Kent Planlamasında Ekosistem Hizmetlerinin Rolü

Dünya nüfusunun yaklaşık yarısının kentlerde yaşaması, nüfus artış hızının yükselmesi, beraberinde gelen hızlı kentleşme ve kentsel alanların büyümesi hem büyük kentsel yığınların ortaya çıkmasına hem de ekosistemler üzerindeki baskının artmasına neden olmaktadır. Doğanın, insan refahını desteklediğ...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Ayşen ÇOBAN, Muzaffer YÜCEL
Format: Article
Language:English
Published: Düzce University 2018-04-01
Series:Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi
Subjects:
Online Access:http://dergipark.org.tr/dubited/issue/35735/358033?publisher=duzce
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1849691172338925568
author Ayşen ÇOBAN
Muzaffer YÜCEL
author_facet Ayşen ÇOBAN
Muzaffer YÜCEL
author_sort Ayşen ÇOBAN
collection DOAJ
description Dünya nüfusunun yaklaşık yarısının kentlerde yaşaması, nüfus artış hızının yükselmesi, beraberinde gelen hızlı kentleşme ve kentsel alanların büyümesi hem büyük kentsel yığınların ortaya çıkmasına hem de ekosistemler üzerindeki baskının artmasına neden olmaktadır. Doğanın, insan refahını desteklediği farklı yolları ifade eden bir terim olan “ekosistem hizmetleri” büyük ölçüde ekosistemlerin işleyişine bağlıdır. Ekosistem hizmetleri; insanlara ekosistem fonksiyonlarından sunulan faydalar veya insanların refahı için ekosistemlerin doğrudan ve dolaylı katkılarıdır. Ayrıca ekosistem hizmetleri doğanın gerçek değerini öğrenmek; yaşamımıza kattığı zenginliği, rakamlarla ölçülemeyen değerleri tanımamızı sağlamaktadır. Kentsel alanlarda yaşanan baskılar, ekosistemlerden ayrıştırılan kentsel toplum anlayışına neden olurken; doğal sermaye ve ekosistem hizmetlerine ilişkin talepler, kentsel alanlarda giderek artmaktadır. Kentsel alanlardaki ekosistem hizmetlerinin fonksiyon ve bileşenleri, hizmetlerin ekolojik açıdan değerlendirilmesinin bir özetidir. Kentsel ekosistem hizmetleri, ekolojik açıdan önem taşımakla birlikte; ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan da önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı; ekosistem hizmetlerine dayalı, yüksek ekolojik değere sahip kentlerin önemini ortaya koymaktır. Bu bağlamda “ekosistem hizmetleri” kavramı taranan literatürler ışığında detaylı olarak açıklanmış; ekosistem hizmetlerine dayalı kent planlamasını benimseyen üç örnek kent incelenmiştir. Ekosistemler ve insan refahı arasındaki bağlantılara odaklanan ekosistem hizmetleri ile başarılı uygulamalar gerçekleştirilmesi için hizmetlerin kentsel planlama kademelerine entegre edilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak; planlama sürecinde en üst ölçekten kent ölçeğine kadar ekolojik yaklaşım temelli planlama ve tasarım ilkeleri oluşturulmalı; her kademede bu yaklaşımın ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel hizmetleri ortaya konulmalıdır. Kent planlamasında kentin, doğal ve kırsal alandan ayrılamayan bir ekosistem olduğu esasına dayanılarak, doğal ekosistemin kent içerisindeki sürekliliği sağlanmalıdır.
