نگاهی به نقش آیرونی در ساختار داستان شیخ صنعان
تأویل‌پذیری و چند‌معنایی، از ویژگی‌های عمدۀ متون ادبی است که در نتیجۀ به‌کارگیری زبان مجازی و صناعات ادبی حاصل می‌شود. یکی از مهم‌ترین شگردها برای دستیابی به این هدف، آیرونی است. نوعی بیان دو‌پهلو و گاهی چندپهلو که موجب شگفتی و غافل‌گیری مخاطب می‌شود. در بیان آیرونی‌دار، نوعی دوگانگی معنایی و معنای...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Semnan University
2023-01-01
|
| Series: | مطالعات زبانی و بلاغی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://rhetorical.semnan.ac.ir/article_6942_a05cfa6a427a1085a5a01d6eda43bce4.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | تأویل‌پذیری و چند‌معنایی، از ویژگی‌های عمدۀ متون ادبی است که در نتیجۀ به‌کارگیری زبان مجازی و صناعات ادبی حاصل می‌شود. یکی از مهم‌ترین شگردها برای دستیابی به این هدف، آیرونی است. نوعی بیان دو‌پهلو و گاهی چندپهلو که موجب شگفتی و غافل‌گیری مخاطب می‌شود. در بیان آیرونی‌دار، نوعی دوگانگی معنایی و معنای متناقض وجود دارد که موجد چندوجهی شدن معنا و گسترش تضاد معنایی در درون متن می‌شود. آیرونی، شگرد پرکاربردی است که نویسنده یا شاعر می‌کوشد به‌وسیلۀ آن، با بیانی دوگانه، حقیقتی را که در ورای ظاهر گفتار و رفتار شخصیت‌هاست، به خوانندۀ هوشیار بنمایاند. این شگرد ادبی در آثار عطّار نیشابوری، به‌ویژه در منطق‌الطیر، نمود بارزی دارد. عطّار با به‌کارگیری آیرونی، فضای داستان را به سمت‌وسوی هدف عرفانی آن سوق می‌دهد. بهره‌گیری وی از بلاغت به‌طور عام و آیرونی به‌طور خاص، در خلق فضای عرفانی و بیان تجربیات پیچیدۀ عرفانی و در نتیجه، اقناع مخاطبان، نقش پررنگی دارد. در این پژوهش، نمونه‌هایی از آیرونی‌های موجود در داستان شیخ صنعان را یافته ایم و با روشی کمّی و رویکردی توصیفی- تحلیلی، نقش آن‌ها را در پروردن این داستان واکاوی کرده‌ایم. |
|---|---|
| ISSN: | 2008-9570 2717-090X |