اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت مدیریت مختلف آبیاری
چکیدهسابقه و هدف: بادام‌زمینی یکی از منابع تامین روغن خوراکی و یکی از محصولات زراعی مهم استان گیلان به شمار می‌رود. این گیاه به خشکی چندان مقاوم نیست و عدم تامین آب کافی در زراعت این محصول، یکی از عوامل محدود کننده عملکرد آن محسوب شده و تولید موفقیت‌آمیز آن نیاز حتمی به تامین آب دارد. لذا، چنانچه بت...
Saved in:
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2021-12-01
|
| Series: | تولید گیاهان زراعی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ejcp.gau.ac.ir/article_5941_85d6b9c1c658fd9c9de9e31522757659.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1846144609730691072 |
|---|---|
| author | زینب خشوعی مجید عاشوری حمیدرضا دورودیان ابراهیم امیری ناصر محمدیان روشن |
| author_facet | زینب خشوعی مجید عاشوری حمیدرضا دورودیان ابراهیم امیری ناصر محمدیان روشن |
| author_sort | زینب خشوعی |
| collection | DOAJ |
| description | چکیدهسابقه و هدف: بادام‌زمینی یکی از منابع تامین روغن خوراکی و یکی از محصولات زراعی مهم استان گیلان به شمار می‌رود. این گیاه به خشکی چندان مقاوم نیست و عدم تامین آب کافی در زراعت این محصول، یکی از عوامل محدود کننده عملکرد آن محسوب شده و تولید موفقیت‌آمیز آن نیاز حتمی به تامین آب دارد. لذا، چنانچه بتوان با استفاده از موادی مانند کمپوست، راندمان مصرف آب را بالا برد، می‌توان گام مثبتی در جهت تولید گیاه بادام‌زمینی در شرایط بدون آبیاری برداشت. کمپوست بواسطۀ داشتن ظرفیت نگهداری آب بالا و رهاسازی تدریجی عناصر غذایی، می‌تواند سبب افزایش رشد و عملکرد گیاه شود و به نظر می‌رسد که مصرف آن به همراه کود نیتروژن که در بین عناصر غذایی تاثیر بیشتری در افزایش سطح برگ و رشد گیاه دارد، می‌تواند در ارتقای تولید بادام‌زمینی موثر باشد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد بادام‌زمینی در دو شرایط آبیاری و بدون آبیاری انجام شد.مواد و روش‌ها: این آزمایش بصورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های 1397 و 1398 انجام شد. کرت اصلی شامل آبیاری در دو سطح فاریاب (مطابق با عرف منطقه) و بدون آبیاری بود. تیمار کاربرد کمپوست (در دو سطح عدم مصرف کمپوست و مصرف پنج تن در هکتار) به عنوان کرت فرعی و تیمار کود نیتروژن (در چهار سطح صفر، 20، 40 و 60 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به عنوان کرت فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. در هر دو سال، در انتهای دوره رشد، صفات طول غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، روغن دانه و عملکردهای دانه و بیولوژیک اندازه‌گیری شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین تعداد غلاف در بوته، طول غلاف، روغن دانه و عملکردهای دانه و بیولوژیک در تیمارهای اعمال آبیاری و کاربرد 40 و 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. کاربرد پنج تن در هکتار کمپوست و 40 و 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار سبب برتری معنی‌دار تعداد غلاف در بوته و عملکرد بیولوژیک بادام‌زمینی گردید و اعمال کمپوست در کنار 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار سبب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه شد. استفاده از کمپوست در مقایسه با عدم مصرف آن، سبب افزایش 65/9 درصدی طول غلاف بادام‌زمینی گردید. با افزایش مصرف نیتروژن، وزن صد دانه بطور معنی‌داری افزایش یافت و بیشترین مقدار وزن صد دانه به میزان 46/55 گرم در تیمار 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. در شرایط عدم آبیاری و عدم کاربرد کود نیتروژن، در سال دوم نسبت به سال اول، عملکرد دانه به میزان 21 درصد بیشتر بود. همچنین در سال اول در مقایسه با سال دوم، روغن دانه بطور معنی‌داری و به میزان 58/4 درصد بیشتر بود.نتیجه‌گیری: کاربرد کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن در شرایط تنش خشکی اثرات منفی تنش را بر روی صفات مورد بررسی کاهش داد و در شرایط عدم تنش، باعث بهبود عملکرد گردید. به نظر می‌رسد که کاربرد 40 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن به همراه پنج تن در هکتار کمپوست زباله شهری در زراعت بادام‌زمینی می‌تواند در بهبود عملکرد دانه این گیاه، خصوصاً در شرایط بدون آبیاری موثر باشد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-e510ff76f8b640e7b5034e4d0d6b8f08 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2008-739X 2008-7403 |
| language | fas |
| publishDate | 2021-12-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | تولید گیاهان زراعی |
