1930’lu Yıllarda Kemalist Aydınların Liberal Parlamenter Demokrasiye Bakışı

Çalışmanın konusu; kendilerini Kemalist rejimin sadık birer neferi ve devrimin ideolojisini tarif etmeye yetkili gören aydınların, 1930’lu yıllarda liberal (parlamenter) demokrasiyi nasıl yorumladıklarıdır. Onu, koşullar uygun olduğunda ulaşılması gereken bir hedef olarak mı görüyorlardı? Yoksa onla...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Anıl Varel
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2024-12-01
Series:Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3797024
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1846101848337940480
author Anıl Varel
author_facet Anıl Varel
author_sort Anıl Varel
collection DOAJ
description Çalışmanın konusu; kendilerini Kemalist rejimin sadık birer neferi ve devrimin ideolojisini tarif etmeye yetkili gören aydınların, 1930’lu yıllarda liberal (parlamenter) demokrasiyi nasıl yorumladıklarıdır. Onu, koşullar uygun olduğunda ulaşılması gereken bir hedef olarak mı görüyorlardı? Yoksa onların gözünde liberal demokrasi, Kemalizmin temel ilkeleriyle uyumsuz ve kaçınılması gereken bir mefhum muydu? Eğer öyleyse liberal demokrasinin hangi özellikleri Kemalizmin temel prensipleriyle çatışmalı olarak kavranıyordu? Bu çalışmanın cevap aradığı temel sorunsallar bunlardır. Bu kapsamda, 1930’lu yıllarda kaleme alınan, muhtevasında teorik tartışmalar barındıran ve Kemalist paradigmanın içerisinden üretilen eserler inceleme konusu edilmektedir. İncelemeye eserleri dâhil edilen isimler; Saffet Engin, Recep Peker, Şeref Aykut, Munis Tekinalp, Mahmut Esat Bozkurt ve Şevket Süreyya Aydemir’dir. Bu düşünürler, resmî veya gayrı-resmî biçimde, Kemalizm ideolojisini oluşturmaya veya onu açıklamaya ve tahkim etmeye kendilerini vazifeli görmüş; Kemalizmi/rejimi/ihtilali, ideolojik bir sistem olarak tarif etmeye çalışmış ve bu kapsamda teorik tartışmalar içeren eserler kaleme almışlardır. Dolayısıyla bu kişiler, liberal demokrasiye ilişkin görüşlerini de Kemalizme dair kabulleriyle terkip etmeye ve onları en üst soyutlama düzeyinde tutarlı bir fikirler bütünü içerisine yerleştirmeye uğraşmışlardır. Çalışma, bu düşünsel uğraşlarla ilgilidir ve bunların sistematik şekilde karşılaştırmasını yapmak suretiyle, dönemin Kemalist aydınlarının demokrasiye ilişkin kavrayışlarını ortaya koyma amacındadır.
format Article
id doaj-art-7d04705581ad426299df2f48c5ecc79b
institution Kabale University
issn 2458-908X
language English
publishDate 2024-12-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj-art-7d04705581ad426299df2f48c5ecc79b2024-12-28T12:21:24ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi2458-908X2024-12-015238340610.21497/sefad.14533281930’lu Yıllarda Kemalist Aydınların Liberal Parlamenter Demokrasiye BakışıAnıl Varel Çalışmanın konusu; kendilerini Kemalist rejimin sadık birer neferi ve devrimin ideolojisini tarif etmeye yetkili gören aydınların, 1930’lu yıllarda liberal (parlamenter) demokrasiyi nasıl yorumladıklarıdır. Onu, koşullar uygun olduğunda ulaşılması gereken bir hedef olarak mı görüyorlardı? Yoksa onların gözünde liberal demokrasi, Kemalizmin temel ilkeleriyle uyumsuz ve kaçınılması gereken bir mefhum muydu? Eğer öyleyse liberal demokrasinin hangi özellikleri Kemalizmin temel prensipleriyle çatışmalı olarak kavranıyordu? Bu çalışmanın cevap aradığı temel sorunsallar bunlardır. Bu kapsamda, 1930’lu yıllarda kaleme alınan, muhtevasında teorik tartışmalar barındıran ve Kemalist paradigmanın içerisinden üretilen eserler inceleme konusu edilmektedir. İncelemeye eserleri dâhil edilen isimler; Saffet Engin, Recep Peker, Şeref Aykut, Munis Tekinalp, Mahmut Esat Bozkurt ve Şevket Süreyya Aydemir’dir. Bu düşünürler, resmî veya gayrı-resmî biçimde, Kemalizm ideolojisini oluşturmaya veya onu açıklamaya ve tahkim etmeye kendilerini vazifeli görmüş; Kemalizmi/rejimi/ihtilali, ideolojik bir sistem olarak tarif etmeye çalışmış ve bu kapsamda teorik tartışmalar içeren eserler kaleme almışlardır. Dolayısıyla bu kişiler, liberal demokrasiye ilişkin görüşlerini de Kemalizme dair kabulleriyle terkip etmeye ve onları en üst soyutlama düzeyinde tutarlı bir fikirler bütünü içerisine yerleştirmeye uğraşmışlardır. Çalışma, bu düşünsel uğraşlarla ilgilidir ve bunların sistematik şekilde karşılaştırmasını yapmak suretiyle, dönemin Kemalist aydınlarının demokrasiye ilişkin kavrayışlarını ortaya koyma amacındadır. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3797024tek-parti yönetimikemalizmliberal parlamenter demokrasiçok-partili sistemparlamentarizm
spellingShingle Anıl Varel
1930’lu Yıllarda Kemalist Aydınların Liberal Parlamenter Demokrasiye Bakışı
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
tek-parti yönetimi
kemalizm
liberal parlamenter demokrasi
çok-partili sistem
parlamentarizm
title 1930’lu Yıllarda Kemalist Aydınların Liberal Parlamenter Demokrasiye Bakışı
title_full 1930’lu Yıllarda Kemalist Aydınların Liberal Parlamenter Demokrasiye Bakışı
title_fullStr 1930’lu Yıllarda Kemalist Aydınların Liberal Parlamenter Demokrasiye Bakışı
title_full_unstemmed 1930’lu Yıllarda Kemalist Aydınların Liberal Parlamenter Demokrasiye Bakışı
title_short 1930’lu Yıllarda Kemalist Aydınların Liberal Parlamenter Demokrasiye Bakışı
title_sort 1930 lu yillarda kemalist aydinlarin liberal parlamenter demokrasiye bakisi
topic tek-parti yönetimi
kemalizm
liberal parlamenter demokrasi
çok-partili sistem
parlamentarizm
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3797024
work_keys_str_mv AT anılvarel 1930luyıllardakemalistaydınlarınliberalparlamenterdemokrasiyebakısı