Karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytków archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego (uwagi modelowe)
Przedmiotem opracowania jest prawnokarna problematyka wyłączenia bezprawności lub zawinienia zachowania w przypadku czynu zabronionego nielegalnego przekroczenia granicy, stypizowanego w art. 264 § 2 Kodeksu karnego oraz art. 49a Kodeksu wykroczeń przez odwołanie się do stany wyższej konieczności,...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Adam Mickiewicz University, Poznan
2024-12-01
|
| Series: | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/42467 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841560980130103296 |
|---|---|
| author | Anna Gerecka-Żołyńska |
| author_facet | Anna Gerecka-Żołyńska |
| author_sort | Anna Gerecka-Żołyńska |
| collection | DOAJ |
| description |
Przedmiotem opracowania jest prawnokarna problematyka wyłączenia bezprawności lub zawinienia zachowania w przypadku czynu zabronionego nielegalnego przekroczenia granicy, stypizowanego w art. 264 § 2 Kodeksu karnego oraz art. 49a Kodeksu wykroczeń przez odwołanie się do stany wyższej konieczności, analizowana w kontekście trwającego od 2021 r. kryzysu imigracyjnego na granicy polsko-białoruskiej. W pierwszej części ogólnie omówiono zastosowanie tej instytucji do sytuacji przekroczenia granicy mimo braku formalnych ku temu uprawnień, w szczególności z uwzględnieniem przedmiotu ochrony ww. regulacji oraz wagi dóbr – poświęcanego i ratowanego. Aprobatywnie oceniono przy tym prezentowany w literaturze pogląd, że w wybranych sytuacjach, w których dochodziło ostatnio do przekraczania granicy polskiej od strony białoruskiej, sprawcy działali właśnie w stanie wyższej konieczności, i to co do zasady w formie, w której wyłącza on bezprawność zachowania. Na tym tle w kolejnych częściach artykułu rozważono bardziej szczegółowe zagadnienia, a mianowicie problem ewentualnego przyczynienia się sprawców do powstania zagrożenia oraz legalizacji zagrożenia przez podjęcie przez Rząd Polski decyzji o wzmocnieniu urządzeń chroniących granicę polsko-białoruską w celu uniemożliwienia jej przekroczenia w miejscach do tego nieprzeznaczonych. W podsumowaniu wskazano, że problemy te nie stoją jednak na przeszkodzie zastosowaniu stanu wyższej konieczności do różnych form, w jakich do nielegalnego przekroczenia granicy dochodziło, niemniej weryfikacji poddać należy brak rozróżnienia między granicą wewnętrzną Unii Europejskiej i granicą zewnętrzną na poziomie ich karnoprawnej ochrony.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-9108391b3d394384991bdb799e748bb9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 0035-9629 2543-9170 |
| language | English |
| publishDate | 2024-12-01 |
| publisher | Adam Mickiewicz University, Poznan |
| record_format | Article |
| series | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
| spelling | doaj-art-9108391b3d394384991bdb799e748bb92025-01-03T08:30:29ZengAdam Mickiewicz University, PoznanRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny0035-96292543-91702024-12-0186410.14746/rpeis.2024.86.4.05Karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytków archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego (uwagi modelowe)Anna Gerecka-Żołyńska0https://orcid.org/0000-0001-5897-4447Adam Mickiewicz University in Poznań Przedmiotem opracowania jest prawnokarna problematyka wyłączenia bezprawności lub zawinienia zachowania w przypadku czynu zabronionego nielegalnego przekroczenia granicy, stypizowanego w art. 264 § 2 Kodeksu karnego oraz art. 49a Kodeksu wykroczeń przez odwołanie się do stany wyższej konieczności, analizowana w kontekście trwającego od 2021 r. kryzysu imigracyjnego na granicy polsko-białoruskiej. W pierwszej części ogólnie omówiono zastosowanie tej instytucji do sytuacji przekroczenia granicy mimo braku formalnych ku temu uprawnień, w szczególności z uwzględnieniem przedmiotu ochrony ww. regulacji oraz wagi dóbr – poświęcanego i ratowanego. Aprobatywnie oceniono przy tym prezentowany w literaturze pogląd, że w wybranych sytuacjach, w których dochodziło ostatnio do przekraczania granicy polskiej od strony białoruskiej, sprawcy działali właśnie w stanie wyższej konieczności, i to co do zasady w formie, w której wyłącza on bezprawność zachowania. Na tym tle w kolejnych częściach artykułu rozważono bardziej szczegółowe zagadnienia, a mianowicie problem ewentualnego przyczynienia się sprawców do powstania zagrożenia oraz legalizacji zagrożenia przez podjęcie przez Rząd Polski decyzji o wzmocnieniu urządzeń chroniących granicę polsko-białoruską w celu uniemożliwienia jej przekroczenia w miejscach do tego nieprzeznaczonych. W podsumowaniu wskazano, że problemy te nie stoją jednak na przeszkodzie zastosowaniu stanu wyższej konieczności do różnych form, w jakich do nielegalnego przekroczenia granicy dochodziło, niemniej weryfikacji poddać należy brak rozróżnienia między granicą wewnętrzną Unii Europejskiej i granicą zewnętrzną na poziomie ich karnoprawnej ochrony. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/42467dobro kultury o znaczeniu archeologicznymstanowiska archeologiczneinternetowy rynek dóbr kultury o znaczeniu archeologicznymsankcje karne |
| spellingShingle | Anna Gerecka-Żołyńska Karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytków archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego (uwagi modelowe) Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny dobro kultury o znaczeniu archeologicznym stanowiska archeologiczne internetowy rynek dóbr kultury o znaczeniu archeologicznym sankcje karne |
| title | Karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytków archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego (uwagi modelowe) |
| title_full | Karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytków archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego (uwagi modelowe) |
| title_fullStr | Karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytków archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego (uwagi modelowe) |
| title_full_unstemmed | Karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytków archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego (uwagi modelowe) |
| title_short | Karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytków archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego (uwagi modelowe) |
| title_sort | karnoprawne ograniczenia poszukiwania zabytkow archeologicznych jako element krajowego systemu ochrony dziedzictwa kulturalnego uwagi modelowe |
| topic | dobro kultury o znaczeniu archeologicznym stanowiska archeologiczne internetowy rynek dóbr kultury o znaczeniu archeologicznym sankcje karne |
| url | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/42467 |
| work_keys_str_mv | AT annagereckazołynska karnoprawneograniczeniaposzukiwaniazabytkowarcheologicznychjakoelementkrajowegosystemuochronydziedzictwakulturalnegouwagimodelowe |