شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکی

روش‌های متعددی برای تعیین پهنه‌های سیل‌گیر وجود دارند که از آن جمله می‌توان روش‌های هیدرولیکی و ژئومورفولوژیکی را نام برد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی روش‌های بهینه تعیین پهنه‌های سیل‌گیر در نواحی فاقد داده‌های نقشه‌برداری شده، سه بازه 25 کیلومتری مجزا از رودخانه سفیدرود به نام‌های یساول در استان کردس...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: خبات امانی, سید موسی حسینی, مجتبی یمانی, مهران مقصودی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Tabriz 2025-07-01
Series:هیدروژئومورفولوژی
Subjects:
Online Access:https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_19161_a1aa0767f8cd0dee43c7d854152a3e4d.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1849235317310095360
author خبات امانی
سید موسی حسینی
مجتبی یمانی
مهران مقصودی
author_facet خبات امانی
سید موسی حسینی
مجتبی یمانی
مهران مقصودی
author_sort خبات امانی
collection DOAJ
description روش‌های متعددی برای تعیین پهنه‌های سیل‌گیر وجود دارند که از آن جمله می‌توان روش‌های هیدرولیکی و ژئومورفولوژیکی را نام برد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی روش‌های بهینه تعیین پهنه‌های سیل‌گیر در نواحی فاقد داده‌های نقشه‌برداری شده، سه بازه 25 کیلومتری مجزا از رودخانه سفیدرود به نام‌های یساول در استان کردستان، گیلوان در استان زنجان و آستانه در استان گیلان را با استفاده از روش‌های هیدرولیکی و ژئومورفولوژیکی مورد مطالعه قرار داده است. روش هیدرولیکی با مبنا قرار دادن نقشه توپوگرافی با مقیاس 1000/1 و دو DEM سنجش از دوری رایگان SRTM (30 متر) و ALOS PALSAR (12.5 متر) در نرم افزار HEC RAS انجام شد. شناسایی ژئومورفولوژیکی پهنه‌های سیلابی نیز با اتکا بر عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ای قدیم و جدید، بازدیدهای میدانی و آثار سیلاب‌های گذشته انجام شد. نتایج حاصل مؤید آن است که در نواحی کوهستانی در صورت عدم وجود داده‌های با قدرت تفکیک مکانی بالا، استفاده از DEM های 30 متر SRTM و 12.5 متر ALOS PALSAR دقت قابل قبولی در تعیین پهنه‌های سیل‌گیر دارد؛ به شرطی که نتایج مدل‌سازی با استناد به نظرات کارشناسی و بازدیدهای میدانی تدقیق و اصلاح گردد. مقایسه DEM های 30 متر SRTM و 12.5 متر ALOS PALSAR نشان می-دهد که در نواحی کوهستانی و تپه‌ماهوری هر دو DEM نتایج نسبتاً یکسانی را به دست داده‌اند اما DEM 30 متر SRTM به ویژه در دوره بازگشت‌های میان‌مدت و بلندمدت نتایج مطلوب‌تری را دارا می-باشد. در نواحی دشتی و جلگه‌ای استفاده از روش-های ژئومورفولوژیکی در تعیین پهنه‌های سیلابی دقت بالاتری دارد.
