تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک (SHI) با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایران
سابقه و هدف: مطالعه ساختار دست‌نخورده و طبیعی خاک با استفاده از تکنیک‌های میکروسکوپی اطلاعات ارزشمندی را در مورد خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و مورفولوژیکی خاک و نحوه تشکیل خاک در اختیار می‌گذارد. تعیین شاخص‌های میکرومورفولوژیکی روشی پیشرفته برای کمی کردن خصوصیات خاک و افزایش دقت و درستی نتایج مطالعات مو...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2022-09-01
|
| Series: | مدیریت خاک و تولید پایدار |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ejsms.gau.ac.ir/article_6234_ad069ab4ea57894a3f21571f1fca114c.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1846145085536731136 |
|---|---|
| author | علیرضا راهب احمد حیدری |
| author_facet | علیرضا راهب احمد حیدری |
| author_sort | علیرضا راهب |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: مطالعه ساختار دست‌نخورده و طبیعی خاک با استفاده از تکنیک‌های میکروسکوپی اطلاعات ارزشمندی را در مورد خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و مورفولوژیکی خاک و نحوه تشکیل خاک در اختیار می‌گذارد. تعیین شاخص‌های میکرومورفولوژیکی روشی پیشرفته برای کمی کردن خصوصیات خاک و افزایش دقت و درستی نتایج مطالعات مورفولوژیکی و میکرومورفولوژیکی است. در حال حاضر برای تعیین طبقه‌بندی خاک‌های دارای رژیم رطوبتی اکوئیک یا دارای شرایط اکوییک در سامانه آمریکایی طبقه‌بندی خاک معیارهای کمّی ارائه نشده است؛ به‌طوری که تفاوتی بین خاک‌های اشباع که احیا آنها ناشی از آب زیرزمینی بالا می-باشد و خاک‌هایی که اشباع و احیا آنها در اثر نفوذ آب از سطح خاک به طور موقت بوده و اشباع تنها در افق‌های فوقانی دیده می-شود، وجود ندارد. برای رفع این مشکل، هدف کلی از این پژوهش استفاده از علم میکرومورفولوژی و نرم افزارهای تخصصی آنالیز تصویر در راستای مدیریت پایدار منابع خاک از طریق شناسایی صحیح خاک‌های دارای شرایط اکوئیک می‌باشد. علاوه بر این هدف اختصاصی نیز تعریف یک شاخص هیدرومورفیک جدید (SHI) برای ارزیابی وضعیت تحول خاک در شرایط اکوئیک بر اساس ویژگی‌های میکرومورفولوژیکی خاک است.مواد و روش‌ها: برای انجام پژوهش و تعیین شاخص میکرومورفولوژیکی خصوصیات هیدرومورفیک خاک، پس از تهیه نمونه‌های دست‌نخورده (شش خاکرخ شاهد دارای شرایط اکوئیک از شمال ایران)، مقاطع نازک آنها تهیه شد. مطالعه و تجزیه و تحلیل مقاطع نازک با استفاده از میکروسکوپ پلاریزان صورت پذیرفت. در مرحله بعد برای تعیین شاخص هیدرومورفیک برای خاک‌های دارای شرایط اکوئیک به ترتیب مراحل زیر صورت پذیرفت: 1-تهیه مقاطع نازک، 2-مطالعه خصوصیات میکروسکوپی، 3-تصویربرداری از مقاطع نازک، 4-آنالیز تصویر و کمی کردن پارامترهای میکرومورفولوژی و 5- نمره‌دهی به خصوصیات بین 0 تا 100 امتیاز 6- محاسبه شاخص هیدرومورفیک خاکیافته‌ها: شاخص هیدرومورفیک به‌دست آمده با ساختمان میکروسکوپی، مواد نرم خاک، b-فابریک، مواد آلی، عوارض هیدرومورفیک و تغییرشکل کانی‌ها ارتباط داشت. این شاخص می‌تواند برای طبقه‌بندی خاک‌های دارای رژیم رطوبتی اکوئیک یا شرایط اکوئیک در واحدهای مختلف زمین‌نما مفید باشد. نتایج نشان داد که شاخص هیدرومورفیک از مقادیر بسیار زیاد در خاک‌های شالیزاری با رژیم رطوبتی اکوئیک تا مقادیر بسیار کم در خاک‌های غیر شالیزاری تحت کشت کیوی متغیر بود. در خاک‌های شالیزاری دارای رژیم رطوبتی اکوئیک مقادیر SHI با عمق خاک افزایش نشان داد و حداکثر آن در افق‌های عمیق‌تر دیده شد، در حالی‌که در خاک‌های غیر شالیزاری رابطه بین SHI با عمق خاک نامشخص بود.