از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی مقایسه نظریه‌ اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء

نظم در جامعه، منوط به وجود قواعد و هنجارها، و تربیت افراد برای پایبندی به آن قواعد است. در اسلام، چنین قواعد و تربیتی، ازسوی دین تدوین و به جامعه بشری ارائه شده است. با توجه به نیاز جامعه به انسان اخلاقی، در نبود روایت واحد و منسجمی از دین در جامعه مدرن، متفکرانی نظیر دورکیم تلاش کرده‌اند تا چارچوبی...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: مطهره وطنی, زهره اخوان مقدم, محسن صبوریان
Format: Article
Language:fas
Published: Research Institute of Hawzah and University (RIHU) 2024-03-01
Series:Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī
Subjects:
Online Access:https://soci.rihu.ac.ir/article_2137_cc10bb77870957f8f7c6bf170f432bf5.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:نظم در جامعه، منوط به وجود قواعد و هنجارها، و تربیت افراد برای پایبندی به آن قواعد است. در اسلام، چنین قواعد و تربیتی، ازسوی دین تدوین و به جامعه بشری ارائه شده است. با توجه به نیاز جامعه به انسان اخلاقی، در نبود روایت واحد و منسجمی از دین در جامعه مدرن، متفکرانی نظیر دورکیم تلاش کرده‌اند تا چارچوبی برای ساختن اخلاقی و اجتماعی کردن افراد منهای دین ارائه کنند. با توجه به‌ نوعی این‌همانی جامعه و خدا در نگاه دورکیم، جامعه ازسویی دارای قدرت و اعتبار تشریع قواعد و هنجارهاست و ازسویی تأکید بر قداست آن پشتوانه‌ تربیت اخلاقی افراد است. در مقابل و مبتنی بر قرآن کریم، انسان نمی‌تواند بدون قانون الهی و بدون رسولی که تبیین قانون و عدالت به او وابسته است، جامعه‌ای اخلاقی بسازد. دراین مقاله با استفاده از روش اسنادی و رویکرد تدبر سوره‌ای، گزیده‌ای از ساختار معنایی و ارتباطی سوره نساء، دیدگاه قرآن درباره نحوه پیاده‌سازی قانون در جامعه‌ ایمانی و التزام انسان به حقوق اجتماعی بررسی و به مقایسه با رویکرد تربیتی دورکیم پرداخته شده است. در دیدگاه دورکیم جامعه به‌جای خدا، اصناف شغلی به‌جای رسول خدا و نظم حقوق عرفی و مدنی جای نظام الهی را می‌گیرد.
ISSN:2322-2506
2588-4700