format Article
id doaj-art-7db2799b51b746579e1b10b978634c7c
institution Kabale University
issn 2383-3254
2676-4571
language fas
publishDate 2025-07-01
publisher University of Tabriz
record_format Article
series هیدروژئومورفولوژی
spelling doaj-art-7db2799b51b746579e1b10b978634c7c2025-08-20T04:02:50ZfasUniversity of Tabrizهیدروژئومورفولوژی2383-32542676-45712025-07-011243805810.22034/hyd.2025.64251.176219161شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکیخبات امانی0سید موسی حسینی1مجتبی یمانی2مهران مقصودی3دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران، تهراندانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران، تهراناستاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران، تهراناستاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران، تهرانروش‌های متعددی برای تعیین پهنه‌های سیل‌گیر وجود دارند که از آن جمله می‌توان روش‌های هیدرولیکی و ژئومورفولوژیکی را نام برد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی روش‌های بهینه تعیین پهنه‌های سیل‌گیر در نواحی فاقد داده‌های نقشه‌برداری شده، سه بازه 25 کیلومتری مجزا از رودخانه سفیدرود به نام‌های یساول در استان کردستان، گیلوان در استان زنجان و آستانه در استان گیلان را با استفاده از روش‌های هیدرولیکی و ژئومورفولوژیکی مورد مطالعه قرار داده است. روش هیدرولیکی با مبنا قرار دادن نقشه توپوگرافی با مقیاس 1000/1 و دو DEM سنجش از دوری رایگان SRTM (30 متر) و ALOS PALSAR (12.5 متر) در نرم افزار HEC RAS انجام شد. شناسایی ژئومورفولوژیکی پهنه‌های سیلابی نیز با اتکا بر عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ای قدیم و جدید، بازدیدهای میدانی و آثار سیلاب‌های گذشته انجام شد. نتایج حاصل مؤید آن است که در نواحی کوهستانی در صورت عدم وجود داده‌های با قدرت تفکیک مکانی بالا، استفاده از DEM های 30 متر SRTM و 12.5 متر ALOS PALSAR دقت قابل قبولی در تعیین پهنه‌های سیل‌گیر دارد؛ به شرطی که نتایج مدل‌سازی با استناد به نظرات کارشناسی و بازدیدهای میدانی تدقیق و اصلاح گردد. مقایسه DEM های 30 متر SRTM و 12.5 متر ALOS PALSAR نشان می-دهد که در نواحی کوهستانی و تپه‌ماهوری هر دو DEM نتایج نسبتاً یکسانی را به دست داده‌اند اما DEM 30 متر SRTM به ویژه در دوره بازگشت‌های میان‌مدت و بلندمدت نتایج مطلوب‌تری را دارا می-باشد. در نواحی دشتی و جلگه‌ای استفاده از روش-های ژئومورفولوژیکی در تعیین پهنه‌های سیلابی دقت بالاتری دارد.https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_19161_a1aa0767f8cd0dee43c7d854152a3e4d.pdfسیلابمدلسازی هیدرولیکیژئومورفولوژیرودخانه سفیدرودمدل های ارتفاعی رقومی(dem)
spellingShingle خبات امانی
سید موسی حسینی
مجتبی یمانی
مهران مقصودی
شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکی
هیدروژئومورفولوژی
سیلاب
مدلسازی هیدرولیکی
ژئومورفولوژی
رودخانه سفیدرود
مدل های ارتفاعی رقومی(dem)
title شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکی
title_full شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکی
title_fullStr شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکی
title_full_unstemmed شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکی
title_short شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکی
title_sort شناسایی پهنه های سیل گیر رودخانه سفیدرود با مقایسه مدل هیدرولیکی مبتنی بر مدل های رقومی ارتفاعی سنجش از دوری و شواهد ژئومورفولوژیکی
topic سیلاب
مدلسازی هیدرولیکی
ژئومورفولوژی
رودخانه سفیدرود
مدل های ارتفاعی رقومی(dem)
url https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_19161_a1aa0767f8cd0dee43c7d854152a3e4d.pdf
work_keys_str_mv AT kẖbạtạmạny sẖnạsạyyphnhhạysylgyrrwdkẖạnhsfydrwdbạmqạyshmdlhydrwlyḵymbtnybrmdlhạyrqwmyạrtfạʿysnjsẖạzdwrywsẖwạhdzẖỷwmwrfwlwzẖyḵy
AT sydmwsyḥsyny sẖnạsạyyphnhhạysylgyrrwdkẖạnhsfydrwdbạmqạyshmdlhydrwlyḵymbtnybrmdlhạyrqwmyạrtfạʿysnjsẖạzdwrywsẖwạhdzẖỷwmwrfwlwzẖyḵy
AT mjtbyymạny sẖnạsạyyphnhhạysylgyrrwdkẖạnhsfydrwdbạmqạyshmdlhydrwlyḵymbtnybrmdlhạyrqwmyạrtfạʿysnjsẖạzdwrywsẖwạhdzẖỷwmwrfwlwzẖyḵy
AT mhrạnmqṣwdy sẖnạsạyyphnhhạysylgyrrwdkẖạnhsfydrwdbạmqạyshmdlhydrwlyḵymbtnybrmdlhạyrqwmyạrtfạʿysnjsẖạzdwrywsẖwạhdzẖỷwmwrfwlwzẖyḵy