طراحی الگوی برنامه درسی (آموزش) مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آن
هدف: هدف مطالعه حاضر طراحی و ارزیابی الگوی برنامه درسی همدلی برای دانش‌آموزان دختر دوره تحصیلی متوسطه دوم بود. به این منظور ابتدا با بررسی، مطالعه و تحلیل مبانی نظری و دیدگاه صاحب‌نظران دو رشته‌ی مطالعات برنامه درسی و روانشناسی عناصر برنامه درسی همدلی به دست آمد، سپس میزان کاربردی بودن آن هم از دیدگ...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Shahed Behesti University
2021-03-01
|
| Series: | مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://mpes.sbu.ac.ir/article_98521_2e3fcbed3c1de6be2fde715262b62286.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1846163072867106816 |
|---|---|
| author | سمیه غلامی ساره احمدی حکیمه حرمتی |
| author_facet | سمیه غلامی ساره احمدی حکیمه حرمتی |
| author_sort | سمیه غلامی |
| collection | DOAJ |
| description | هدف: هدف مطالعه حاضر طراحی و ارزیابی الگوی برنامه درسی همدلی برای دانش‌آموزان دختر دوره تحصیلی متوسطه دوم بود. به این منظور ابتدا با بررسی، مطالعه و تحلیل مبانی نظری و دیدگاه صاحب‌نظران دو رشته‌ی مطالعات برنامه درسی و روانشناسی عناصر برنامه درسی همدلی به دست آمد، سپس میزان کاربردی بودن آن هم از دیدگاه متخصصان و هم در مقام اجرا و بین دانش‌آموزان مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش‌ها: طرح پژوهش حاضر از نوع آمیخته اکتشافی متوالی کیفی-کمی است که با روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی در بخش کیفی و روش پیشنهادی لاوشی (1975) و مطالعه نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل در بخش کمی انجام شد. حوزه مورد مطالعه پژوهش در بخش کیفی متون و منابع موجود مرتبط در زمینه همدلی بود و نمونه‌گیری تا اشباع نظری ادامه یافت و برای استفاده از روش لاوشی (1975) اعضای پانل به روش نمونه‌گیری هدفمند از افراد خبره در همدلی انتخاب شدند و مورد مطالعه قرار گرفتند. در قسمت کمی جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهرستان نی‌ریز بود که نمونه پژوهش 60 نفر از این دانش‌آموزان با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای، انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس درجه‌بندی جولیف و فارینگتون (2006) و مقیاس درجه‌بندی دیویس (1983) استفاده شد. برای گروه آزمایش، آموزش همدلی در 8 جلسه 60 دقیقه‌ای برگزار شد در حالی‌که گروه کنترل هیچ‌‌گونه مداخله‌ای را دریافت نکرد.بحث و نتیجه‌گیری: الگوی پیشنهادی پژوهش برای برنامه درسی مهارت همدلی برای دانش‌آموزان ایرانی دوره متوسطه دوم به با تکیه بر نظریه روانشناسانی مانند راجرز و ادوین روچ در پنج قسمت موضوع، اهداف، رئوس محتوا، روش‌های تدریس و روش‌های ارزشیابی طراحی گردید و مشتمل بر چهار درس اصلی «مهارت‌های مقدماتی همدلی»، «پذیرش دیگران»، «گوش دادن پویا» و «درک دیدگاه دیگران» است که هر درس سرفصل‌های جداگانه‌ای دارد. در تدوین این الگو کارآمدترین راهکارها چون اجرای پانتومیم، ایفای نقش، نشان دادن بالغ بر صد عکس و تشخیص هیجان و تکالیف تمرینی و خلاق برای ایجاد رفتار همدلی به‌صورت عملی ارائه شد. علاوه بر این در الگو سعی شد جنبه جنسیت و بافت فرهنگی جنسیت در نحوه ابراز همدلی و کنش‌های متقابل مورد توجه قرار گیرد. نکته دیگر برنامه حاضر تخصصی بودن برنامه به سن خاص نوجوانی بود که مثال‌ها و تکالیف با محوریت دغدغه‌های دوره متوسطه ارائه گردید. نتایج ارزشیابی الگو براساس نظر متخصصان برنامه درسی و روانشناسی درباره الگوی طراحی شده، مناسب بوده و آن را تأیید کرده است و هم‌چنین بعد از اجرای الگوی برنامه درسی آموزش همدلی افزایش معنادار در نمرات همدلی شناختی، عاطفی، دیدگاه‌گرایی، دغدغه‌های همدلانه و کاهش معنادار نمره آشفتگی شخصی در گروه آزمایش مشاهده شد؛ بنابراین براساس یافته‌های این پژوهش، آموزش همدلی در قالب الگوی برنامه درسی منجر به ایجاد مهارت‌های همدلی در دانش‌آموزان خواهد شد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-ade7e75a61b946fcb4db734fadee76c1 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2423-5261 2538-6344 |
| language | fas |
| publishDate | 2021-03-01 |
| publisher | Shahed Behesti University |
| record_format | Article |
| series | مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی |
