AMERİKAN DIŞ POLİTİKA ÖNCELİKLERİ VE EYLEME ZORLAYAN KOŞULLAR

Bu çalışma, Amerikan dış politika karar verme sürecini ve altında yatan ilgili unsurları, bu süreçte Amerika’nın kimi zaman kenarda kalmayı, kimi zamansa harekete geçmeyi tercih ettiği kırılma noktaları oluşturan belirli olayları ele alarak aydınlatmaktadır. A.B.D, Amerikan dış politikasının, Amerik...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Hakan Özden
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2016-02-01
Series:Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724963
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841562706036916224
author Hakan Özden
author_facet Hakan Özden
author_sort Hakan Özden
collection DOAJ
description Bu çalışma, Amerikan dış politika karar verme sürecini ve altında yatan ilgili unsurları, bu süreçte Amerika’nın kimi zaman kenarda kalmayı, kimi zamansa harekete geçmeyi tercih ettiği kırılma noktaları oluşturan belirli olayları ele alarak aydınlatmaktadır. A.B.D, Amerikan dış politikasının, Amerika kıtası devletlerinin içişlerine Avrupa devletleri tarafından müdahalede bulunulmamasına ilişkin tutumuna atıfta bulunan Monroe Doktrini’nin oluşturulmasının ardından, daha temkinli bir politika izleme yoluna gitmiştir. Buna karşılık, Amerika da, Avrupa kıtasında yer alan her türlü olay karşısında tarafsız bir tutum sergileyeceğinin ve bölgede ortaya çıkan hiçbir karışıklık ya da savaşa müdahalede bulunmayacağının altını çizmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma Amerikan yalnızlık politikasının en temel adımı olarak Monroe Doktrini’ni esas almaktadır. Ardından, Birinci Dünya Savaşı ile başlayarak – ki burada Amerika sınırı geçip eylem içine girmişti – çeşitli olayları ele alıp Amerika’nın karar verme sürecinde ve politikalarında yaşanan değişimleri ve bunların altında yatan temel unsurları incelemektedir. İkinci bir hadise olarak, Japonya’nın yayılmacı tutumu ve Amerikan donanmasına saldırısının sonucunda yaşanan Pearl Harbor olayı ile A.B.D, dış politikasında tarafsız bir tutum sergilemeyi bırakmış ve İkinci Dünya Savaşı’na girmiştir. Diğer taraftan, Amerika ve Sovyetler Birliği arasında tırmanmakta olan ve neredeyse tarafları bir nükleer savaşın eşiğine getiren gerginliğin, Soğuk Savaş ile sonlanması fakat peşinden bir dizi krizi birlikte getirmesi belirtilmektedir. Bu krizlerden biri de, üçüncü bir olay olarak ele alınan, Amerika’nın temkinli tutumunu ve yalnızlık politikasını bir kenara bırakıp eylem içine girdiği Vietnam Savaşı’dır. Bununla beraber, ABD’nin belirli bir süre boyunca dışarıda yaşanmakta olan gelişmelere karşı daha uzak bir tutum sergilemesiyle son bulan Vietnam Savaşı’nın doğurduğu tüm olumsuz sonuçlara rağmen, Saddam Hüseyin döneminde baş gösteren Irak krizi, Amerika’nın bu tutumunu sona erdirmiş ve Irak’a karşı iki askeri müdahale düzenlenmiştir. Bu çalışma, ABD’nin, El-Kaide saldırılarına karşı askeri operasyon içine girdiği bir diğer problem olarak Afganistan sorununa da değinmektedir. Tüm bu tarihsel olaylar haricinde, Rusya ve Amerika arasındaki gerilimin artmasına neden olan Kırım konusu da, güncel bir olay olarak değerlendirilmektedir. Kırım sorunu, henüz Amerikan dış politika tutumunda bir değişiklik yaratıp eylem içine girmesine yol açmamış, daha ziyade ABD’nin Rusya’ya uygulamış olduğu ekonomik yaptırımlar ile sınırlı kalmıştır.
