ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان

سابقه و هدف: مس و روی گرچه از عناصر کم مصرف ضروری برای انسان هستند ولی افزایش جذب این دو عنصر باعث ایجاد بیماری های مختلف در انسان می شود. بنابراین تعیین غلظت مس و روی در محصولات کشاورزی و ارزیابی تأثیر آنها بر سلامت انسان ضروری به نظر می رسد. این تحقیق با هدف تعیین غلظت مس و روی در گندم، برنج و خاک...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: الهام چاوشی, مهنوش برین, جابر فلاح زاده
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2017-08-01
Series:مدیریت خاک و تولید پایدار
Subjects:
Online Access:https://ejsms.gau.ac.ir/article_3781_9640ab96331c87c29a9ce526b246ef19.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1846148193551646720
author الهام چاوشی
مهنوش برین
جابر فلاح زاده
author_facet الهام چاوشی
مهنوش برین
جابر فلاح زاده
author_sort الهام چاوشی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: مس و روی گرچه از عناصر کم مصرف ضروری برای انسان هستند ولی افزایش جذب این دو عنصر باعث ایجاد بیماری های مختلف در انسان می شود. بنابراین تعیین غلظت مس و روی در محصولات کشاورزی و ارزیابی تأثیر آنها بر سلامت انسان ضروری به نظر می رسد. این تحقیق با هدف تعیین غلظت مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه و ارزیابی ضرائب خطر آنها بر سلامت انسان نسبت به بیماری های غیرسرطانی در استان اصفهان انجام شد. مواد و روشها: در این تحقیق از خاک و محصولات عمده زراعی منطقه شامل گندم و برنج نمونه برداری شد. نمونه برداری بصورت تصادفی و مرکب از ده مزرعه گندم و ده مزرعه برنج انجام شد. از هر گیاه (برنج و گندم) و از خاک سطحی ( عمق صفر تا 20 سانتی متری خاک) در هر مزرعه 3 نمونه مرکب و تصادفی برداشته شد. یافته ها: غلظت کل مس و روی در خاک مورد مطالعه به ترتیب 62/28 و 78/269 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. میانگین غلظت مس در برنج و گندم به ترتیب 84/11 و 43/8 میلی گرم بر کیلوگرم و برای روی به ترتیب 82/92 و 06/29 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. غلظت مس و روی در خاک و گیاهان با افزایش فاصله از معدن کاهش یافت. جذب روزانه مس و روی به ترتیب 05/34 و 43/214 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای بزرگسالان ،17/32 و 6/199 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای کودکان برآورد شد. این مقادیر کمتر از میزان مجاز ورود مس و روی به بدن انسان بر طبق استاندارد جهانیWHO (1993) که به ترتیب 40 و 300 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز گزارش شده است، می باشد. مس و روی جذب شده از طریق تماس پوستی با خاک در حالت بیشینه برای کودکان و افراد بالغ به ترتیب 4-10×44/9 و 4-10×03/1 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای مس و به ترتیب 3-10×9/8 و 4-10×84/9 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای روی می باشد. همچنین جذب از طریق استنشاق مس و روی موجود در ذرات معلق خاک در حالت بیشینه برای کودکان و افراد بالغ به ترتیب 5-10×4/1 و 6-10×6/7 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای مس و به ترتیب 4-10×32/1 و 5-10×19/7 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای روی می باشد. این اعداد از مقدار مبناء جذب از طریق پوست و استنشاق که برای مس و روی به ترتیب 4/0 و 3 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز می باشد، بسیار کمتر است. نتیجه گیری: در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که پتانسیل خطرپذیری(HQ) برای مس و روی از طریق مسیرهای مطالعه شده کمتر از یک می باشد و احتمال ابتلا به بیماریهای غیر سرطانی از این مسیرها برای مصرف کنندگان وجود ندارد.
