Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych

Autorzy artykułu podjęli się zbadania trzech polskich przekładów dramatu Fröken Julie (Panna Julia/Julie) Augusta Strindberga pod kątem sposobów realizacji wypowiedzeń rozkaźnikowych pojawiających się w kwestiach, jakie Julie kieruje do służącego Jeana. Wypowiedzenia takie zostały uznane za ważny a...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Piotr de Bończa Bukowski, Ewa Data-Bukowska
Format: Article
Language:English
Published: Institute of Art of the Polish Academy of Sciences 2024-12-01
Series:Pamiętnik Teatralny
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.ispan.pl/index.php/pt/article/view/2482
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Autorzy artykułu podjęli się zbadania trzech polskich przekładów dramatu Fröken Julie (Panna Julia/Julie) Augusta Strindberga pod kątem sposobów realizacji wypowiedzeń rozkaźnikowych pojawiających się w kwestiach, jakie Julie kieruje do służącego Jeana. Wypowiedzenia takie zostały uznane za ważny aspekt teatralnego potencjału dramatu na poziomie illokucyjnym. Łącznie badaniu poddano 66 szwedzkich wypowiedzeń imperatywnych i ich realizacji w translacjach autorstwa Ignacego Suessera, Zygmunta Łanowskiego oraz Mariusza Kalinowskiego. Analiza, przeprowadzona na płaszczyźnie jakościowej i ilościowej, wykazała, że w przekładzie Suessera dyskurs Julie sugeruje jej władczość, ale i koncyliacyjność, podczas gdy u Łanowskiego bohaterka manifestuje przede wszystkim uprzejmość w relacji do Jeana. Wybory Kalinowskiego natomiast kreują wiele różnych pozycji dyskursywnych postaci. W tekście tym metamorfozy illokucyjnego profilu Julie sugerują wyraźnie, że podlega ona przemianom w miarę rozwoju akcji dramatu. Tłumaczenie Kalinowskiego stwarza więc podstawy do bardziej zniuansowanych ujęć dyskursu tytułowej postaci dramatu, sugerując interesujące ścieżki interpretacji scenicznej.
ISSN:0031-0522
2658-2899