نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکی
قصیدۀ دندانیه یکی از معدود قصاید رودکی سمرقندی است که خوشبختانه از دستبرد حوادث و فتن محفوظ مانده و در زمرۀ میراث ارزشمند ادب فارسی ثبت شده است. ظاهراً در این قصیدۀ رودکی از نظر شمار ابیات و ضبط لغات، دگرگونی‌های چندان زیادی پدید نیامده است. در مقالۀ حاضر، کوشیده شده بر پایۀ معیارهای سبک‌شناسانه و ن...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Semnan University
2022-10-01
|
| Series: | مطالعات زبانی و بلاغی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://rhetorical.semnan.ac.ir/article_7088_79f8a6877d6f14301ac2a5d1f464c1ca.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841527928004804608 |
|---|---|
| author | حمید آقاجانی |
| author_facet | حمید آقاجانی |
| author_sort | حمید آقاجانی |
| collection | DOAJ |
| description | قصیدۀ دندانیه یکی از معدود قصاید رودکی سمرقندی است که خوشبختانه از دستبرد حوادث و فتن محفوظ مانده و در زمرۀ میراث ارزشمند ادب فارسی ثبت شده است. ظاهراً در این قصیدۀ رودکی از نظر شمار ابیات و ضبط لغات، دگرگونی‌های چندان زیادی پدید نیامده است. در مقالۀ حاضر، کوشیده شده بر پایۀ معیارهای سبک‌شناسانه و نیز شواهد گونه‌گون ادب فارسی و گه‌گاه عربی، برای تصحیح بیت: «دلم خزانۀ پرگنج بود و گنج سخن/ نشان نامۀ ما مهر و شعر عنوان بود» پیشنهادهایی مطرح گردد. مصحان و شارحان دیوان رودکی، «مُهر» را در مصرع دوم به صورت «مِهر» حرکت‌گذاری و معنی کرده‌اند، حال آن‌که با توجه به سایر اجزای بیت، «نامه» و «عنوان»، می‌توان دریافت که باید آن را به صورت «مُهر» خواند. البته دلیل این اشتباه شارحان، تلاش برای معنی‌دار کردن مصراع دوم بوده است غافل از این‌که گشتگی و تصحیف «سحای نامه» به «نشانِ نامه» اشکال اصلی‌ای است که در بیت رخ داده است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-c5c40d12882e4810a7bc52420b44ddbc |
| institution | Kabale University |
| issn | 2008-9570 2717-090X |
| language | fas |
| publishDate | 2022-10-01 |
| publisher | Semnan University |
| record_format | Article |
| series | مطالعات زبانی و بلاغی |
| spelling | doaj-art-c5c40d12882e4810a7bc52420b44ddbc2025-01-15T05:48:59ZfasSemnan Universityمطالعات زبانی و بلاغی2008-95702717-090X2022-10-011329395410.22075/jlrs.2021.23996.19527088نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکیحمید آقاجانی0استادیار زبان و ادبیات فارسی، عضو هیئت علمی وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوریقصیدۀ دندانیه یکی از معدود قصاید رودکی سمرقندی است که خوشبختانه از دستبرد حوادث و فتن محفوظ مانده و در زمرۀ میراث ارزشمند ادب فارسی ثبت شده است. ظاهراً در این قصیدۀ رودکی از نظر شمار ابیات و ضبط لغات، دگرگونی‌های چندان زیادی پدید نیامده است. در مقالۀ حاضر، کوشیده شده بر پایۀ معیارهای سبک‌شناسانه و نیز شواهد گونه‌گون ادب فارسی و گه‌گاه عربی، برای تصحیح بیت: «دلم خزانۀ پرگنج بود و گنج سخن/ نشان نامۀ ما مهر و شعر عنوان بود» پیشنهادهایی مطرح گردد. مصحان و شارحان دیوان رودکی، «مُهر» را در مصرع دوم به صورت «مِهر» حرکت‌گذاری و معنی کرده‌اند، حال آن‌که با توجه به سایر اجزای بیت، «نامه» و «عنوان»، می‌توان دریافت که باید آن را به صورت «مُهر» خواند. البته دلیل این اشتباه شارحان، تلاش برای معنی‌دار کردن مصراع دوم بوده است غافل از این‌که گشتگی و تصحیف «سحای نامه» به «نشانِ نامه» اشکال اصلی‌ای است که در بیت رخ داده است.https://rhetorical.semnan.ac.ir/article_7088_79f8a6877d6f14301ac2a5d1f464c1ca.pdfرودکیتصحیحنشانِ نامهسحای نامهمِهرمُهر |
| spellingShingle | حمید آقاجانی نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکی مطالعات زبانی و بلاغی رودکی تصحیح نشانِ نامه سحای نامه مِهر مُهر |
| title | نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکی |
| title_full | نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکی |
| title_fullStr | نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکی |
| title_full_unstemmed | نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکی |
| title_short | نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکی |
| title_sort | نشانِ نامه یا سحای نامه؟ تصحیح بیتی از رودکی |
| topic | رودکی تصحیح نشانِ نامه سحای نامه مِهر مُهر |
| url | https://rhetorical.semnan.ac.ir/article_7088_79f8a6877d6f14301ac2a5d1f464c1ca.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ḥmydậqạjạny nsẖạninạmhyạsḥạynạmhtṣḥyḥbytyạzrwdḵy |