آینده‌پژوهی شاخص‌های اقتصادی-اجتماعی مؤثر بر تاب‌آوری منطقه 6 کلان‌شهر شیراز در مواجهه با پدیده سیل

مخاطرات طبیعی مانند سیلاب‌ها همواره جوامع را تهدید کرده‌اند، اما در سال‌های اخیر آسیب‌پذیری جوامع افزایش‌یافته است. سیلاب به‌عنوان یکی از شایع‌ترین و مخرب‌ترین بلایای طبیعی، مسئول ۳۰ درصد مرگ‌ومیرها و ۳۳ درصد خسارات اقتصادی جهانی است و به بخش‌هایی مانند کشاورزی، جاده‌ها و مساکن آسیب می‌زند. تاب‌آوری...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: محمدعلی رم یار, علی شمس الدینی
Format: Article
Language:English
Published: Urmia University 2025-08-01
Series:جغرافیا و آینده پژوهی منطقه‌ای
Subjects:
Online Access:https://grfs.urmia.ac.ir/article_121684_23c5da1071cfbf9545eb58caa3ccf4b9.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:مخاطرات طبیعی مانند سیلاب‌ها همواره جوامع را تهدید کرده‌اند، اما در سال‌های اخیر آسیب‌پذیری جوامع افزایش‌یافته است. سیلاب به‌عنوان یکی از شایع‌ترین و مخرب‌ترین بلایای طبیعی، مسئول ۳۰ درصد مرگ‌ومیرها و ۳۳ درصد خسارات اقتصادی جهانی است و به بخش‌هایی مانند کشاورزی، جاده‌ها و مساکن آسیب می‌زند. تاب‌آوری شهری، به توانایی شهرها برای مقابله با ریسک‌ها و بازگشت به وضعیت اولیه پس از وقوع بلایا اشاره دارد و تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی است. این پژوهش با هدف بررسی شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر تاب‌آوری منطقه شش شهر شیراز در برابر سیلاب انجام‌شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و کاربردی بوده و جامعه آماری آن شامل کارشناسان آشنا با شاخص‌های شهرسازی است. به دلیل تخصصی بودن موضوع، نمونه‌گیری به روش گلوله برفی انجام شد و داده‌ها از طریق منابع کتابخانه‌ای و میدانی جمع‌آوری گردید. ابزار اصلی، پرسش‌نامه‌ای مبتنی بر مطالعات پیشین و چارچوب نظری تحقیق بود که روایی آن با نظرات ۳۰ کارشناس شهری تأیید شد و پایایی نیز با توزیع ۳۰ پرسش‌نامه ارزیابی گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفت. نتایج نشان می‌دهد تاب‌آوری اجتماعی و اقتصادی منطقه شش شهر شیراز در برابر سیلاب در سطحی متوسط و کمی بالاتر از متوسط است. شاخص‌هایی مانند آگاهی از مخاطرات و دسترسی به خدمات اضطراری در سطح متوسط قرار دارند، اما حمایت و اعتماد عمومی وضعیت مطلوب‌تری دارد. در بخش اقتصادی، همه شاخص‌ها به‌جز وجود بیمه، وضعیت متوسطی دارند و عامل اقتصادی بیشترین تأثیر را در تاب‌آوری شهر دارد. همچنین، دسترسی به زیرساخت‌های ارتباطی و خدمات اضطراری نقش مهمی در بهبود تاب‌آوری شهری ایفا می‌کنند.
ISSN:2981-118X