format Article
id doaj-art-6f8b924c9d6d4b70a532e160407e8c26
institution Kabale University
issn 2667-4750
language English
publishDate 2016-02-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-6f8b924c9d6d4b70a532e160407e8c262025-01-03T00:44:51ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502016-02-0135219224154AMERİKAN DIŞ POLİTİKA ÖNCELİKLERİ VE EYLEME ZORLAYAN KOŞULLARHakan Özden0Nişantaşı ÜniversitesiBu çalışma, Amerikan dış politika karar verme sürecini ve altında yatan ilgili unsurları, bu süreçte Amerika’nın kimi zaman kenarda kalmayı, kimi zamansa harekete geçmeyi tercih ettiği kırılma noktaları oluşturan belirli olayları ele alarak aydınlatmaktadır. A.B.D, Amerikan dış politikasının, Amerika kıtası devletlerinin içişlerine Avrupa devletleri tarafından müdahalede bulunulmamasına ilişkin tutumuna atıfta bulunan Monroe Doktrini’nin oluşturulmasının ardından, daha temkinli bir politika izleme yoluna gitmiştir. Buna karşılık, Amerika da, Avrupa kıtasında yer alan her türlü olay karşısında tarafsız bir tutum sergileyeceğinin ve bölgede ortaya çıkan hiçbir karışıklık ya da savaşa müdahalede bulunmayacağının altını çizmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma Amerikan yalnızlık politikasının en temel adımı olarak Monroe Doktrini’ni esas almaktadır. Ardından, Birinci Dünya Savaşı ile başlayarak – ki burada Amerika sınırı geçip eylem içine girmişti – çeşitli olayları ele alıp Amerika’nın karar verme sürecinde ve politikalarında yaşanan değişimleri ve bunların altında yatan temel unsurları incelemektedir. İkinci bir hadise olarak, Japonya’nın yayılmacı tutumu ve Amerikan donanmasına saldırısının sonucunda yaşanan Pearl Harbor olayı ile A.B.D, dış politikasında tarafsız bir tutum sergilemeyi bırakmış ve İkinci Dünya Savaşı’na girmiştir. Diğer taraftan, Amerika ve Sovyetler Birliği arasında tırmanmakta olan ve neredeyse tarafları bir nükleer savaşın eşiğine getiren gerginliğin, Soğuk Savaş ile sonlanması fakat peşinden bir dizi krizi birlikte getirmesi belirtilmektedir. Bu krizlerden biri de, üçüncü bir olay olarak ele alınan, Amerika’nın temkinli tutumunu ve yalnızlık politikasını bir kenara bırakıp eylem içine girdiği Vietnam Savaşı’dır. Bununla beraber, ABD’nin belirli bir süre boyunca dışarıda yaşanmakta olan gelişmelere karşı daha uzak bir tutum sergilemesiyle son bulan Vietnam Savaşı’nın doğurduğu tüm olumsuz sonuçlara rağmen, Saddam Hüseyin döneminde baş gösteren Irak krizi, Amerika’nın bu tutumunu sona erdirmiş ve Irak’a karşı iki askeri müdahale düzenlenmiştir. Bu çalışma, ABD’nin, El-Kaide saldırılarına karşı askeri operasyon içine girdiği bir diğer problem olarak Afganistan sorununa da değinmektedir. Tüm bu tarihsel olaylar haricinde, Rusya ve Amerika arasındaki gerilimin artmasına neden olan Kırım konusu da, güncel bir olay olarak değerlendirilmektedir. Kırım sorunu, henüz Amerikan dış politika tutumunda bir değişiklik yaratıp eylem içine girmesine yol açmamış, daha ziyade ABD’nin Rusya’ya uygulamış olduğu ekonomik yaptırımlar ile sınırlı kalmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724963amerikan dış politikasıyalnızcılıkkarar almaamerican foreign policyisolationismcourse of action
spellingShingle Hakan Özden
AMERİKAN DIŞ POLİTİKA ÖNCELİKLERİ VE EYLEME ZORLAYAN KOŞULLAR
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
amerikan dış politikası
yalnızcılık
karar alma
american foreign policy
isolationism
course of action
title AMERİKAN DIŞ POLİTİKA ÖNCELİKLERİ VE EYLEME ZORLAYAN KOŞULLAR
title_full AMERİKAN DIŞ POLİTİKA ÖNCELİKLERİ VE EYLEME ZORLAYAN KOŞULLAR
title_fullStr AMERİKAN DIŞ POLİTİKA ÖNCELİKLERİ VE EYLEME ZORLAYAN KOŞULLAR
title_full_unstemmed AMERİKAN DIŞ POLİTİKA ÖNCELİKLERİ VE EYLEME ZORLAYAN KOŞULLAR
title_short AMERİKAN DIŞ POLİTİKA ÖNCELİKLERİ VE EYLEME ZORLAYAN KOŞULLAR
title_sort amerikan dis politika oncelikleri ve eyleme zorlayan kosullar
topic amerikan dış politikası
yalnızcılık
karar alma
american foreign policy
isolationism
course of action
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724963
work_keys_str_mv AT hakanozden amerikandispolitikaoncelikleriveeylemezorlayankosullar