1a9121e |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2506 2588-4700 |
| language | fas |
| publishDate | 2024-03-01 |
| publisher | Research Institute of Hawzah and University (RIHU) |
| record_format | Article |
| series | Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī |
| spelling | doaj-art-e51b4c7a43af43e690524f3ef1a9121e2025-01-04T07:04:17ZfasResearch Institute of Hawzah and University (RIHU)Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī2322-25062588-47002024-03-01163112714910.30471/soci.2023.8165.18132137از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساءمطهره وطنی0زهره اخوان مقدم1محسن صبوریان2کارشناسی ارشد، تفسیر قرآن، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، تهران، ایران.دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم و معارف قران کریم، دانشکده علوم قرآنی، تهران، ایران.استادیار، گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایراننظم در جامعه، منوط به وجود قواعد و هنجارها، و تربیت افراد برای پایبندی به آن قواعد است. در اسلام، چنین قواعد و تربیتی، ازسوی دین تدوین و به جامعه بشری ارائه شده است. با توجه به نیاز جامعه به انسان اخلاقی، در نبود روایت واحد و منسجمی از دین در جامعه مدرن، متفکرانی نظیر دورکیم تلاش کرده‌اند تا چارچوبی برای ساختن اخلاقی و اجتماعی کردن افراد منهای دین ارائه کنند. با توجه به نوعی این‌همانی جامعه و خدا در نگاه دورکیم، جامعه ازسویی دارای قدرت و اعتبار تشریع قواعد و هنجارهاست و ازسویی تأکید بر قداست آن پشتوانه تربیت اخلاقی افراد است. در مقابل و مبتنی بر قرآن کریم، انسان نمی‌تواند بدون قانون الهی و بدون رسولی که تبیین قانون و عدالت به او وابسته است، جامعه‌ای اخلاقی بسازد. دراین مقاله با استفاده از روش اسنادی و رویکرد تدبر سوره‌ای، گزیده‌ای از ساختار معنایی و ارتباطی سوره نساء، دیدگاه قرآن درباره نحوه پیاده‌سازی قانون در جامعه ایمانی و التزام انسان به حقوق اجتماعی بررسی و به مقایسه با رویکرد تربیتی دورکیم پرداخته شده است. در دیدگاه دورکیم جامعه به‌جای خدا، اصناف شغلی به‌جای رسول خدا و نظم حقوق عرفی و مدنی جای نظام الهی را می‌گیرد.https://soci.rihu.ac.ir/article_2137_cc10bb77870957f8f7c6bf170f432bf5.pdfامیل دورکیمنظم اجتماعیقانون الهیاخلاق دینیاخلاق مدنیحقوق اجتماعی |
| spellingShingle | مطهره وطنی زهره اخوان مقدم محسن صبوریان از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī امیل دورکیم نظم اجتماعی قانون الهی اخلاق دینی اخلاق مدنی حقوق اجتماعی |
| title | از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء |
| title_full | از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء |
| title_fullStr | از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء |
| title_full_unstemmed | از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء |
| title_short | از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء |
| title_sort | از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء |
| topic | امیل دورکیم نظم اجتماعی قانون الهی اخلاق دینی اخلاق مدنی حقوق اجتماعی |
| url | https://soci.rihu.ac.ir/article_2137_cc10bb77870957f8f7c6bf170f432bf5.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mṭhrhwṭny ạzạkẖlạqạjtmạʿyʿrfytạạkẖlạqạjtmạʿyạlhymqạyshnẓryhạkẖlạqydwrḵymbạnẓạmạkẖlạqydrswrhnsạʾ AT zhrhạkẖwạnmqdm ạzạkẖlạqạjtmạʿyʿrfytạạkẖlạqạjtmạʿyạlhymqạyshnẓryhạkẖlạqydwrḵymbạnẓạmạkẖlạqydrswrhnsạʾ AT mḥsnṣbwryạn ạzạkẖlạqạjtmạʿyʿrfytạạkẖlạqạjtmạʿyạlhymqạyshnẓryhạkẖlạqydwrḵymbạnẓạmạkẖlạqydrswrhnsạʾ |