Öğretim Üyelerinin Kurum Dışı Faaliyetleri: Katılım ve Etkileyen Faktörler
Bilginin üretimindeki değişimler ile birlikte, yükseköğretimin topluma hizmet işlevinde ticari odaklı kurum dışı faaliyetlerin ağırlığı hızla artmıştır. Böylelikle, akademisyenlerin bir yandan ticari odaklı kurum dışı faaliyetlere daha fazla katılım sağlamaları diğer yandan da toplumsal konularda en...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Durmus Gunay
2022-04-01
|
| Series: | Üniversite Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2019935 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841527451382972416 |
|---|---|
| author | Alper Çalıkoğlu |
| author_facet | Alper Çalıkoğlu |
| author_sort | Alper Çalıkoğlu |
| collection | DOAJ |
| description | Bilginin üretimindeki değişimler ile birlikte, yükseköğretimin topluma hizmet işlevinde ticari odaklı kurum dışı faaliyetlerin ağırlığı hızla artmıştır. Böylelikle, akademisyenlerin bir yandan ticari odaklı kurum dışı faaliyetlere daha fazla katılım sağlamaları diğer yandan da toplumsal konularda entelektüel liderlik işlevlerini devam ettirmeleri beklenir hale gelmiştir. Diğer taraftan ilgili kaynaklarda, ticari odaklı faaliyetlere katılımdaki artışın üniversitelerin topluma hizmet işlevi açısından olumsuz sonuçlar doğurduğu yönünde eleştiriler de yer almaktadır. Bu çalışma, son dönemde kurum sayısı ve öğrenci kapasitesinin hızla arttığı Türk yükseköğretim sisteminde, üniversitelerin topluma hizmet işlevini, öğretim üyelerinin ticari ve sosyal odaklı kurum dışı faaliyetleri çerçevesinde bütünleşik olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama deseninde ilişkisel bir araştırma olarak tasarlanan çalışmada, öncelikle Türkiye’deki üniversitelerde görev yapan öğretim üyelerinin hangi ticari ve sosyal odaklı kurum dışı faaliyetlere katıldıkları betimsel analiz teknikleri ile incelenmiş, ardından her bir kurum dışı faaliyet alanı için katılıma etki eden faktörler lojistik regresyon ile ortaya konulmuştur. Bulgular, katılımcıların çeşitli ticari ve sosyal odaklı faaliyetlere katıldıklarını, ancak sosyal odaklı faaliyetler yürüten katılımcıların oranının ticari odaklı faaliyet yürütenlerin iki katından daha fazla olduğunu göstermektedir. Ayrıca, öğretim üyelerinin ticari odaklı kurum dışı faaliyete katılan grupta olma ihtimalinin, devlet üniversitesinde görev yapıyor olmaktan olumsuz, profesör unvanlı, erkek ve uygulamalı/pratik odaklı, teknoloji transferine yönelik ve uluslararası amaç ya da yönelimli araştırma eğilimine sahip olma durumlarından ise olumlu etkilendiği bulgusu elde edilmiştir. Sosyal odaklı faaliyetlere katılan grupta olma ihtimalinin de yaşı 60 ve üzeri, araştırma üretkenliği daha yüksek ve toplum odaklı araştırma yönelimi olan gruplarda olanlar için artarken, Fen, Teknoloji, Matematik, Mühendislik alanında olan öğretim üyeleri için azaldığı bulgusuna erişilmiştir. Bu bulgular çerçevesinde, öğretim üyelerinin yürüttüğü kurum dışı faaliyetler konusunda politika ve uygulamalar geliştirilirken, küresel gelişmelerin yanında bireysel ve kurumsal faktörlerin ve ulusal bağlamın da göz önünde bulundurulması önerilmiştir. Ayrıca, ilgili süreçlerde karar vericiler ile üniversite örgütünün paydaşları, sanayi kuruluşları ve farklı toplumsal kurum temsilcileri arasındaki iletişim ve eşgüdüm araçlarının kullanımı geliştirilebilir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-a2d101ce24f0409ebc519537c9c21223 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2636-7459 |
| language | English |
| publishDate | 2022-04-01 |
| publisher | Durmus Gunay |
| record_format | Article |
| series | Üniversite Araştırmaları Dergisi |
