Hat Sanatı Araç Gereçlerinin Korunduğu Hattat Sandıkları: Ankara Etnografya Müzesinden Örnekler
Yazı iletişimin en önemli unsurlarından biridir. Tarihi süreçte Türk İslam sanatında yazının sanatla olan ilişkisine bakıldığında, hüsn-i hat sanatının iletişim bağlamında çok büyük bir öneme sahip olduğu görülmektedir. Bu sebeple hat sanatının icrasında kullanılan başta kamış kalem olmak üzere kâğı...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2021-10-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1628103 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841562199910252544 |
|---|---|
| author | Hacer Kara |
| author_facet | Hacer Kara |
| author_sort | Hacer Kara |
| collection | DOAJ |
| description | Yazı iletişimin en önemli unsurlarından biridir. Tarihi süreçte Türk İslam sanatında yazının sanatla olan ilişkisine bakıldığında, hüsn-i hat sanatının iletişim bağlamında çok büyük bir öneme sahip olduğu görülmektedir. Bu sebeple hat sanatının icrasında kullanılan başta kamış kalem olmak üzere kâğıt, mürekkep, hokka, makas, kalemtıraş, makta, mühre, divit, kalemdan vb. araç gereçleri döneminin iletişime kaynaklık eden araçları olarak görmek mümkündür. Dolayısıyla yazının yazılmasına kaynaklık eden bu iletişim araçlarının korunup saklandığı Ankara Etnografya Müzesindeki hattat sandıkları, sanat ve iletişim bağlamında bu yazının konusunu teşkil etmektedir. Bu çalışmayla, yayınlarda pek rastlamadığımız hattat sandıklarının Ankara Etnografya Müzesindeki örneklerini tanıtarak bilim dünyasına sunmayı amaçladık. Ankara Etnografya Müzesi hat sanatına ilişkin araç gereçler bakımından oldukça zengin bir koleksiyonu bünyesinde barındırmaktadır. Koleksiyonda bulunan dört adet hattat sandığı müzeden temin edilerek konumuz kapsamında malzeme, teknik, form ve süslemeleri bakımından ayrıntılı bir biçimde, diğer müzelerde bulunan bazı örneklerle de kıyaslanarak incelenmiştir. Eserlerin tamamı ahşaptan yapılmıştır. Kakma, çift katlı rölyef ve Edirnekâri (boyama) teknikleriyle süslenen dikdörtgen formlu bu dört örnekten biri çekmece, üçü ise kutu şeklinde tasarlanmıştır. Eserlerde basit geometrik motifler, doğada gördüğümüz biçimde çeşitli hayvan figürleri, yaprak ve gül gibi natüralist bitkiler ile barok-rokoko tarzı motifler bezeme ögesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Üzerlerinde yapım tarihi, üretim yeri ve yapan ustasına ilişkin herhangi bir bilgi bulunmayan örneklerin süsleme özelliklerinden yola çıkılarak geç dönem Osmanlı eserleri oldukları tespit edilmiştir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-ccf4319da0ee430faa9be21db5b31059 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-4750 |
| language | English |
| publishDate | 2021-10-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj-art-ccf4319da0ee430faa9be21db5b310592025-01-03T01:06:20ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502021-10-0146425710.52642/susbed.893956154Hat Sanatı Araç Gereçlerinin Korunduğu Hattat Sandıkları: Ankara Etnografya Müzesinden ÖrneklerHacer Kara0NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİYazı iletişimin en önemli unsurlarından biridir. Tarihi süreçte Türk İslam sanatında yazının sanatla olan ilişkisine bakıldığında, hüsn-i hat sanatının iletişim bağlamında çok büyük bir öneme sahip olduğu görülmektedir. Bu sebeple hat sanatının icrasında kullanılan başta kamış kalem olmak üzere kâğıt, mürekkep, hokka, makas, kalemtıraş, makta, mühre, divit, kalemdan vb. araç gereçleri döneminin iletişime kaynaklık eden araçları olarak görmek mümkündür. Dolayısıyla yazının yazılmasına kaynaklık eden bu iletişim araçlarının korunup saklandığı Ankara Etnografya Müzesindeki hattat sandıkları, sanat ve iletişim bağlamında bu yazının konusunu teşkil etmektedir. Bu çalışmayla, yayınlarda pek rastlamadığımız hattat sandıklarının Ankara Etnografya Müzesindeki örneklerini tanıtarak bilim dünyasına sunmayı amaçladık. Ankara Etnografya Müzesi hat sanatına ilişkin araç gereçler bakımından oldukça zengin bir koleksiyonu bünyesinde barındırmaktadır. Koleksiyonda bulunan dört adet hattat sandığı müzeden temin edilerek konumuz kapsamında malzeme, teknik, form ve süslemeleri bakımından ayrıntılı bir biçimde, diğer müzelerde bulunan bazı örneklerle de kıyaslanarak incelenmiştir. Eserlerin tamamı ahşaptan yapılmıştır. Kakma, çift katlı rölyef ve Edirnekâri (boyama) teknikleriyle süslenen dikdörtgen formlu bu dört örnekten biri çekmece, üçü ise kutu şeklinde tasarlanmıştır. Eserlerde basit geometrik motifler, doğada gördüğümüz biçimde çeşitli hayvan figürleri, yaprak ve gül gibi natüralist bitkiler ile barok-rokoko tarzı motifler bezeme ögesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Üzerlerinde yapım tarihi, üretim yeri ve yapan ustasına ilişkin herhangi bir bilgi bulunmayan örneklerin süsleme özelliklerinden yola çıkılarak geç dönem Osmanlı eserleri oldukları tespit edilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1628103ankara etnografya müzesihat sanatı araç gereçelerihattat sandıklarıyazı çekmeceleriyazı kutuları |
| spellingShingle | Hacer Kara Hat Sanatı Araç Gereçlerinin Korunduğu Hattat Sandıkları: Ankara Etnografya Müzesinden Örnekler Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ankara etnografya müzesi hat sanatı araç gereçeleri hattat sandıkları yazı çekmeceleri yazı kutuları |
| title | Hat Sanatı Araç Gereçlerinin Korunduğu Hattat Sandıkları: Ankara Etnografya Müzesinden Örnekler |
| title_full | Hat Sanatı Araç Gereçlerinin Korunduğu Hattat Sandıkları: Ankara Etnografya Müzesinden Örnekler |
| title_fullStr | Hat Sanatı Araç Gereçlerinin Korunduğu Hattat Sandıkları: Ankara Etnografya Müzesinden Örnekler |
| title_full_unstemmed | Hat Sanatı Araç Gereçlerinin Korunduğu Hattat Sandıkları: Ankara Etnografya Müzesinden Örnekler |
| title_short | Hat Sanatı Araç Gereçlerinin Korunduğu Hattat Sandıkları: Ankara Etnografya Müzesinden Örnekler |
| title_sort | hat sanati arac gereclerinin korundugu hattat sandiklari ankara etnografya muzesinden ornekler |
| topic | ankara etnografya müzesi hat sanatı araç gereçeleri hattat sandıkları yazı çekmeceleri yazı kutuları |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1628103 |
| work_keys_str_mv | AT hacerkara hatsanatıaracgereclerininkorunduguhattatsandıklarıankaraetnografyamuzesindenornekler |