Tanzimat Sonrası Eski ve Yeni Arasında Bir Manzum Metin: Beratlı Mahmud Mahir’in Terennüm’ü
Osmanlı bürokrasisinde önemli görevler üstlenen devlet adamlarının bir kısmı, ilmî ve edebî yönleriyle temayüz etmişlerdir. Bunlardan biri de Osmanlı coğrafyasının birçok merkezinde mutasarrıflıklarda bulunmuş olan Beratlı Mahmud Mahir Bey’dir. Son devir Osmanlı bürokratlarından olan Mahmud Mahir Be...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
2024-12-01
|
| Series: | İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3476853 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | Osmanlı bürokrasisinde önemli görevler üstlenen devlet adamlarının bir kısmı, ilmî ve edebî yönleriyle temayüz etmişlerdir. Bunlardan biri de Osmanlı coğrafyasının birçok merkezinde mutasarrıflıklarda bulunmuş olan Beratlı Mahmud Mahir Bey’dir. Son devir Osmanlı bürokratlarından olan Mahmud Mahir Bey, Millî Mücadele Dönemi’nde Çanakkale, Sakarya, Afyon gibi jeopolitik merkezlerde mutasarrıflık yapmıştır. Anadolu’nun kurtuluş mücadelesinde padişaha bağlı kalmayı tercih eden Mahmud Mahir Bey, cumhuriyetin ilanından sonra Millî Mücadele aleyhtarı olması hasebiyle 150’likler listesine alınarak sürgün edilmiştir. On beş yıl sonra çıkarılan af yasasıyla itibarları iade edilen yüzelliliklerden bir kısmı yurda dönmüş ancak Mahmut Mahir Bey’in akıbeti meçhul kalmıştır. Beratlı Mahmud Mahir Bey’in edebiyat tarihlerinde ismi zikredilmeyen ve bu çalışmanın ana konusunu oluşturan Terennüm adlı küçük çaplı manzum bir eseri bulunmaktadır. Bu eserin dikkat çekici yönü hem şekil hem de muhteva olarak, Tanzimat sonrası yenileşme dönemiyle klasik dinî şiir geleneğimizin özelliklerini bir arada barındırmasıdır. Eserin ağırlık noktasını, batı kaynaklı fikir hareketleri neticesinde düşünce ve edebiyat dünyamızda görülmeye başlanan pozitivist zihniyete karşı, tabiata ve kâinata hayret penceresinden bakılarak Allah’ın varlığının ve yüceliğinin şiir diliyle delillendirilmesi oluşturmaktadır. Eser üzerinde yaptığımız bu çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Tanzimat şiirinde yaşanan zihnî dönüşümlere değinilecek, ilk bölümde yazarın biyografisi genel hatlarıyla ortaya konulacak, ikinci bölümde eserin şekil, muhteva, dil ve üslup özellikleri incelenerek güçlü ve zayıf yönleri tespit edilmeye çalışılacaktır. Son bölümde ise eserin metni çevriyazıyla sunulacaktır. |
|---|---|
| ISSN: | 2149-0872 |