Deliçay Nehri Havzasının Jeomorfolojik Özellikleri (Erciş, Van)
Bu çalışma Van Gölü Havzası’nın önemli akarsularından biri olan ve Van Gölü’nün kuzeydoğusunda yer alan Deliçay Nehri Havzası’nın jeomorfolojik özelliklerini ortaya koymayı ve havzanın morfolojik gelişimi üzerinde potansiyel etkisi olan jeoloji, iklim, hidrografya, tektonik...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2024-09-01
|
| Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.53568/yyusbed.1508994 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841545375567052800 |
|---|---|
| author | Nurcan Avşin Büşra Gazioğlu |
| author_facet | Nurcan Avşin Büşra Gazioğlu |
| author_sort | Nurcan Avşin |
| collection | DOAJ |
| description |
Bu çalışma Van Gölü Havzası’nın önemli akarsularından biri olan ve Van Gölü’nün kuzeydoğusunda yer alan Deliçay Nehri Havzası’nın jeomorfolojik özelliklerini ortaya koymayı ve havzanın morfolojik gelişimi üzerinde potansiyel etkisi olan jeoloji, iklim, hidrografya, tektonik yapı gibi faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda Deliçay Nehri Havzası’nda çeşitli tarihlerde arazi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalarda havzanın jeomorfoloji haritası oluşturulmuş, havza evriminde anahtar yer şekilleri olan akarsu sekilerinin alansal tespiti ve metrik ölçümleri yapılmış ve akarsu yatağı paterni incelenerek mendereslenme indeksi hesaplanmıştır. Çalışmalar neticesinde vadi içerisinde güncel nehir seviyesinden 10-17 m, 25-30 m, 55-60 m ve 125-135 m yükseklikte dört seki basamağı tespit edilmiş, her bir sekinin havzadaki dağılışı detaylı şekilde değerlendirilmiştir. Sekilerin yanı sıra araştırma sahasında dağlık alanlar, yüksek ve alçak düzlükler, ovalar, vadiler ve birikinti yelpazeleri yer almaktadır. Erciş Fayı başta olmak üzere saha ve yakın çevresinde Çaldıran, Tutak, Malazgirt faylarının konumlandığı görülmektedir. Bu faylar Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun devamı niteliğinde olup Van Gölü Havzası’nın jeodinamiğinde ve Deliçay Nehri Havzası’nın jeomorfolojik evriminde etkin bir role sahiptir. Araştırma alanındaki en önemli şekillendirici güç olan Deliçay Nehri ve yan kolları, büyük ölçüde bazaltlardan oluşan volkanik arazi üzerinde aşınım ve birikim işlevini sürdürmekle birlikte saha ve yakın çevresindeki tektonik aktivitelerden etkilenmektedir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-af1c651ec6824adb9ecaec987581a090 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1302-6879 |
| language | English |
| publishDate | 2024-09-01 |
| publisher | Van Yuzuncu Yıl University |
| record_format | Article |
| series | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj-art-af1c651ec6824adb9ecaec987581a0902025-01-12T07:34:27ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792024-09-016510611910.53568/yyusbed.1508994 Deliçay Nehri Havzasının Jeomorfolojik Özellikleri (Erciş, Van) Nurcan Avşin0https://orcid.org/0000-0001-5588-0672Büşra Gazioğlu1https://orcid.org/0000-0002-3111-1518VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİVAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ Bu çalışma Van Gölü Havzası’nın önemli akarsularından biri olan ve Van Gölü’nün kuzeydoğusunda yer alan Deliçay Nehri Havzası’nın jeomorfolojik özelliklerini ortaya koymayı ve havzanın morfolojik gelişimi üzerinde potansiyel etkisi olan jeoloji, iklim, hidrografya, tektonik yapı gibi faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda Deliçay Nehri Havzası’nda çeşitli tarihlerde arazi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalarda havzanın jeomorfoloji haritası oluşturulmuş, havza evriminde anahtar yer şekilleri olan akarsu sekilerinin alansal tespiti ve metrik ölçümleri yapılmış ve akarsu yatağı paterni incelenerek mendereslenme indeksi hesaplanmıştır. Çalışmalar neticesinde vadi içerisinde güncel nehir seviyesinden 10-17 m, 25-30 m, 55-60 m ve 125-135 m yükseklikte dört seki basamağı tespit edilmiş, her bir sekinin havzadaki dağılışı detaylı şekilde değerlendirilmiştir. Sekilerin yanı sıra araştırma sahasında dağlık alanlar, yüksek ve alçak düzlükler, ovalar, vadiler ve birikinti yelpazeleri yer almaktadır. Erciş Fayı başta olmak üzere saha ve yakın çevresinde Çaldıran, Tutak, Malazgirt faylarının konumlandığı görülmektedir. Bu faylar Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun devamı niteliğinde olup Van Gölü Havzası’nın jeodinamiğinde ve Deliçay Nehri Havzası’nın jeomorfolojik evriminde etkin bir role sahiptir. Araştırma alanındaki en önemli şekillendirici güç olan Deliçay Nehri ve yan kolları, büyük ölçüde bazaltlardan oluşan volkanik arazi üzerinde aşınım ve birikim işlevini sürdürmekle birlikte saha ve yakın çevresindeki tektonik aktivitelerden etkilenmektedir.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.53568/yyusbed.1508994 |
| spellingShingle | Nurcan Avşin Büşra Gazioğlu Deliçay Nehri Havzasının Jeomorfolojik Özellikleri (Erciş, Van) Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| title |
Deliçay Nehri Havzasının Jeomorfolojik Özellikleri (Erciş, Van)
|
| title_full |
Deliçay Nehri Havzasının Jeomorfolojik Özellikleri (Erciş, Van)
|
| title_fullStr |
Deliçay Nehri Havzasının Jeomorfolojik Özellikleri (Erciş, Van)
|
| title_full_unstemmed |
Deliçay Nehri Havzasının Jeomorfolojik Özellikleri (Erciş, Van)
|
| title_short |
Deliçay Nehri Havzasının Jeomorfolojik Özellikleri (Erciş, Van)
|
| title_sort | delicay nehri havzasinin jeomorfolojik ozellikleri ercis van |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.53568/yyusbed.1508994 |
| work_keys_str_mv | AT nurcanavsin delicaynehrihavzasınınjeomorfolojikozellikleriercisvan AT busragazioglu delicaynehrihavzasınınjeomorfolojikozellikleriercisvan |