Türkiye’de Merkez Bankası Dijital Parasının Potansiyel Etkileri: SWOT Analiziyle Bir Değerlendirme

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 15 Eylül 2021 tarihli basın duyurusunda Tübitak, Aselsan ve Havelsan ile birlikte “Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu” oluşturduğunu ilan etmiştir. Bu çalışmada henüz tasarım aşamasında olan merkez bankası dijital parasının (CBDC) Türkiye ekonomisi üzerindeki...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Zeynep Küçükkıralı, Kerim Eser Afşar
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2022-08-01
Series:Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2358399
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1846145821152641024
author Zeynep Küçükkıralı
Kerim Eser Afşar
author_facet Zeynep Küçükkıralı
Kerim Eser Afşar
author_sort Zeynep Küçükkıralı
collection DOAJ
description Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 15 Eylül 2021 tarihli basın duyurusunda Tübitak, Aselsan ve Havelsan ile birlikte “Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu” oluşturduğunu ilan etmiştir. Bu çalışmada henüz tasarım aşamasında olan merkez bankası dijital parasının (CBDC) Türkiye ekonomisi üzerindeki potansiyel etkileri SWOT Analizi ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı Dijital Türk lirasının, Türkiye ekonomisiyle ilgili veriler bağlamında güçlü/zayıf yönlerini tespit etmek, CBDC’ye yönelik olası fırsat ve tehditleri tartışmaktır. Çalışmanın bulgularına göre finansal kesimin tasarımına dahil olduğu “optimum” Dijital Türk Lirası, finansal sistemin verimliliğini ve güvenliğini pozitif etkileyecektir. Teknik altyapının zayıflığı ve TCMB başta olmak üzere finansal sistemin “yetersiz” dönüşümü, CBDC’nin genel kabul görmesini engelleyebilecek faktörlerdir. CBDC ihracıyla birlikte hayata geçirilen kurumsal reformlar, para politikasının etkinliğini arttırabilir ve finansal kapsayıcılığın genişlemesiyle TCMB, “özel ödeme sistemleri” karşısında rekabet üstünlüğü kazanabilir. Bankacılık sektörünün CBDC karşısındaki “olumsuz tutumunun” ve toplum nezdinde oluşabilecek dijital veri mahremiyetiyle ilgili kaygıların Dijital Türk Lirasına yönelik ciddi tehditler olduğunu savunuyoruz. CBDC tasarımına ve bankacılık kesiminin konumuna bağlı olarak güçlü yönler zayıf yönlere, fırsatlar tehditlere dönüşebilir. Bu nedenle CBDC tasarım çalışmalarının bankacılık kesimiyle ortak yürütülmesini bir politika önerisi olarak öne sürüyoruz.
format Article
id doaj-art-91ab2e71597f4d2e8b173ff2c2e43132
institution Kabale University
issn 2667-4750
language English
publishDate 2022-08-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-91ab2e71597f4d2e8b173ff2c2e431322024-12-02T05:11:05ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502022-08-014814215810.52642/susbed.1099641154Türkiye’de Merkez Bankası Dijital Parasının Potansiyel Etkileri: SWOT Analiziyle Bir DeğerlendirmeZeynep Küçükkıralı0Kerim Eser Afşar1DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 15 Eylül 2021 tarihli basın duyurusunda Tübitak, Aselsan ve Havelsan ile birlikte “Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu” oluşturduğunu ilan etmiştir. Bu çalışmada henüz tasarım aşamasında olan merkez bankası dijital parasının (CBDC) Türkiye ekonomisi üzerindeki potansiyel etkileri SWOT Analizi ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı Dijital Türk lirasının, Türkiye ekonomisiyle ilgili veriler bağlamında güçlü/zayıf yönlerini tespit etmek, CBDC’ye yönelik olası fırsat ve tehditleri tartışmaktır. Çalışmanın bulgularına göre finansal kesimin tasarımına dahil olduğu “optimum” Dijital Türk Lirası, finansal sistemin verimliliğini ve güvenliğini pozitif etkileyecektir. Teknik altyapının zayıflığı ve TCMB başta olmak üzere finansal sistemin “yetersiz” dönüşümü, CBDC’nin genel kabul görmesini engelleyebilecek faktörlerdir. CBDC ihracıyla birlikte hayata geçirilen kurumsal reformlar, para politikasının etkinliğini arttırabilir ve finansal kapsayıcılığın genişlemesiyle TCMB, “özel ödeme sistemleri” karşısında rekabet üstünlüğü kazanabilir. Bankacılık sektörünün CBDC karşısındaki “olumsuz tutumunun” ve toplum nezdinde oluşabilecek dijital veri mahremiyetiyle ilgili kaygıların Dijital Türk Lirasına yönelik ciddi tehditler olduğunu savunuyoruz. CBDC tasarımına ve bankacılık kesiminin konumuna bağlı olarak güçlü yönler zayıf yönlere, fırsatlar tehditlere dönüşebilir. Bu nedenle CBDC tasarım çalışmalarının bankacılık kesimiyle ortak yürütülmesini bir politika önerisi olarak öne sürüyoruz.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2358399central bank digital currencyswot analysiscentral bankingfinancial inclusionmerkez bankası dijital parasıswot analizimerkez bankacılığıfinansal kapsayıcılık
spellingShingle Zeynep Küçükkıralı
Kerim Eser Afşar
Türkiye’de Merkez Bankası Dijital Parasının Potansiyel Etkileri: SWOT Analiziyle Bir Değerlendirme
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
central bank digital currency
swot analysis
central banking
financial inclusion
merkez bankası dijital parası
swot analizi
merkez bankacılığı
finansal kapsayıcılık
title Türkiye’de Merkez Bankası Dijital Parasının Potansiyel Etkileri: SWOT Analiziyle Bir Değerlendirme
title_full Türkiye’de Merkez Bankası Dijital Parasının Potansiyel Etkileri: SWOT Analiziyle Bir Değerlendirme
title_fullStr Türkiye’de Merkez Bankası Dijital Parasının Potansiyel Etkileri: SWOT Analiziyle Bir Değerlendirme
title_full_unstemmed Türkiye’de Merkez Bankası Dijital Parasının Potansiyel Etkileri: SWOT Analiziyle Bir Değerlendirme
title_short Türkiye’de Merkez Bankası Dijital Parasının Potansiyel Etkileri: SWOT Analiziyle Bir Değerlendirme
title_sort turkiye de merkez bankasi dijital parasinin potansiyel etkileri swot analiziyle bir degerlendirme
topic central bank digital currency
swot analysis
central banking
financial inclusion
merkez bankası dijital parası
swot analizi
merkez bankacılığı
finansal kapsayıcılık
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2358399
work_keys_str_mv AT zeynepkucukkıralı turkiyedemerkezbankasıdijitalparasınınpotansiyeletkileriswotanaliziylebirdegerlendirme
AT kerimeserafsar turkiyedemerkezbankasıdijitalparasınınpotansiyeletkileriswotanaliziylebirdegerlendirme