نتیجه‌گیری: شاخص هیدرومورفیک تعریف شده در خاک‌های دارای رژیم رطوبتی اکوییک بیشتر از 35/0 بود و در کلید رده‌بندی در کلاس خاک‌های اکوئیک قرار گرفتند. در مقابل خاک‌های دارای شاخص هیدرومورفیک کمتر از 35/0 در خاک‌هایی دیده شدند که تنها دارای شرایط اکوییک بودند. بسیاری از مشکلاتی که در سامانه طبقه‌بندی آمریکایی خاک در تفکیک خاک‌های دارای رژیم رطوبتی اکوئیک از خاک‌های دارای شرایط اکوئیک وجود دارد، با تعیین شاخص هیدرومورفیک قابل حل خواهد بود. |
| format | Article |
| id | doaj-art-9b25c6e1d33f4340992f07f59e1351a0 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1267 2322-1275 |
| language | fas |
| publishDate | 2022-09-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | مدیریت خاک و تولید پایدار |
| spelling | doaj-art-9b25c6e1d33f4340992f07f59e1351a02024-12-02T06:31:59ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesمدیریت خاک و تولید پایدار2322-12672322-12752022-09-01123497010.22069/ejsms.2022.19680.20466234تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک (SHI) با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایرانعلیرضا راهب0احمد حیدری1استادیار،گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران-کرجاستاد، گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران-کرجسابقه و هدف: مطالعه ساختار دست‌نخورده و طبیعی خاک با استفاده از تکنیک‌های میکروسکوپی اطلاعات ارزشمندی را در مورد خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و مورفولوژیکی خاک و نحوه تشکیل خاک در اختیار می‌گذارد. تعیین شاخص‌های میکرومورفولوژیکی روشی پیشرفته برای کمی کردن خصوصیات خاک و افزایش دقت و درستی نتایج مطالعات مورفولوژیکی و میکرومورفولوژیکی است. در حال حاضر برای تعیین طبقه‌بندی خاک‌های دارای رژیم رطوبتی اکوئیک یا دارای شرایط اکوییک در سامانه آمریکایی طبقه‌بندی خاک معیارهای کمّی ارائه نشده است؛ به‌طوری که تفاوتی بین خاک‌های اشباع که احیا آنها ناشی از آب زیرزمینی بالا می-باشد و خاک‌هایی که اشباع و احیا آنها در اثر نفوذ آب از سطح خاک به طور موقت بوده و اشباع تنها در افق‌های فوقانی دیده می-شود، وجود ندارد. برای رفع این مشکل، هدف کلی از این پژوهش استفاده از علم میکرومورفولوژی و نرم افزارهای تخصصی آنالیز تصویر در راستای مدیریت پایدار منابع خاک از طریق شناسایی صحیح خاک‌های دارای شرایط اکوئیک می‌باشد. علاوه بر این هدف اختصاصی نیز تعریف یک شاخص هیدرومورفیک جدید (SHI) برای ارزیابی وضعیت تحول خاک در شرایط اکوئیک بر اساس ویژگی‌های میکرومورفولوژیکی خاک است.