Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî’nin Anadolu’nun Sınırlarını Aşan Söyleminde Temel Unsurlar
Pek çok kültür ve medeniyete ev sahipliği yapan Anadolu, milâdî VII. yüzyılda İslam’la tanışmıştır. XI. yüzyıldan itibaren Türklerin yoğun göçüyle oluşan yeni yerleşim alanları ve yerel yönetimler Anadolu’yu önemli bir İslam kültür merkezine dönüştürmüştür. Bu süreçte Irak v...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
2024-12-01
|
| Series: | Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.70951/tasavvufdergisi.1551675 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | Pek çok kültür ve medeniyete ev sahipliği yapan Anadolu, milâdî VII. yüzyılda İslam’la tanışmıştır. XI. yüzyıldan itibaren Türklerin yoğun göçüyle oluşan yeni yerleşim alanları ve yerel yönetimler Anadolu’yu önemli bir İslam kültür merkezine dönüştürmüştür. Bu süreçte Irak ve İran’da gelişen tasavvuf anlayışı Anadolu’daki dinî yaşamı etkilemiş, Horasan bölgesinden gelen sûfîler de bu yapıyı daha da canlandırmışlardır. Diğer taraftan Anadolu’da Selçuklu ve Eyyûbî dönemine kadar uzanan tasavvufî faaliyetler kurumsal bir hal almıştır. Siyaset, ilim, sanat, edebiyat ve iktisat alanlarındaki faaliyetleriyle bu tarikatlar Anadolu’daki toplumsal hayatı çepeçevre kuşatmıştır. Anadolu Selçuklu Devletinin son döneminde ortaya çıkan tarikatlardan Mevlevîlik, adını Horasan bölgesinden buraya göç eden bir aileye mensup olan Mevlânâ Celaleddin-i Rûmî’den almaktadır. Mevlânâ, XIII. yüzyıl Anadolu toplumunun aşina olduğu geleneksel tasavvufî düşünce ve uygulamaları aşan bir söylemle ortaya çıkmıştır. Bu söylemiyle de çağdaşlarından farklı olarak din, mezhep ve bölgesel sınırları aşan bir tanınırlığa ulaşmıştır. Bu makale Mevlânâ Celaleddin-i Rûmî’nin Anadolu’nun sınırlarını aşan tasavvufî söyleminin özgünlüğünü ve insana dair genel söylemini konu edinmiştir. Mevlânâ’nın Mesnevî adlı eserindeki söylemlerinden hareketle nasıl evrensel bir kişiliğe dönüştüğü hususunun incelenmesi ve nitel yaklaşım yöntemi ile elde edilecek verilerle konunun tahlil edilmesi amaçlanmaktadır. |
|---|---|
| ISSN: | 1302-3543 |