Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin Algıları

Bilimsel süreçlerin ve bilimsel okuryazarlığın ayrılmaz birer parçasıolan modeller, betimledikleri sistemin basitleştirilmiştemsilleridir ve nesneleri, olayları, fikirleri ya da soyut kavramlarıalgılanır kılan araçlardır. Fen öğretiminin amacı, öğrencilere bilimsel düşünme ve çalışma becerilerini ka...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Nilüfer Cerit Berber, Hatice Güzel
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2009-02-01
Series:Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724250
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841561955398057984
author Nilüfer Cerit Berber
Hatice Güzel
author_facet Nilüfer Cerit Berber
Hatice Güzel
author_sort Nilüfer Cerit Berber
collection DOAJ
description Bilimsel süreçlerin ve bilimsel okuryazarlığın ayrılmaz birer parçasıolan modeller, betimledikleri sistemin basitleştirilmiştemsilleridir ve nesneleri, olayları, fikirleri ya da soyut kavramlarıalgılanır kılan araçlardır. Fen öğretiminin amacı, öğrencilere bilimsel düşünme ve çalışma becerilerini kazandırmaktır. Bu amaca ulaşmak öncelikle öğrencilerin model ve modellemenin tabiatınıanlamalarınıve bunlarıuygulamalarınıgerektirir. Gelecek nesillere fen öğreniminde rehberlik edecek olan bu günün fen öğretmen adaylarının bu konu hakkında yeterli donanıma sahip olmasıönemlidir. Öğretmen adaylarının bu konuda ne derecede yeterli olduklarınıölçmek amacıyla yapılan bu çalışma yurt dışında yapılmışbir çalışmanın uygulamasıniteliğindedir. Araştırma tarama modeli benimsenerek gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanması, çözümlenmesi ve yorumlanmasında nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma 2005–2006 öğretim yılıikinci yarıyılında yapılmıştır. Çalışmaya Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Bölümü Fizik Eğitimi, Kimya Eğitimi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalıve İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi ve Matematik Eğitimi Anabilim Dalında öğretim gören toplam 435 öğretmen adayıkatılmıştır. Öğretmen adaylarına çoktan seçmeli ve yazılıaçıklama gerektiren 6 sorudan oluşan bir ölçek uygulanmıştır. Kullanılan ölçüm aracı, Treagust, Chittleborough ve Mamiale 2004 tarafından geliştirilen VOMMS My Views of Models and Modelling in Science isimli bir ölçektir. Anket, bilimsel modellere ilişkin üç karakteristiği yani, “temsiller olarak modeller”, “modellerin çeşitliliği” ve “modellerin dinamik doğası” nıaraştırmaktadır. Ayrıca ölçeğin en son kısmında bazımodel örnekleri verilmişve öğrencilere bunlardan hangilerinin model olarak nitelendirilebileceği sorulmuştur. Sonuçlar öğretmen adaylarının modelleri gerçeğin tam kopyalarıdeğil temsiller olarak gördüklerini ortaya koymuştur. Öğretmen adaylarıbilimsel bir olguyu açıklayan çok sayıda model oluşturulabileceğini düşünmektedirler. öğretmen adaylarımodellerin bilim adamlarının hisleri yerine modeli ve teoriyi destekleyen gerçeklere göre kabul gördüğünü, bir modelin kabulünün hem sonuçlarıaçıklamadaki başarısına hem de aldığıdesteğe bağlıolduğunu düşünmüşlerdir. Araştırma sonuçları, öğretmen adaylarının genel olarak, modellerin fendeki rolünün farkında olduklarınıgöstermiştir.
