Klasik Dönem Osmanlı İlimler Tasnifinde Bitki-Bilimi ve Tanımları
Bu çalışmada Osmanlıların bilim tanımlarından yola çıkarak gerek doğa felsefesi gerek bitkiler özelinde ne tür bir bilim sistemine sahip olduğu ortaya çıkarılmak istenmiştir. Bilimler tasnifi, içinde bulunduğu kültürün paradigmasını yansıtmaktadır. Bu tasniflerde sadece bilimlerin tanımları yer alma...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2023-12-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3341072 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841562270720589824 |
|---|---|
| author | Osman Süreyya Kocabaş |
| author_facet | Osman Süreyya Kocabaş |
| author_sort | Osman Süreyya Kocabaş |
| collection | DOAJ |
| description | Bu çalışmada Osmanlıların bilim tanımlarından yola çıkarak gerek doğa felsefesi gerek bitkiler özelinde ne tür bir bilim sistemine sahip olduğu ortaya çıkarılmak istenmiştir. Bilimler tasnifi, içinde bulunduğu kültürün paradigmasını yansıtmaktadır. Bu tasniflerde sadece bilimlerin tanımları yer almamakla birlikte bilimlerin hangi konularla ilgilendiği, sorularının ne olduğu, ilkeleri ve epistemolojik araç ve metotları belirlenmiştir. Haliyle bir bilgi veya veri bu tasnife göre hangi bilimin konusu veya sorusunun cevabı olduğu ortaya çıkar. Ayrıca bu tasnifler bilimler arasında hiyerarşiyi ve önem sıralarını da gösterir. Özellikle herhangi bir ilim dalında okuma yapmak isteyenler için bir yol haritası sunar. Bu tasnif geleneği Osmanlı literatüründe de kendisine yer bulmuştur. Osmanlılar, Orta Çağ İslam mirasını devralırken bu literatür geleneğini de kendilerine adapte etmişlerdir. Bu tasniflere göre doğada olan varlıklar, “fizik” ilmi disiplini çerçevesinde incelemeye tabi tutulmuştur. Bu minvalde bitkiler de o dönemde de doğada var olan varlıklar olduğu için fizik ilminin altında yer alan bitki-bilimi (ilm-i nebāt) çerçevesinde incelenmiştir. Ayrıca o dönemde bitkilere yönelik araştırmalar ziraat bilimi ve tıp biliminin içinde de yer almaktadır. Böylece bu çalışmada Osmanlıların bitkilere dair araştırmalarını hangi bilim dalı çerçevesinde yaptığı tespit edilmiş olacaktır. Bu çalışmada Osmanlıların bitkilere dair teorik çalışma ve tartışmalardan daha çok bitkilerin kullanımını araştırmışlardır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-c5dc27fcdebc451e8e0568a556eb8c02 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-4750 |
| language | English |
| publishDate | 2023-12-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj-art-c5dc27fcdebc451e8e0568a556eb8c022025-01-03T01:05:23ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502023-12-015216417510.52642/susbed.1345093154Klasik Dönem Osmanlı İlimler Tasnifinde Bitki-Bilimi ve TanımlarıOsman Süreyya Kocabaş0HACETTEPE UNIVERSITYBu çalışmada Osmanlıların bilim tanımlarından yola çıkarak gerek doğa felsefesi gerek bitkiler özelinde ne tür bir bilim sistemine sahip olduğu ortaya çıkarılmak istenmiştir. Bilimler tasnifi, içinde bulunduğu kültürün paradigmasını yansıtmaktadır. Bu tasniflerde sadece bilimlerin tanımları yer almamakla birlikte bilimlerin hangi konularla ilgilendiği, sorularının ne olduğu, ilkeleri ve epistemolojik araç ve metotları belirlenmiştir. Haliyle bir bilgi veya veri bu tasnife göre hangi bilimin konusu veya sorusunun cevabı olduğu ortaya çıkar. Ayrıca bu tasnifler bilimler arasında hiyerarşiyi ve önem sıralarını da gösterir. Özellikle herhangi bir ilim dalında okuma yapmak isteyenler için bir yol haritası sunar. Bu tasnif geleneği Osmanlı literatüründe de kendisine yer bulmuştur. Osmanlılar, Orta Çağ İslam mirasını devralırken bu literatür geleneğini de kendilerine adapte etmişlerdir. Bu tasniflere göre doğada olan varlıklar, “fizik” ilmi disiplini çerçevesinde incelemeye tabi tutulmuştur. Bu minvalde bitkiler de o dönemde de doğada var olan varlıklar olduğu için fizik ilminin altında yer alan bitki-bilimi (ilm-i nebāt) çerçevesinde incelenmiştir. Ayrıca o dönemde bitkilere yönelik araştırmalar ziraat bilimi ve tıp biliminin içinde de yer almaktadır. Böylece bu çalışmada Osmanlıların bitkilere dair araştırmalarını hangi bilim dalı çerçevesinde yaptığı tespit edilmiş olacaktır. Bu çalışmada Osmanlıların bitkilere dair teorik çalışma ve tartışmalardan daha çok bitkilerin kullanımını araştırmışlardır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3341072bilim tasnifibilim tanımıosmanlı klasik dönembitki-bilimibotanikclassification of sciencedefinition of scienceottoman classical periodplant-sciencebotany |
| spellingShingle | Osman Süreyya Kocabaş Klasik Dönem Osmanlı İlimler Tasnifinde Bitki-Bilimi ve Tanımları Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi bilim tasnifi bilim tanımı osmanlı klasik dönem bitki-bilimi botanik classification of science definition of science ottoman classical period plant-science botany |
| title | Klasik Dönem Osmanlı İlimler Tasnifinde Bitki-Bilimi ve Tanımları |
| title_full | Klasik Dönem Osmanlı İlimler Tasnifinde Bitki-Bilimi ve Tanımları |
| title_fullStr | Klasik Dönem Osmanlı İlimler Tasnifinde Bitki-Bilimi ve Tanımları |
| title_full_unstemmed | Klasik Dönem Osmanlı İlimler Tasnifinde Bitki-Bilimi ve Tanımları |
| title_short | Klasik Dönem Osmanlı İlimler Tasnifinde Bitki-Bilimi ve Tanımları |
| title_sort | klasik donem osmanli ilimler tasnifinde bitki bilimi ve tanimlari |
| topic | bilim tasnifi bilim tanımı osmanlı klasik dönem bitki-bilimi botanik classification of science definition of science ottoman classical period plant-science botany |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3341072 |
| work_keys_str_mv | AT osmansureyyakocabas klasikdonemosmanlıilimlertasnifindebitkibilimivetanımları |