XVI. YÜZYILIN İKİNCİYARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA YAŞAYAN GAYRİMÜSLİMLERİN NÜFUSU
Bilindiği gibi Osmanlıtoplum yapısıdinî bakımdan Müslim ve gayrimüslimler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bunların nüfus bakımından birbirlerine orantısıOsmanlıcoğrafyasıüzerine yapılan hemen hemen bütün çalışmalarda dikkat çeken en önemli ortak özelliklerden birisidir. XV-XVI. yüzyıl sancak ve kaz...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2007-02-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1723937 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1846145825705558016 |
|---|---|
| author | Doğan Yörük |
| author_facet | Doğan Yörük |
| author_sort | Doğan Yörük |
| collection | DOAJ |
| description | Bilindiği gibi Osmanlıtoplum yapısıdinî bakımdan Müslim ve gayrimüslimler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bunların nüfus bakımından birbirlerine orantısıOsmanlıcoğrafyasıüzerine yapılan hemen hemen bütün çalışmalarda dikkat çeken en önemli ortak özelliklerden birisidir. XV-XVI. yüzyıl sancak ve kaza çalışmalarına temel teşkil eden mufassal tahrir defterleri bir birinden bağımsız müstakil olarak değerlendirilebilirken, Kanuni döneminde hazırlanan muhasebe defterleri ile ilk defa İmparatorluğun bütününe ait nüfus verileri hakkında genel bir kanaat belirtmek mümkün olabilmiştir. Kabaca 1520-1530 yıllarına tarihlendirilen bu defter serisi dışında, XVI. yüzyıla ait böyle İmparatorluğun genelini ilgilendiren başka bir kaynak serisi bulmak mümkün değildir. Ancak gayrimüslimlerden alınan cizye vergisi için düzenlenen defterlerin varlığıbilinmektedir. İşte bunlardan H.979/M.1571 yılına ait bir cizye defteri Osmanlıdevletinde cizye vergisine tabi olan gayrimüslimlerin yaşadığıtüm topraklarıiçine almaktadır. Bu defterdeki veriler esas alınarak gayrimüslimlerin yaşadıklarıyerler ve nüfuslarıincelenecek, Müslümanların nüfusu ise daha önce yapılmışolan çalışmalardan faydalanılarak, XVI. yüzyılın ikinci yarısındaki Osmanlıcoğrafyasının genel nüfus yapısıortaya konulmaya çalışılacaktır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-aaf2674a8d5c4025a7fe3a6fa3a2479a |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-4750 |
| language | English |
| publishDate | 2007-02-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj-art-aaf2674a8d5c4025a7fe3a6fa3a2479a2024-12-02T05:11:03ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502007-02-0117625652154XVI. YÜZYILIN İKİNCİYARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA YAŞAYAN GAYRİMÜSLİMLERİN NÜFUSUDoğan Yörük0Selçuk Üniversitesi Fen – Edebiyat FakültesiBilindiği gibi Osmanlıtoplum yapısıdinî bakımdan Müslim ve gayrimüslimler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bunların nüfus bakımından birbirlerine orantısıOsmanlıcoğrafyasıüzerine yapılan hemen hemen bütün çalışmalarda dikkat çeken en önemli ortak özelliklerden birisidir. XV-XVI. yüzyıl sancak ve kaza çalışmalarına temel teşkil eden mufassal tahrir defterleri bir birinden bağımsız müstakil olarak değerlendirilebilirken, Kanuni döneminde hazırlanan muhasebe defterleri ile ilk defa İmparatorluğun bütününe ait nüfus verileri hakkında genel bir kanaat belirtmek mümkün olabilmiştir. Kabaca 1520-1530 yıllarına tarihlendirilen bu defter serisi dışında, XVI. yüzyıla ait böyle İmparatorluğun genelini ilgilendiren başka bir kaynak serisi bulmak mümkün değildir. Ancak gayrimüslimlerden alınan cizye vergisi için düzenlenen defterlerin varlığıbilinmektedir. İşte bunlardan H.979/M.1571 yılına ait bir cizye defteri Osmanlıdevletinde cizye vergisine tabi olan gayrimüslimlerin yaşadığıtüm topraklarıiçine almaktadır. Bu defterdeki veriler esas alınarak gayrimüslimlerin yaşadıklarıyerler ve nüfuslarıincelenecek, Müslümanların nüfusu ise daha önce yapılmışolan çalışmalardan faydalanılarak, XVI. yüzyılın ikinci yarısındaki Osmanlıcoğrafyasının genel nüfus yapısıortaya konulmaya çalışılacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1723937osmanlıcizyemüslümangayrimüslimnüfusanadolurumeli.ottomancizyemuslimnonmuslimpopulationanatoliarumeli |
| spellingShingle | Doğan Yörük XVI. YÜZYILIN İKİNCİYARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA YAŞAYAN GAYRİMÜSLİMLERİN NÜFUSU Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi osmanlı cizye müslüman gayrimüslim nüfus anadolu rumeli. ottoman cizye muslim nonmuslim population anatolia rumeli |
| title | XVI. YÜZYILIN İKİNCİYARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA YAŞAYAN GAYRİMÜSLİMLERİN NÜFUSU |
| title_full | XVI. YÜZYILIN İKİNCİYARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA YAŞAYAN GAYRİMÜSLİMLERİN NÜFUSU |
| title_fullStr | XVI. YÜZYILIN İKİNCİYARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA YAŞAYAN GAYRİMÜSLİMLERİN NÜFUSU |
| title_full_unstemmed | XVI. YÜZYILIN İKİNCİYARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA YAŞAYAN GAYRİMÜSLİMLERİN NÜFUSU |
| title_short | XVI. YÜZYILIN İKİNCİYARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA YAŞAYAN GAYRİMÜSLİMLERİN NÜFUSU |
| title_sort | xvi yuzyilin ikinciyarisinda osmanli imparatorlugu nda yasayan gayrimuslimlerin nufusu |
| topic | osmanlı cizye müslüman gayrimüslim nüfus anadolu rumeli. ottoman cizye muslim nonmuslim population anatolia rumeli |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1723937 |
| work_keys_str_mv | AT doganyoruk xviyuzyilinikinciyarisindaosmanliimparatorlugundayasayangayrimuslimlerinnufusu |