| spelling | doaj-art-ade7e75a61b946fcb4db734fadee76c12024-11-19T15:18:11ZfasShahed Behesti Universityمدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی2423-52612538-63442021-03-0114131134010.52547/MPES.14.1.31198521طراحی الگوی برنامه درسی (آموزش) مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آنسمیه غلامی0ساره احمدی1حکیمه حرمتی2استادیار روانشناسی، گروه روانشناسی، مجتمع آموزش عالی لارستان، لار، ایراندکترای تخصصی برنامه‌ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی. تهران، ایرانکارشناسی ارشد برنامه‌ریزی درسی، گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد نی ریز، نی ریز، فارس، ایرانهدف: هدف مطالعه حاضر طراحی و ارزیابی الگوی برنامه درسی همدلی برای دانش‌آموزان دختر دوره تحصیلی متوسطه دوم بود. به این منظور ابتدا با بررسی، مطالعه و تحلیل مبانی نظری و دیدگاه صاحب‌نظران دو رشته‌ی مطالعات برنامه درسی و روانشناسی عناصر برنامه درسی همدلی به دست آمد، سپس میزان کاربردی بودن آن هم از دیدگاه متخصصان و هم در مقام اجرا و بین دانش‌آموزان مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش‌ها: طرح پژوهش حاضر از نوع آمیخته اکتشافی متوالی کیفی-کمی است که با روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی در بخش کیفی و روش پیشنهادی لاوشی (1975) و مطالعه نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل در بخش کمی انجام شد. حوزه مورد مطالعه پژوهش در بخش کیفی متون و منابع موجود مرتبط در زمینه همدلی بود و نمونه‌گیری تا اشباع نظری ادامه یافت و برای استفاده از روش لاوشی (1975) اعضای پانل به روش نمونه‌گیری هدفمند از افراد خبره در همدلی انتخاب شدند و مورد مطالعه قرار گرفتند. در قسمت کمی جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهرستان نی‌ریز بود که نمونه پژوهش 60 نفر از این دانش‌آموزان با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای، انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس درجه‌بندی جولیف و فارینگتون (2006) و مقیاس درجه‌بندی دیویس (1983) استفاده شد. برای گروه آزمایش، آموزش همدلی در 8 جلسه 60 دقیقه‌ای برگزار شد در حالی‌که گروه کنترل هیچ‌‌گونه مداخله‌ای را دریافت نکرد.بحث و نتیجه‌گیری: الگوی پیشنهادی پژوهش برای برنامه درسی مهارت همدلی برای دانش‌آموزان ایرانی دوره متوسطه دوم به با تکیه بر نظریه روانشناسانی مانند راجرز و ادوین روچ در پنج قسمت موضوع، اهداف، رئوس محتوا، روش‌های تدریس و روش‌های ارزشیابی طراحی گردید و مشتمل بر چهار درس اصلی «مهارت‌های مقدماتی همدلی»، «پذیرش دیگران»، «گوش دادن پویا» و «درک دیدگاه دیگران» است که هر درس سرفصل‌های جداگانه‌ای دارد. در تدوین این الگو کارآمدترین راهکارها چون اجرای پانتومیم، ایفای نقش، نشان دادن بالغ بر صد عکس و تشخیص هیجان و تکالیف تمرینی و خلاق برای ایجاد رفتار همدلی به‌صورت عملی ارائه شد. علاوه بر این در الگو سعی شد جنبه جنسیت و بافت فرهنگی جنسیت در نحوه ابراز همدلی و کنش‌های متقابل مورد توجه قرار گیرد. نکته دیگر برنامه حاضر تخصصی بودن برنامه به سن خاص نوجوانی بود که مثال‌ها و تکالیف با محوریت دغدغه‌های دوره متوسطه ارائه گردید. نتایج ارزشیابی الگو براساس نظر متخصصان برنامه درسی و روانشناسی درباره الگوی طراحی شده، مناسب بوده و آن را تأیید کرده است و هم‌چنین بعد از اجرای الگوی برنامه درسی آموزش همدلی افزایش معنادار در نمرات همدلی شناختی، عاطفی، دیدگاه‌گرایی، دغدغه‌های همدلانه و کاهش معنادار نمره آشفتگی شخصی در گروه آزمایش مشاهده شد؛ بنابراین براساس یافته‌های این پژوهش، آموزش همدلی در قالب الگوی برنامه درسی منجر به ایجاد مهارت‌های همدلی در دانش‌آموزان خواهد شد.https://mpes.sbu.ac.ir/article_98521_2e3fcbed3c1de6be2fde715262b62286.pdfالگوی برنامه درسیبرنامه درسی همدلیآموزش همدلی |
| spellingShingle | سمیه غلامی ساره احمدی حکیمه حرمتی طراحی الگوی برنامه درسی (آموزش) مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آن مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی الگوی برنامه درسی برنامه درسی همدلی آموزش همدلی |
| title | طراحی الگوی برنامه درسی (آموزش) مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آن |
| title_full | طراحی الگوی برنامه درسی (آموزش) مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آن |
| title_fullStr | طراحی الگوی برنامه درسی (آموزش) مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آن |
| title_full_unstemmed | طراحی الگوی برنامه درسی (آموزش) مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آن |
| title_short | طراحی الگوی برنامه درسی (آموزش) مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آن |
| title_sort | طراحی الگوی برنامه درسی آموزش مهارت‌های همدلی در دوره متوسطه و ارزیابی اثربخشی آن |
| topic | الگوی برنامه درسی برنامه درسی همدلی آموزش همدلی |
| url | https://mpes.sbu.ac.ir/article_98521_2e3fcbed3c1de6be2fde715262b62286.pdf |
| work_keys_str_mv | AT smyhgẖlạmy ṭrạḥyạlgwybrnạmhdrsyậmwzsẖmhạrthạyhmdlydrdwrhmtwsṭhwạrzyạbyạtẖrbkẖsẖyận AT sạrhạḥmdy ṭrạḥyạlgwybrnạmhdrsyậmwzsẖmhạrthạyhmdlydrdwrhmtwsṭhwạrzyạbyạtẖrbkẖsẖyận AT ḥḵymhḥrmty ṭrạḥyạlgwybrnạmhdrsyậmwzsẖmhạrthạyhmdlydrdwrhmtwsṭhwạrzyạbyạtẖrbkẖsẖyận |