گزینش لاین‌های جو لخت با استفاده از شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG) در مناطق اهواز و داراب

چکیدهسابقه و هدف: جو (Hordeum vulgare L.) دارای وسیع­ترین گستره پراکندگی جغرافیایی در بین همه غلات است. با توجه به قابلیت استفاده ازجو بدون پوشینه در تغذیه دام، این محصول در سال­های اخیرمورد توجه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق، ارزیابی و انتخاب لاین­های برتر جو بدون پوشینه با عملکرد بالا و خصوصیات...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: علی براتی, حسن زالی, اکبر مرزوقیان, فریبا نقی پور, علی رضا پورابوقداره, علیرضا عسکری کلستانی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2022-06-01
Series:تولید گیاهان زراعی
Subjects:
Online Access:https://ejcp.gau.ac.ir/article_6189_d0d44a26ba7912b358328a3d2022b579.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:چکیدهسابقه و هدف: جو (Hordeum vulgare L.) دارای وسیع­ترین گستره پراکندگی جغرافیایی در بین همه غلات است. با توجه به قابلیت استفاده ازجو بدون پوشینه در تغذیه دام، این محصول در سال­های اخیرمورد توجه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق، ارزیابی و انتخاب لاین­های برتر جو بدون پوشینه با عملکرد بالا و خصوصیات زراعی مطلوب با استفاده از شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده­آل بود.مواد و روش­ها: به­منظور گزینش لاین­های برتر جو بدون پوشینه در مناطق گرم کشور، مجموعه­ای متشکل از 72 لاین خالص در قالب طرح بدون تکرار حجیم شده (آگمنت) به­همراه سه شاهد (رقم لوت و دو لاین امید­بخش EHB-87-4 و EHB-85-9) ارزیابی شد. این تحقیق در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان و ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی داراب در سال زراعی 1400-1399 انجام گردید. به­منظور انتخاب بهترین لاین­های جو بدون پوشینه برای اهواز و داراب به­طور جداگانه و انتخاب برترین لاین­ها برای هر دو منطقه از نظر عملکرد دانه و سایر صفات مورد بررسی به­طور هم‌زمان، از شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده­آل (SIIG) استفاده شد. شاخص SIIG بر اساس صفات عملکرد دانه، تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع بوته و وزن هزار‌دانه محاسبه شد.یافته­ها: نتایج تجزیه واریانس صفات زراعی نشان داد که بین بلوک­ها تفاوت معنی­داری در هر دو منطقه اهواز و داراب وجود نداشت (به­جزء وزن هزار­دانه در داراب). مقادیر وارثت­پذیری صفات مورد بررسی در مواد ژنتیکی ارزیابی شده پایین بود. با این­حال، بیش‌ترین و کم‌ترین مقادیر به­ترتیب مربوط به صفات تعداد روز تا رسیدگی (37/0) و عملکرد دانه (01/0) بود. با توجه به نتایج به دست آمده مشخص شد بیش‌ترین مقادیر طول دوره رسیدگی، تعداد روز تا ظهور سنبله، ارتفاع بوته و عملکرد دانه مربوط به ایستگاه داراب بود. نتایج شاخص SIIG در اهواز نشان داد که تعداد 19 لاین با مقادیر 600/0SIIG ≥  و در داراب تعداد 24 لاین با مقادیر500/0SIIG ≥  جزو لاین­های برتر در این مناطق بودند.نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج حاصله، لاین­های شماره­ 52، 22، 33، 66، 5، 53، 24، 48، 18، 27، 51، 25، 81، 21، 46 و 19 برای بررسی­های بیشتر انتخاب و توصیه شدند.
ISSN:2008-739X
2008-7403