format Article
id doaj-art-e33a66e5a38f4c99b7a5cb59e2c7d590
institution DOAJ
issn 2148-2446
language English
publishDate 2018-04-01
publisher Düzce University
record_format Article
series Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi
spelling doaj-art-e33a66e5a38f4c99b7a5cb59e2c7d5902025-08-20T03:21:07ZengDüzce UniversityDüzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi2148-24462018-04-016244445497Kent Planlamasında Ekosistem Hizmetlerinin RolüAyşen ÇOBAN0Muzaffer YÜCEL1KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİDünya nüfusunun yaklaşık yarısının kentlerde yaşaması, nüfus artış hızının yükselmesi, beraberinde gelen hızlı kentleşme ve kentsel alanların büyümesi hem büyük kentsel yığınların ortaya çıkmasına hem de ekosistemler üzerindeki baskının artmasına neden olmaktadır. Doğanın, insan refahını desteklediği farklı yolları ifade eden bir terim olan “ekosistem hizmetleri” büyük ölçüde ekosistemlerin işleyişine bağlıdır. Ekosistem hizmetleri; insanlara ekosistem fonksiyonlarından sunulan faydalar veya insanların refahı için ekosistemlerin doğrudan ve dolaylı katkılarıdır. Ayrıca ekosistem hizmetleri doğanın gerçek değerini öğrenmek; yaşamımıza kattığı zenginliği, rakamlarla ölçülemeyen değerleri tanımamızı sağlamaktadır. Kentsel alanlarda yaşanan baskılar, ekosistemlerden ayrıştırılan kentsel toplum anlayışına neden olurken; doğal sermaye ve ekosistem hizmetlerine ilişkin talepler, kentsel alanlarda giderek artmaktadır. Kentsel alanlardaki ekosistem hizmetlerinin fonksiyon ve bileşenleri, hizmetlerin ekolojik açıdan değerlendirilmesinin bir özetidir. Kentsel ekosistem hizmetleri, ekolojik açıdan önem taşımakla birlikte; ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan da önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı; ekosistem hizmetlerine dayalı, yüksek ekolojik değere sahip kentlerin önemini ortaya koymaktır. Bu bağlamda “ekosistem hizmetleri” kavramı taranan literatürler ışığında detaylı olarak açıklanmış; ekosistem hizmetlerine dayalı kent planlamasını benimseyen üç örnek kent incelenmiştir. Ekosistemler ve insan refahı arasındaki bağlantılara odaklanan ekosistem hizmetleri ile başarılı uygulamalar gerçekleştirilmesi için hizmetlerin kentsel planlama kademelerine entegre edilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak; planlama sürecinde en üst ölçekten kent ölçeğine kadar ekolojik yaklaşım temelli planlama ve tasarım ilkeleri oluşturulmalı; her kademede bu yaklaşımın ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel hizmetleri ortaya konulmalıdır. Kent planlamasında kentin, doğal ve kırsal alandan ayrılamayan bir ekosistem olduğu esasına dayanılarak, doğal ekosistemin kent içerisindeki sürekliliği sağlanmalıdır.http://dergipark.org.tr/dubited/issue/35735/358033?publisher=duzceEkosistemekosistem hizmetlerikent planlamasıkentsel ekosistem hizmetleri
spellingShingle Ayşen ÇOBAN
Muzaffer YÜCEL
Kent Planlamasında Ekosistem Hizmetlerinin Rolü
Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi
Ekosistem
ekosistem hizmetleri
kent planlaması
kentsel ekosistem hizmetleri
title Kent Planlamasında Ekosistem Hizmetlerinin Rolü
title_full Kent Planlamasında Ekosistem Hizmetlerinin Rolü
title_fullStr Kent Planlamasında Ekosistem Hizmetlerinin Rolü
title_full_unstemmed Kent Planlamasında Ekosistem Hizmetlerinin Rolü
title_short Kent Planlamasında Ekosistem Hizmetlerinin Rolü
title_sort kent planlamasinda ekosistem hizmetlerinin rolu
topic Ekosistem
ekosistem hizmetleri
kent planlaması
kentsel ekosistem hizmetleri
url http://dergipark.org.tr/dubited/issue/35735/358033?publisher=duzce
work_keys_str_mv AT aysencoban kentplanlamasındaekosistemhizmetlerininrolu
AT muzafferyucel kentplanlamasındaekosistemhizmetlerininrolu