Ocena reżimu morfologicznego i oporów ruchu podczas wezbrań w Odrze Środkowej
W pracy, opierając się na wynikach pomiarów terenowych, oceniono rozwój form dennych i oporów przepływu w rzece Odrze Środkowej. Obiektem badawczym jest czterokilometrowy odcinek rzeki zlokalizowany poniżej przekroju wodowskazowego w Ścinawie (km 332). Cechą charakterystyczną wybranego odcinka rzek...
Saved in:
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
University of Agriculture in Krakow
2015-06-01
|
Series: | Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus |
Subjects: | |
Online Access: | http://www.formatiocircumiectus.actapol.net/pub/14_2_25.pdf |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1846098525310418944 |
---|---|
author | Robert Banasiak Marcin Krzyżanowski |
author_facet | Robert Banasiak Marcin Krzyżanowski |
author_sort | Robert Banasiak |
collection | DOAJ |
description | W pracy, opierając się na wynikach pomiarów terenowych, oceniono rozwój form dennych i oporów przepływu w rzece Odrze Środkowej. Obiektem badawczym jest czterokilometrowy odcinek rzeki zlokalizowany poniżej przekroju wodowskazowego w Ścinawie (km 332). Cechą charakterystyczną wybranego odcinka rzeki jest regulacja ostrogami i zmiana trasy koryta z krzywoliniowej na prostoliniową. Pomiary wykonano w zakresie natężenia przepływu od 120 do 756 m3 · s–1 (SSQ = 180 m3 · s–1), przy głębokościach wody w korycie osiągających 6 m. W wybranych przekrojach pobrano materiał denny (piaszczysty i żwirowy), mierzono prędkości przepływu, rzędne zwierciadła
wody, a także dokonano sondowania dna wzdłuż cieku, co pozwoliło na ustalenie topografii dna, tj. rodzaju i rozmiaru form dennych. Warunki hydrauliczne przeanalizowano z podziałem koryta na strefy przepływu pomiędzy ostrogami (pas regulacyjny) i strefy ostróg. Wyznaczono współczynnik szorstkości wg Manninga dla koryta z uwzględnieniem wpływu trasy. Na odcinku prostoliniowym opory przepływu zmieniają się nieznacznie,
natomiast na odcinku krzywoliniowym są wyższe i wzrastają wraz z przepływem. Formy denne rozwijają się w zakresie wydm, osiągając wysokość 1 m, i podczas wezbrań ekstremalnych może wystąpić reżim ich rozmywania (liczba Froude’a < 0,34), jednak bez znaczącego wpływu na redukcję oporów przepływu w części koryta. Ponadto wpływ tej zmienności na przepływ całkowity traci na znaczeniu ze względu na to, iż podczas wezbrań udział przepływu korytowego w całkowitym relatywnie spada. Określone współczynniki szorstkości stanowią wartości „bezpieczne” w ocenie zdolności przepustowej Odry Środkowej. |
format | Article |
id | doaj-art-e4e2e1303d964c90a17fb3fe2bdbe80e |
institution | Kabale University |
issn | 1644-0765 1644-0765 |
language | English |
publishDate | 2015-06-01 |
publisher | University of Agriculture in Krakow |
record_format | Article |
series | Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus |
spelling | doaj-art-e4e2e1303d964c90a17fb3fe2bdbe80e2025-01-02T00:13:15ZengUniversity of Agriculture in KrakowActa Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus1644-07651644-07652015-06-01142253810.15576/ASP.FC/2015.14.2.25Ocena reżimu morfologicznego i oporów ruchu podczas wezbrań w Odrze ŚrodkowejRobert Banasiak0Marcin Krzyżanowski1Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Oddział we WrocławiuInstytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Oddział we WrocławiuW pracy, opierając się na wynikach pomiarów terenowych, oceniono rozwój form dennych i oporów przepływu w rzece Odrze Środkowej. Obiektem badawczym jest czterokilometrowy odcinek rzeki zlokalizowany poniżej przekroju wodowskazowego w Ścinawie (km 332). Cechą charakterystyczną wybranego odcinka rzeki jest regulacja ostrogami i zmiana trasy koryta z krzywoliniowej na prostoliniową. Pomiary wykonano w zakresie natężenia przepływu od 120 do 756 m3 · s–1 (SSQ = 180 m3 · s–1), przy głębokościach wody w korycie osiągających 6 m. W wybranych przekrojach pobrano materiał denny (piaszczysty i żwirowy), mierzono prędkości przepływu, rzędne zwierciadła wody, a także dokonano sondowania dna wzdłuż cieku, co pozwoliło na ustalenie topografii dna, tj. rodzaju i rozmiaru form dennych. Warunki hydrauliczne przeanalizowano z podziałem koryta na strefy przepływu pomiędzy ostrogami (pas regulacyjny) i strefy ostróg. Wyznaczono współczynnik szorstkości wg Manninga dla koryta z uwzględnieniem wpływu trasy. Na odcinku prostoliniowym opory przepływu zmieniają się nieznacznie, natomiast na odcinku krzywoliniowym są wyższe i wzrastają wraz z przepływem. Formy denne rozwijają się w zakresie wydm, osiągając wysokość 1 m, i podczas wezbrań ekstremalnych może wystąpić reżim ich rozmywania (liczba Froude’a < 0,34), jednak bez znaczącego wpływu na redukcję oporów przepływu w części koryta. Ponadto wpływ tej zmienności na przepływ całkowity traci na znaczeniu ze względu na to, iż podczas wezbrań udział przepływu korytowego w całkowitym relatywnie spada. Określone współczynniki szorstkości stanowią wartości „bezpieczne” w ocenie zdolności przepustowej Odry Środkowej.http://www.formatiocircumiectus.actapol.net/pub/14_2_25.pdfrzeka Odrawezbranieformy denneopory przepływuwspółczynnik Manninga |
spellingShingle | Robert Banasiak Marcin Krzyżanowski Ocena reżimu morfologicznego i oporów ruchu podczas wezbrań w Odrze Środkowej Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus rzeka Odra wezbranie formy denne opory przepływu współczynnik Manninga |
title | Ocena reżimu morfologicznego i oporów ruchu podczas wezbrań w Odrze Środkowej |
title_full | Ocena reżimu morfologicznego i oporów ruchu podczas wezbrań w Odrze Środkowej |
title_fullStr | Ocena reżimu morfologicznego i oporów ruchu podczas wezbrań w Odrze Środkowej |
title_full_unstemmed | Ocena reżimu morfologicznego i oporów ruchu podczas wezbrań w Odrze Środkowej |
title_short | Ocena reżimu morfologicznego i oporów ruchu podczas wezbrań w Odrze Środkowej |
title_sort | ocena rezimu morfologicznego i oporow ruchu podczas wezbran w odrze srodkowej |
topic | rzeka Odra wezbranie formy denne opory przepływu współczynnik Manninga |
url | http://www.formatiocircumiectus.actapol.net/pub/14_2_25.pdf |
work_keys_str_mv | AT robertbanasiak ocenarezimumorfologicznegoioporowruchupodczaswezbranwodrzesrodkowej AT marcinkrzyzanowski ocenarezimumorfologicznegoioporowruchupodczaswezbranwodrzesrodkowej |