Türk Romanında Kudüs
Bir coğrafi tanım olan Orta Doğu, Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler için oldukça önemli şehirlere sahiptir. Bu şehirlerin başında Kudüs ve çevresi gelmektedir. Stratejik anlamda önemi olan bu bölgelerin dini olarak da kutsal kabul edilmesi üç büyük dinin temsilcilerini...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Burdur Mehmet Akif Ersoy University
2024-11-01
|
| Series: | Burdur İlahiyat Dergisi |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.59932/burdurilahiyat.1575965 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | Bir coğrafi tanım olan Orta Doğu, Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler için oldukça önemli şehirlere sahiptir. Bu şehirlerin başında Kudüs ve çevresi gelmektedir. Stratejik anlamda önemi olan bu bölgelerin dini olarak da kutsal kabul edilmesi üç büyük dinin temsilcilerini zaman zaman karşı karşıya getirmiş birçok toplum zamanın farklı dilimlerinde büyük hadiseler yaşamış ve bu topraklar için savaş vermiştir. Her üç dinin mensubu olan toplumlar bu bölge için hak talep etmektedir ve bu hak talebinin yansımaları günümüzde de etkisini sürdürmektedir. Bu savaşlar toplumların hayatını inceleyen, ondan etkilenen sanat eserlerinde de yer bulmuş ve yazarlar, şairler edebiyat ürünlerinde Orta Doğu’yu, bölgenin önemini, verilen savaş ve mücadeleleri, yaşanan dramların yanı sıra bölge halkının kültür ve sanatını eserlerinde ele almışlardır. Orta Doğu bölgesinin en önemli noktalarından olan Filistin bölgesi birçok milletin edebiyatında yer bulduğu gibi bölgede uzun yıllar boyunca hâkimiyet kuran Türklerin de edebi eserlerinde konu edilmiştir. Bu romanlar tematik olarak incelendiğinde konuların genel olarak iki ana başlığa ayrıldıkları görülmektedir. Filistin bölgesini konu eden ilk romanlar Haçlı Seferleri’ni anlatırken diğer romanların yakın tarihi konu ettikleri İsrail’in kuruluşunu ve Arap İsrail Savaşları’nı romanlarda işledikleri görülmüştür. Haçlı Seferleri’ni konu eden yazarlar çoğunlukla Selahaddin Eyyubi’nin hayatını anlatan onun I. Richard (Arslan Yürekli Richard) ile olan mücadelesini anlatan biyografik-tarihi romanlar yazmışlardır ve Kudüs’ün Türk/Müslümanlar için önemine dikkat çekmektedirler. Yazarların amaçları tarihi bilinç uyandırmak ve bilgi vermektir. Bölgeyi konu eden diğer romanlar ise Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Filistin’den çekilen Osmanlı Devleti ordusunun yaşadıklarını anlatan romanlardır. Bu romanlarda Osmanlı askerlerinin bölge şartlarına, iklimine hazır olmadıkları teknolojik olarak da bölgede hâkimiyeti olan İngiliz ve Fransızlara karşı zayıf olduğuna dikkat çekilirken yazarların bölgeye dair olumsuz bakış açıları ve Arap isyanlarının etkileri dikkat çekmektedir. İsrail Devleti’nin kurulmasının ardından Filistin bölgesinde daha büyük bir hareketlilik yaşanmıştır. Bölgenin yerli Müslüman halkı ile bölgede Osmanlı Devleti’nden koparak yeni kurulmuş olan Arap devletleri, İsrail Devleti’ne karşı mücadeleye başlamışlardır. Sonucunda da Arap İsrail Savaşları baş göstermiştir. Türk romanlarında da bu hareketlilik ele alınmış yaşanan savaşlar, mülteci kamplarında yaşamak zorunda kalan sivil halkın mağduriyetleri, göçler romanlarda işlenmiştir. Bu çalışmada Filistin bölgesi, bölgede yaşanan savaşlar, göçler ele alınmış Türk romanında Filistin bölgesine yer veren romancıların bakış açıları incelenmiştir. |
|---|---|
| ISSN: | 2980-2407 |