مواد و روش‌ها: برای انجام پژوهش و تعیین شاخص میکرومورفولوژیکی خصوصیات هیدرومورفیک خاک، پس از تهیه نمونه‌های دست‌نخورده (شش خاکرخ شاهد دارای شرایط اکوئیک از شمال ایران)، مقاطع نازک آنها تهیه شد. مطالعه و تجزیه و تحلیل مقاطع نازک با استفاده از میکروسکوپ پلاریزان صورت پذیرفت. در مرحله بعد برای تعیین شاخص هیدرومورفیک برای خاک‌های دارای شرایط اکوئیک به ترتیب مراحل زیر صورت پذیرفت: 1-تهیه مقاطع نازک، 2-مطالعه خصوصیات میکروسکوپی، 3-تصویربرداری از مقاطع نازک، 4-آنالیز تصویر و کمی کردن پارامترهای میکرومورفولوژی و 5- نمره‌دهی به خصوصیات بین 0 تا 100 امتیاز 6- محاسبه شاخص هیدرومورفیک خاکیافته‌ها: شاخص هیدرومورفیک به‌دست آمده با ساختمان میکروسکوپی، مواد نرم خاک، b-فابریک، مواد آلی، عوارض هیدرومورفیک و تغییرشکل کانی‌ها ارتباط داشت. این شاخص می‌تواند برای طبقه‌بندی خاک‌های دارای رژیم رطوبتی اکوئیک یا شرایط اکوئیک در واحدهای مختلف زمین‌نما مفید باشد. نتایج نشان داد که شاخص هیدرومورفیک از مقادیر بسیار زیاد در خاک‌های شالیزاری با رژیم رطوبتی اکوئیک تا مقادیر بسیار کم در خاک‌های غیر شالیزاری تحت کشت کیوی متغیر بود. در خاک‌های شالیزاری دارای رژیم رطوبتی اکوئیک مقادیر SHI با عمق خاک افزایش نشان داد و حداکثر آن در افق‌های عمیق‌تر دیده شد، در حالی‌که در خاک‌های غیر شالیزاری رابطه بین SHI با عمق خاک نامشخص بود.نتیجه‌گیری: شاخص هیدرومورفیک تعریف شده در خاک‌های دارای رژیم رطوبتی اکوییک بیشتر از 35/0 بود و در کلید رده‌بندی در کلاس خاک‌های اکوئیک قرار گرفتند. در مقابل خاک‌های دارای شاخص هیدرومورفیک کمتر از 35/0 در خاک‌هایی دیده شدند که تنها دارای شرایط اکوییک بودند. بسیاری از مشکلاتی که در سامانه طبقه‌بندی آمریکایی خاک در تفکیک خاک‌های دارای رژیم رطوبتی اکوئیک از خاک‌های دارای شرایط اکوئیک وجود دارد، با تعیین شاخص هیدرومورفیک قابل حل خواهد بود.https://ejsms.gau.ac.ir/article_6234_ad069ab4ea57894a3f21571f1fca114c.pdfآنالیز تصویرخصوصیات میکرومورفولوژیکشاخص هیدرومورفیکشرایط اکوئیک |
| spellingShingle | علیرضا راهب احمد حیدری تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک (SHI) با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایران مدیریت خاک و تولید پایدار آنالیز تصویر خصوصیات میکرومورفولوژیک شاخص هیدرومورفیک شرایط اکوئیک |
| title | تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک (SHI) با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایران |
| title_full | تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک (SHI) با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایران |
| title_fullStr | تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک (SHI) با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایران |
| title_full_unstemmed | تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک (SHI) با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایران |
| title_short | تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک (SHI) با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایران |
| title_sort | تعیین شاخص جدید هیدرومورفیک خاک shi با استفاده از داده های میکرومورفولوژیکی برای خاک‌های اکوئیک در شمال ایران |
| topic | آنالیز تصویر خصوصیات میکرومورفولوژیک شاخص هیدرومورفیک شرایط اکوئیک |
| url | https://ejsms.gau.ac.ir/article_6234_ad069ab4ea57894a3f21571f1fca114c.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿlyrḍạrạhb tʿyynsẖạkẖṣjdydhydrwmwrfyḵkẖạḵshibạạstfạdhạzdạdhhạymyḵrwmwrfwlwzẖyḵybrạykẖạḵhạyạḵwỷyḵdrsẖmạlạyrạn AT ạḥmdḥydry tʿyynsẖạkẖṣjdydhydrwmwrfyḵkẖạḵshibạạstfạdhạzdạdhhạymyḵrwmwrfwlwzẖyḵybrạykẖạḵhạyạḵwỷyḵdrsẖmạlạyrạn |