Türk Modernleşmesi: Reformdan Devrime (Niyazi Berkes)

III. Selim döneminden başlayarak Tanzimat, Meşrutiyet ve Cumhuriyet dö-nemine kadar yaşan modernleşme/batılılaşma sürecinde, Osmanlı devletiBatı karşısındaki durumunu tahkim etmeye yönelik bir takım düzenlemeleregitmiştir. Söz konusu düzenlemeler çoğu zaman dış manipülasyonlarınbazen de iç dinamikle...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: İsmail Hira
Format: Article
Language:English
Published: Sakarya University 2018-04-01
Series:Skad
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/460742
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:III. Selim döneminden başlayarak Tanzimat, Meşrutiyet ve Cumhuriyet dö-nemine kadar yaşan modernleşme/batılılaşma sürecinde, Osmanlı devletiBatı karşısındaki durumunu tahkim etmeye yönelik bir takım düzenlemeleregitmiştir. Söz konusu düzenlemeler çoğu zaman dış manipülasyonlarınbazen de iç dinamiklere bağlı taleplerin etkisiyle gündeme gelmiştir. Yapılanbu düzenlemelerin başarı veya başarısızlıkları, Osmanlı-Türk toplum yapısı-na uygunluğu veya uygunsuzluğuna bağlı olarak tartışılmıştır. Bu çerçevedeortaya çıkan fikir akımlarının tartışma ve önerileri, özellikle Batı uygarlığıkarşısında nasıl bir pozisyon alınması üzerinde odaklanmıştır. Bu çalışmada,Türk modernleşme sürecinde ortaya çıkan değişim planındaki pratik uygulamalarınyönü ve yeterliliği konusunu tarihi, ekonomik ve sosyolojik boyutlarıylatartışan ve kendi yaklaşımlarını teorik olarak ortaya koyan NiyaziBerkes’in sosyolojik analizleri üzerinde durulacaktır. Berkes temel yaklaşı-mını, Cumhuriyet dönemine kadar ortaya konmuş çözüm önerilerinin palyatifolduklarını, dolayısıyla geleneksel düzene (nizam, nizam-ı alem) eklemlenerekşekillendiği argümanı üzerinden belirlemiştir. Berkes bu yaklaşmanabağlı olarak Cumhuriyet döneminde gündeme gelen devrimci yöntem vebuna bağlı değişim programıyla gerçekçi çözümün ortaya konmuş olması-na rağmen, daha sonra devrimden sapmaları gündeme gelmesiyle Kemalistdevrimin amaçlarından uzaklaşıldığını iddia etmektedir. Ona göre, gelenekseldüşünce ve değerler (gericilik) toplumun gelişmesine engel olmaktadır vebu durumdan kurtulmanın tek yolu devrimci (Kemalist) uygulamalardır.
ISSN:2667-4718