İşleyen Belleğin Okuma Anlama Sürecindeki Rolü ve İşlevi
Bu makalenin amacı, işleyen belleğin okuma anlamadaki işlevini ve rolünü ortaya koymaktır. Eğitimde bilişsel öğrenme kuramlarının etkin kullanımı, son yıllarda düzenli olarak artmaktadır. Bilişsel öğrenme araştırmalarıöncelikle, anlamlısözel öğrenmede içsel bilişsel süreçleri anlamaya ve tanımlamaya...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2009-08-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724564 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841562126245691392 |
|---|---|
| author | Salih Özenici |
| author_facet | Salih Özenici |
| author_sort | Salih Özenici |
| collection | DOAJ |
| description | Bu makalenin amacı, işleyen belleğin okuma anlamadaki işlevini ve rolünü ortaya koymaktır. Eğitimde bilişsel öğrenme kuramlarının etkin kullanımı, son yıllarda düzenli olarak artmaktadır. Bilişsel öğrenme araştırmalarıöncelikle, anlamlısözel öğrenmede içsel bilişsel süreçleri anlamaya ve tanımlamaya çalışmaktadır. İnsan zihni bilgiyi alır, işler, biçim ve içeriğini değiştirir, depolar, gerektiği zaman geri getirir ve tepkiler üretir. Duyusal kayıttan dikkat ve algısüreçleri sonunda ayrılan bilgi, sistemin ikinci öğesi olan kısa süreli veya işleyen belleğe geçer. İşleyen belleğin hem bilgi tutma süresi, hem de kapasitesi sınırlıdır. Kısa süreli belleğin kısa bir süre içinde bilgiyi depolamak ve zihinsel işlemleri yapmak olmak üzere iki önemli işlevi vardır. Bilgiyi işleme kuramıve bilişsel psikolojinin ortaya çıkıp gelişimiyle birlikte, okuma anlamaya yönelik bakışaçılarıda değişmiştir. Okuma anlama sürecinde dilbilimsel beceriler ve zihinsel süreçler arasında karşılıklıbir etkileşim vardır. Bu karşılıklıetkileşim sonucunda metnin anlamıortaya çıkar. Okuma anlama sürecindeki bireysel farklılıklar ve başarısızlıklar sadece dilbilimsel becerilerle açıklanamaz, bu süreçte önemli bir rol oynayan zihinsel süreçler de bu farklılıklara ve başarısızlıklara neden olabilir. Okuma anlamayla ilgili yeni bakışaçılarına göre, okuma bilişsel düzeyde meydana gelen ve değişik becerileri ve süreçleri içeren karmaşık ve bir bu kadar da zor bir etkinliktir. Okuma anlama sürecinde, metindeki kelimelerin işlenip çözümlenmesi ve metinden gelen bilginin, bireyin daha önceden edinip uzun süreli belleğinde depolamışolduğu art alan bilgisiyle uyumlu hale getirilmesi ve ortaya çıkacak uyumsuzlukların giderilmesi gibi süreçler işleyen bellek içerisinde meydana gelmektedir. İşleyen bellek kapasitesindeki yetersizlikler ve işlevindeki eksiklikler okuma anlamayıolumsuz düzeyde etkileyecektir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-ccc84552869f44a9a99cfe6a5d149bd5 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-4750 |
| language | English |
| publishDate | 2009-08-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj-art-ccc84552869f44a9a99cfe6a5d149bd52025-01-03T01:13:42ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502009-08-0122467476154İşleyen Belleğin Okuma Anlama Sürecindeki Rolü ve İşleviSalih Özenici0Selçuk ÜniversitesiBu makalenin amacı, işleyen belleğin okuma anlamadaki işlevini ve rolünü ortaya koymaktır. Eğitimde bilişsel öğrenme kuramlarının etkin kullanımı, son yıllarda düzenli olarak artmaktadır. Bilişsel öğrenme araştırmalarıöncelikle, anlamlısözel öğrenmede içsel bilişsel süreçleri anlamaya ve tanımlamaya çalışmaktadır. İnsan zihni bilgiyi alır, işler, biçim ve içeriğini değiştirir, depolar, gerektiği zaman geri getirir ve tepkiler üretir. Duyusal kayıttan dikkat ve algısüreçleri sonunda ayrılan bilgi, sistemin ikinci öğesi olan kısa süreli veya işleyen belleğe geçer. İşleyen belleğin hem bilgi tutma süresi, hem de kapasitesi sınırlıdır. Kısa süreli belleğin kısa bir süre içinde bilgiyi depolamak ve zihinsel işlemleri yapmak olmak üzere iki önemli işlevi vardır. Bilgiyi işleme kuramıve bilişsel psikolojinin ortaya çıkıp gelişimiyle birlikte, okuma anlamaya yönelik bakışaçılarıda değişmiştir. Okuma anlama sürecinde dilbilimsel beceriler ve zihinsel süreçler arasında karşılıklıbir etkileşim vardır. Bu karşılıklıetkileşim sonucunda metnin anlamıortaya çıkar. Okuma anlama sürecindeki bireysel farklılıklar ve başarısızlıklar sadece dilbilimsel becerilerle açıklanamaz, bu süreçte önemli bir rol oynayan zihinsel süreçler de bu farklılıklara ve başarısızlıklara neden olabilir. Okuma anlamayla ilgili yeni bakışaçılarına göre, okuma bilişsel düzeyde meydana gelen ve değişik becerileri ve süreçleri içeren karmaşık ve bir bu kadar da zor bir etkinliktir. Okuma anlama sürecinde, metindeki kelimelerin işlenip çözümlenmesi ve metinden gelen bilginin, bireyin daha önceden edinip uzun süreli belleğinde depolamışolduğu art alan bilgisiyle uyumlu hale getirilmesi ve ortaya çıkacak uyumsuzlukların giderilmesi gibi süreçler işleyen bellek içerisinde meydana gelmektedir. İşleyen bellek kapasitesindeki yetersizlikler ve işlevindeki eksiklikler okuma anlamayıolumsuz düzeyde etkileyecektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724564okuma anlamai̇şleyen bellekzihinsel süreçlerbilişsel psikolojidepolama ve i̇şlemereading comprehensionworking memorymental processescognitive psycologiestorage and processing |
| spellingShingle | Salih Özenici İşleyen Belleğin Okuma Anlama Sürecindeki Rolü ve İşlevi Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi okuma anlama i̇şleyen bellek zihinsel süreçler bilişsel psikoloji depolama ve i̇şleme reading comprehension working memory mental processes cognitive psycologie storage and processing |
| title | İşleyen Belleğin Okuma Anlama Sürecindeki Rolü ve İşlevi |
| title_full | İşleyen Belleğin Okuma Anlama Sürecindeki Rolü ve İşlevi |
| title_fullStr | İşleyen Belleğin Okuma Anlama Sürecindeki Rolü ve İşlevi |
| title_full_unstemmed | İşleyen Belleğin Okuma Anlama Sürecindeki Rolü ve İşlevi |
| title_short | İşleyen Belleğin Okuma Anlama Sürecindeki Rolü ve İşlevi |
| title_sort | isleyen bellegin okuma anlama surecindeki rolu ve islevi |
| topic | okuma anlama i̇şleyen bellek zihinsel süreçler bilişsel psikoloji depolama ve i̇şleme reading comprehension working memory mental processes cognitive psycologie storage and processing |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724564 |
| work_keys_str_mv | AT salihozenici isleyenbelleginokumaanlamasurecindekiroluveislevi |