Od wspólnotowości do indywidualizmu. Ewolucja indywidualizmu a pojęcie podmiotu i autonomii w prawie prywatnym

Celem artykułu jest przedstawienie procesu indywidualizacji, rozumianego jako proces emancypacji jednostki i wyzwalania się przez nią ze struktur kolektywnych (wspólnotowych) oraz jego wpływu na obszar prawa prywatnego. Wytworem tego procesu są dwa typy indywidualizmu: indywidualizm egalitarny oraz...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Jacek Kaczor
Format: Article
Language:English
Published: Adam Mickiewicz University, Poznan 2025-03-01
Series:Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Subjects:
Online Access:https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/43064
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1849316079045705728
author Jacek Kaczor
author_facet Jacek Kaczor
author_sort Jacek Kaczor
collection DOAJ
description Celem artykułu jest przedstawienie procesu indywidualizacji, rozumianego jako proces emancypacji jednostki i wyzwalania się przez nią ze struktur kolektywnych (wspólnotowych) oraz jego wpływu na obszar prawa prywatnego. Wytworem tego procesu są dwa typy indywidualizmu: indywidualizm egalitarny oraz indywidualizm ekspresyjny. Istotnym składnikiem każdego z nich jest autonomia, pojmowana jako kompetencja jednostki do samodzielnego decydowania o własnym życiu. Artykuł wskazuje na pewne tendencje dotyczące dominacji poszczególnych typów indywidualizmu w poszczególnych okresach historycznych, ujawniające się także w obszarze prawa cywilnego. Szczególne miejsce poświęcone zostało pojęciu autonomii, którym obecnie szerzej posługuje się niemal wyłącznie nauka prawa prywatnego, operując pojęciem autonomii woli. Choć przedstawiciele tej dyscypliny deklarują odcięcie się od pierwotnego, filozoficznego kontekstu tego pojęcia, to jednak autor stara się wykazać, że zerwanie takie jest niemożliwe, funkcja, jaką autonomia woli pełni w prawie cywilnym, wciąż bowiem pozostaje bliska jej filozoficznemu rodowodowi. Artykuł należy zaliczyć do prac z zakresu historii idei, zaś dominującą w nim metodą badawczą jest krytyczna analiza tekstów.
format Article
id doaj-art-b8a47bacc6f744efbcc09ed0c4236fc7
institution Kabale University
issn 0035-9629
2543-9170
language English
publishDate 2025-03-01
publisher Adam Mickiewicz University, Poznan
record_format Article
series Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
spelling doaj-art-b8a47bacc6f744efbcc09ed0c4236fc72025-08-20T03:51:58ZengAdam Mickiewicz University, PoznanRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny0035-96292543-91702025-03-0187110.14746/rpeis.2025.87.1.06Od wspólnotowości do indywidualizmu. Ewolucja indywidualizmu a pojęcie podmiotu i autonomii w prawie prywatnymJacek Kaczor0https://orcid.org/0000-0002-8609-5113University of Wrocław Celem artykułu jest przedstawienie procesu indywidualizacji, rozumianego jako proces emancypacji jednostki i wyzwalania się przez nią ze struktur kolektywnych (wspólnotowych) oraz jego wpływu na obszar prawa prywatnego. Wytworem tego procesu są dwa typy indywidualizmu: indywidualizm egalitarny oraz indywidualizm ekspresyjny. Istotnym składnikiem każdego z nich jest autonomia, pojmowana jako kompetencja jednostki do samodzielnego decydowania o własnym życiu. Artykuł wskazuje na pewne tendencje dotyczące dominacji poszczególnych typów indywidualizmu w poszczególnych okresach historycznych, ujawniające się także w obszarze prawa cywilnego. Szczególne miejsce poświęcone zostało pojęciu autonomii, którym obecnie szerzej posługuje się niemal wyłącznie nauka prawa prywatnego, operując pojęciem autonomii woli. Choć przedstawiciele tej dyscypliny deklarują odcięcie się od pierwotnego, filozoficznego kontekstu tego pojęcia, to jednak autor stara się wykazać, że zerwanie takie jest niemożliwe, funkcja, jaką autonomia woli pełni w prawie cywilnym, wciąż bowiem pozostaje bliska jej filozoficznemu rodowodowi. Artykuł należy zaliczyć do prac z zakresu historii idei, zaś dominującą w nim metodą badawczą jest krytyczna analiza tekstów. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/43064indywidualizmkolektywizmwspólnotapodmiotautonomia
spellingShingle Jacek Kaczor
Od wspólnotowości do indywidualizmu. Ewolucja indywidualizmu a pojęcie podmiotu i autonomii w prawie prywatnym
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
indywidualizm
kolektywizm
wspólnota
podmiot
autonomia
title Od wspólnotowości do indywidualizmu. Ewolucja indywidualizmu a pojęcie podmiotu i autonomii w prawie prywatnym
title_full Od wspólnotowości do indywidualizmu. Ewolucja indywidualizmu a pojęcie podmiotu i autonomii w prawie prywatnym
title_fullStr Od wspólnotowości do indywidualizmu. Ewolucja indywidualizmu a pojęcie podmiotu i autonomii w prawie prywatnym
title_full_unstemmed Od wspólnotowości do indywidualizmu. Ewolucja indywidualizmu a pojęcie podmiotu i autonomii w prawie prywatnym
title_short Od wspólnotowości do indywidualizmu. Ewolucja indywidualizmu a pojęcie podmiotu i autonomii w prawie prywatnym
title_sort od wspolnotowosci do indywidualizmu ewolucja indywidualizmu a pojecie podmiotu i autonomii w prawie prywatnym
topic indywidualizm
kolektywizm
wspólnota
podmiot
autonomia
url https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/43064
work_keys_str_mv AT jacekkaczor odwspolnotowoscidoindywidualizmuewolucjaindywidualizmuapojeciepodmiotuiautonomiiwprawieprywatnym