format Article
id doaj-art-a9c53e5828f14cad8c337e042be5fc79
institution Kabale University
issn 2322-1267
2322-1275
language fas
publishDate 2017-08-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series مدیریت خاک و تولید پایدار
spelling doaj-art-a9c53e5828f14cad8c337e042be5fc792024-12-01T11:07:31ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesمدیریت خاک و تولید پایدار2322-12672322-12752017-08-017221122210.22069/ejsms.2017.10938.16373781ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهانالهام چاوشی0مهنوش برین1جابر فلاح زاده2استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاداسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)سابقه و هدف: مس و روی گرچه از عناصر کم مصرف ضروری برای انسان هستند ولی افزایش جذب این دو عنصر باعث ایجاد بیماری های مختلف در انسان می شود. بنابراین تعیین غلظت مس و روی در محصولات کشاورزی و ارزیابی تأثیر آنها بر سلامت انسان ضروری به نظر می رسد. این تحقیق با هدف تعیین غلظت مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه و ارزیابی ضرائب خطر آنها بر سلامت انسان نسبت به بیماری های غیرسرطانی در استان اصفهان انجام شد. مواد و روشها: در این تحقیق از خاک و محصولات عمده زراعی منطقه شامل گندم و برنج نمونه برداری شد. نمونه برداری بصورت تصادفی و مرکب از ده مزرعه گندم و ده مزرعه برنج انجام شد. از هر گیاه (برنج و گندم) و از خاک سطحی ( عمق صفر تا 20 سانتی متری خاک) در هر مزرعه 3 نمونه مرکب و تصادفی برداشته شد. یافته ها: غلظت کل مس و روی در خاک مورد مطالعه به ترتیب 62/28 و 78/269 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. میانگین غلظت مس در برنج و گندم به ترتیب 84/11 و 43/8 میلی گرم بر کیلوگرم و برای روی به ترتیب 82/92 و 06/29 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. غلظت مس و روی در خاک و گیاهان با افزایش فاصله از معدن کاهش یافت. جذب روزانه مس و روی به ترتیب 05/34 و 43/214 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای بزرگسالان ،17/32 و 6/199 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای کودکان برآورد شد. این مقادیر کمتر از میزان مجاز ورود مس و روی به بدن انسان بر طبق استاندارد جهانیWHO (1993) که به ترتیب 40 و 300 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز گزارش شده است، می باشد. مس و روی جذب شده از طریق تماس پوستی با خاک در حالت بیشینه برای کودکان و افراد بالغ به ترتیب 4-10×44/9 و 4-10×03/1 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای مس و به ترتیب 3-10×9/8 و 4-10×84/9 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای روی می باشد. همچنین جذب از طریق استنشاق مس و روی موجود در ذرات معلق خاک در حالت بیشینه برای کودکان و افراد بالغ به ترتیب 5-10×4/1 و 6-10×6/7 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای مس و به ترتیب 4-10×32/1 و 5-10×19/7 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای روی می باشد. این اعداد از مقدار مبناء جذب از طریق پوست و استنشاق که برای مس و روی به ترتیب 4/0 و 3 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز می باشد، بسیار کمتر است. نتیجه گیری: در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که پتانسیل خطرپذیری(HQ) برای مس و روی از طریق مسیرهای مطالعه شده کمتر از یک می باشد و احتمال ابتلا به بیماریهای غیر سرطانی از این مسیرها برای مصرف کنندگان وجود ندارد.https://ejsms.gau.ac.ir/article_3781_9640ab96331c87c29a9ce526b246ef19.pdfمسرویمعدنشاخص خطر پذیری
spellingShingle الهام چاوشی
مهنوش برین
جابر فلاح زاده
ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان
مدیریت خاک و تولید پایدار
مس
روی
معدن
شاخص خطر پذیری
title ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان
title_full ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان
title_fullStr ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان
title_full_unstemmed ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان
title_short ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان
title_sort ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان
topic مس
روی
معدن
شاخص خطر پذیری
url https://ejsms.gau.ac.ir/article_3781_9640ab96331c87c29a9ce526b246ef19.pdf
work_keys_str_mv AT ạlhạmcẖạwsẖy ạrzyạbykẖṭrnạsẖyạzmswrwydrgndmbrnjwkẖạḵạṭrạfmʿdnạyrạnḵwhạṣfhạn
AT mhnwsẖbryn ạrzyạbykẖṭrnạsẖyạzmswrwydrgndmbrnjwkẖạḵạṭrạfmʿdnạyrạnḵwhạṣfhạn
AT jạbrflạḥzạdh ạrzyạbykẖṭrnạsẖyạzmswrwydrgndmbrnjwkẖạḵạṭrạfmʿdnạyrạnḵwhạṣfhạn