format Article
id doaj-art-c8f206815a9a43b0bfa3c4d052d9bffa
institution Kabale University
issn 2667-4750
language English
publishDate 2009-02-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-c8f206815a9a43b0bfa3c4d052d9bffa2025-01-03T01:16:55ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502009-02-01218797154Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin AlgılarıNilüfer Cerit Berber0Hatice Güzel1Selçuk ÜniversitesiSelçuk ÜniversitesiBilimsel süreçlerin ve bilimsel okuryazarlığın ayrılmaz birer parçasıolan modeller, betimledikleri sistemin basitleştirilmiştemsilleridir ve nesneleri, olayları, fikirleri ya da soyut kavramlarıalgılanır kılan araçlardır. Fen öğretiminin amacı, öğrencilere bilimsel düşünme ve çalışma becerilerini kazandırmaktır. Bu amaca ulaşmak öncelikle öğrencilerin model ve modellemenin tabiatınıanlamalarınıve bunlarıuygulamalarınıgerektirir. Gelecek nesillere fen öğreniminde rehberlik edecek olan bu günün fen öğretmen adaylarının bu konu hakkında yeterli donanıma sahip olmasıönemlidir. Öğretmen adaylarının bu konuda ne derecede yeterli olduklarınıölçmek amacıyla yapılan bu çalışma yurt dışında yapılmışbir çalışmanın uygulamasıniteliğindedir. Araştırma tarama modeli benimsenerek gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanması, çözümlenmesi ve yorumlanmasında nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma 2005–2006 öğretim yılıikinci yarıyılında yapılmıştır. Çalışmaya Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Bölümü Fizik Eğitimi, Kimya Eğitimi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalıve İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi ve Matematik Eğitimi Anabilim Dalında öğretim gören toplam 435 öğretmen adayıkatılmıştır. Öğretmen adaylarına çoktan seçmeli ve yazılıaçıklama gerektiren 6 sorudan oluşan bir ölçek uygulanmıştır. Kullanılan ölçüm aracı, Treagust, Chittleborough ve Mamiale 2004 tarafından geliştirilen VOMMS My Views of Models and Modelling in Science isimli bir ölçektir. Anket, bilimsel modellere ilişkin üç karakteristiği yani, “temsiller olarak modeller”, “modellerin çeşitliliği” ve “modellerin dinamik doğası” nıaraştırmaktadır. Ayrıca ölçeğin en son kısmında bazımodel örnekleri verilmişve öğrencilere bunlardan hangilerinin model olarak nitelendirilebileceği sorulmuştur. Sonuçlar öğretmen adaylarının modelleri gerçeğin tam kopyalarıdeğil temsiller olarak gördüklerini ortaya koymuştur. Öğretmen adaylarıbilimsel bir olguyu açıklayan çok sayıda model oluşturulabileceğini düşünmektedirler. öğretmen adaylarımodellerin bilim adamlarının hisleri yerine modeli ve teoriyi destekleyen gerçeklere göre kabul gördüğünü, bir modelin kabulünün hem sonuçlarıaçıklamadaki başarısına hem de aldığıdesteğe bağlıolduğunu düşünmüşlerdir. Araştırma sonuçları, öğretmen adaylarının genel olarak, modellerin fendeki rolünün farkında olduklarınıgöstermiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724250bilimsel modellerfen öğretimiöğretmen adaylarımodellerin doğasıvommsscientific modelsscience teachingforthcoming teachersnature of modelsvomms
spellingShingle Nilüfer Cerit Berber
Hatice Güzel
Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin Algıları
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
bilimsel modeller
fen öğretimi
öğretmen adayları
modellerin doğası
vomms
scientific models
science teaching
forthcoming teachers
nature of models
vomms
title Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin Algıları
title_full Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin Algıları
title_fullStr Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin Algıları
title_full_unstemmed Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin Algıları
title_short Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin Algıları
title_sort fen ve matematik ogretmen adaylarinin modellerin bilim ve fendeki rolune ve amacina iliskin algilari
topic bilimsel modeller
fen öğretimi
öğretmen adayları
modellerin doğası
vomms
scientific models
science teaching
forthcoming teachers
nature of models
vomms
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724250
work_keys_str_mv AT niluferceritberber fenvematematikogretmenadaylarınınmodellerinbilimvefendekiroluneveamacınailiskinalgıları
AT haticeguzel fenvematematikogretmenadaylarınınmodellerinbilimvefendekiroluneveamacınailiskinalgıları