| spelling | doaj-art-a2d101ce24f0409ebc519537c9c212232025-01-15T14:25:06ZengDurmus GunayÜniversite Araştırmaları Dergisi2636-74592022-04-0151203410.32329/uad.10079321214Öğretim Üyelerinin Kurum Dışı Faaliyetleri: Katılım ve Etkileyen FaktörlerAlper Çalıkoğlu0https://orcid.org/0000-0002-7526-3740T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞIBilginin üretimindeki değişimler ile birlikte, yükseköğretimin topluma hizmet işlevinde ticari odaklı kurum dışı faaliyetlerin ağırlığı hızla artmıştır. Böylelikle, akademisyenlerin bir yandan ticari odaklı kurum dışı faaliyetlere daha fazla katılım sağlamaları diğer yandan da toplumsal konularda entelektüel liderlik işlevlerini devam ettirmeleri beklenir hale gelmiştir. Diğer taraftan ilgili kaynaklarda, ticari odaklı faaliyetlere katılımdaki artışın üniversitelerin topluma hizmet işlevi açısından olumsuz sonuçlar doğurduğu yönünde eleştiriler de yer almaktadır. Bu çalışma, son dönemde kurum sayısı ve öğrenci kapasitesinin hızla arttığı Türk yükseköğretim sisteminde, üniversitelerin topluma hizmet işlevini, öğretim üyelerinin ticari ve sosyal odaklı kurum dışı faaliyetleri çerçevesinde bütünleşik olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama deseninde ilişkisel bir araştırma olarak tasarlanan çalışmada, öncelikle Türkiye’deki üniversitelerde görev yapan öğretim üyelerinin hangi ticari ve sosyal odaklı kurum dışı faaliyetlere katıldıkları betimsel analiz teknikleri ile incelenmiş, ardından her bir kurum dışı faaliyet alanı için katılıma etki eden faktörler lojistik regresyon ile ortaya konulmuştur. Bulgular, katılımcıların çeşitli ticari ve sosyal odaklı faaliyetlere katıldıklarını, ancak sosyal odaklı faaliyetler yürüten katılımcıların oranının ticari odaklı faaliyet yürütenlerin iki katından daha fazla olduğunu göstermektedir. Ayrıca, öğretim üyelerinin ticari odaklı kurum dışı faaliyete katılan grupta olma ihtimalinin, devlet üniversitesinde görev yapıyor olmaktan olumsuz, profesör unvanlı, erkek ve uygulamalı/pratik odaklı, teknoloji transferine yönelik ve uluslararası amaç ya da yönelimli araştırma eğilimine sahip olma durumlarından ise olumlu etkilendiği bulgusu elde edilmiştir. Sosyal odaklı faaliyetlere katılan grupta olma ihtimalinin de yaşı 60 ve üzeri, araştırma üretkenliği daha yüksek ve toplum odaklı araştırma yönelimi olan gruplarda olanlar için artarken, Fen, Teknoloji, Matematik, Mühendislik alanında olan öğretim üyeleri için azaldığı bulgusuna erişilmiştir. Bu bulgular çerçevesinde, öğretim üyelerinin yürüttüğü kurum dışı faaliyetler konusunda politika ve uygulamalar geliştirilirken, küresel gelişmelerin yanında bireysel ve kurumsal faktörlerin ve ulusal bağlamın da göz önünde bulundurulması önerilmiştir. Ayrıca, ilgili süreçlerde karar vericiler ile üniversite örgütünün paydaşları, sanayi kuruluşları ve farklı toplumsal kurum temsilcileri arasındaki iletişim ve eşgüdüm araçlarının kullanımı geliştirilebilir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2019935akademisyenlerin kurum dışı faaliyetleriticari odaklı kurum dışı faaliyetlersosyal odaklı kurum dışı faaliyetleryükseköğretimin topluma hizmet işlevi |
| spellingShingle | Alper Çalıkoğlu Öğretim Üyelerinin Kurum Dışı Faaliyetleri: Katılım ve Etkileyen Faktörler Üniversite Araştırmaları Dergisi akademisyenlerin kurum dışı faaliyetleri ticari odaklı kurum dışı faaliyetler sosyal odaklı kurum dışı faaliyetler yükseköğretimin topluma hizmet işlevi |
| title | Öğretim Üyelerinin Kurum Dışı Faaliyetleri: Katılım ve Etkileyen Faktörler |
| title_full | Öğretim Üyelerinin Kurum Dışı Faaliyetleri: Katılım ve Etkileyen Faktörler |
| title_fullStr | Öğretim Üyelerinin Kurum Dışı Faaliyetleri: Katılım ve Etkileyen Faktörler |
| title_full_unstemmed | Öğretim Üyelerinin Kurum Dışı Faaliyetleri: Katılım ve Etkileyen Faktörler |
| title_short | Öğretim Üyelerinin Kurum Dışı Faaliyetleri: Katılım ve Etkileyen Faktörler |
| title_sort | ogretim uyelerinin kurum disi faaliyetleri katilim ve etkileyen faktorler |
| topic | akademisyenlerin kurum dışı faaliyetleri ticari odaklı kurum dışı faaliyetler sosyal odaklı kurum dışı faaliyetler yükseköğretimin topluma hizmet işlevi |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2019935 |
| work_keys_str_mv | AT alpercalıkoglu ogretimuyelerininkurumdısıfaaliyetlerikatılımveetkileyenfaktorler |