| spelling | doaj-art-e510ff76f8b640e7b5034e4d0d6b8f082024-12-02T07:06:21ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesتولید گیاهان زراعی2008-739X2008-74032021-12-01144486310.22069/ejcp.2022.18960.24155941اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت مدیریت مختلف آبیاریزینب خشوعی0مجید عاشوری1حمیدرضا دورودیان2ابراهیم امیری3ناصر محمدیان روشن4دانشجوی دکتری زراعت، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران،استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایراناستادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایراناستادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایرانچکیدهسابقه و هدف: بادام‌زمینی یکی از منابع تامین روغن خوراکی و یکی از محصولات زراعی مهم استان گیلان به شمار می‌رود. این گیاه به خشکی چندان مقاوم نیست و عدم تامین آب کافی در زراعت این محصول، یکی از عوامل محدود کننده عملکرد آن محسوب شده و تولید موفقیت‌آمیز آن نیاز حتمی به تامین آب دارد. لذا، چنانچه بتوان با استفاده از موادی مانند کمپوست، راندمان مصرف آب را بالا برد، می‌توان گام مثبتی در جهت تولید گیاه بادام‌زمینی در شرایط بدون آبیاری برداشت. کمپوست بواسطۀ داشتن ظرفیت نگهداری آب بالا و رهاسازی تدریجی عناصر غذایی، می‌تواند سبب افزایش رشد و عملکرد گیاه شود و به نظر می‌رسد که مصرف آن به همراه کود نیتروژن که در بین عناصر غذایی تاثیر بیشتری در افزایش سطح برگ و رشد گیاه دارد، می‌تواند در ارتقای تولید بادام‌زمینی موثر باشد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد بادام‌زمینی در دو شرایط آبیاری و بدون آبیاری انجام شد.مواد و روش‌ها: این آزمایش بصورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های 1397 و 1398 انجام شد. کرت اصلی شامل آبیاری در دو سطح فاریاب (مطابق با عرف منطقه) و بدون آبیاری بود. تیمار کاربرد کمپوست (در دو سطح عدم مصرف کمپوست و مصرف پنج تن در هکتار) به عنوان کرت فرعی و تیمار کود نیتروژن (در چهار سطح صفر، 20، 40 و 60 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به عنوان کرت فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. در هر دو سال، در انتهای دوره رشد، صفات طول غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، روغن دانه و عملکردهای دانه و بیولوژیک اندازه‌گیری شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین تعداد غلاف در بوته، طول غلاف، روغن دانه و عملکردهای دانه و بیولوژیک در تیمارهای اعمال آبیاری و کاربرد 40 و 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. کاربرد پنج تن در هکتار کمپوست و 40 و 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار سبب برتری معنی‌دار تعداد غلاف در بوته و عملکرد بیولوژیک بادام‌زمینی گردید و اعمال کمپوست در کنار 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار سبب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه شد. استفاده از کمپوست در مقایسه با عدم مصرف آن، سبب افزایش 65/9 درصدی طول غلاف بادام‌زمینی گردید. با افزایش مصرف نیتروژن، وزن صد دانه بطور معنی‌داری افزایش یافت و بیشترین مقدار وزن صد دانه به میزان 46/55 گرم در تیمار 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. در شرایط عدم آبیاری و عدم کاربرد کود نیتروژن، در سال دوم نسبت به سال اول، عملکرد دانه به میزان 21 درصد بیشتر بود. همچنین در سال اول در مقایسه با سال دوم، روغن دانه بطور معنی‌داری و به میزان 58/4 درصد بیشتر بود.نتیجه‌گیری: کاربرد کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن در شرایط تنش خشکی اثرات منفی تنش را بر روی صفات مورد بررسی کاهش داد و در شرایط عدم تنش، باعث بهبود عملکرد گردید. به نظر می‌رسد که کاربرد 40 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن به همراه پنج تن در هکتار کمپوست زباله شهری در زراعت بادام‌زمینی می‌تواند در بهبود عملکرد دانه این گیاه، خصوصاً در شرایط بدون آبیاری موثر باشد.https://ejcp.gau.ac.ir/article_5941_85d6b9c1c658fd9c9de9e31522757659.pdfتعداد غلاف در بوتهروغن دانهعملکرد بیولوژیکوزن صد دانه |
| spellingShingle | زینب خشوعی مجید عاشوری حمیدرضا دورودیان ابراهیم امیری ناصر محمدیان روشن اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت مدیریت مختلف آبیاری تولید گیاهان زراعی تعداد غلاف در بوته روغن دانه عملکرد بیولوژیک وزن صد دانه |
| title | اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت مدیریت مختلف آبیاری |
| title_full | اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت مدیریت مختلف آبیاری |
| title_fullStr | اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت مدیریت مختلف آبیاری |
| title_full_unstemmed | اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت مدیریت مختلف آبیاری |
| title_short | اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت مدیریت مختلف آبیاری |
| title_sort | اثر کمپوست زباله شهری و کود نیتروژن بر عملکرد بادام‌زمینی arachis hypogaea l تحت مدیریت مختلف آبیاری |
| topic | تعداد غلاف در بوته روغن دانه عملکرد بیولوژیک وزن صد دانه |
| url | https://ejcp.gau.ac.ir/article_5941_85d6b9c1c658fd9c9de9e31522757659.pdf |
| work_keys_str_mv | AT zynbkẖsẖwʿy ạtẖrḵmpwstzbạlhsẖhrywḵwdnytrwzẖnbrʿmlḵrdbạdạmzmynyarachishypogaealtḥtmdyrytmkẖtlfậbyạry AT mjydʿạsẖwry ạtẖrḵmpwstzbạlhsẖhrywḵwdnytrwzẖnbrʿmlḵrdbạdạmzmynyarachishypogaealtḥtmdyrytmkẖtlfậbyạry AT ḥmydrḍạdwrwdyạn ạtẖrḵmpwstzbạlhsẖhrywḵwdnytrwzẖnbrʿmlḵrdbạdạmzmynyarachishypogaealtḥtmdyrytmkẖtlfậbyạry AT ạbrạhymạmyry ạtẖrḵmpwstzbạlhsẖhrywḵwdnytrwzẖnbrʿmlḵrdbạdạmzmynyarachishypogaealtḥtmdyrytmkẖtlfậbyạry AT nạṣrmḥmdyạnrwsẖn ạtẖrḵmpwstzbạlhsẖhrywḵwdnytrwzẖnbrʿmlḵrdbạdạmzmynyarachishypogaealtḥtmdyrytmkẖtlfậbyạry |