Die "Türkische Post": Türkiye’de Bir Nazi-Propaganda Gazetesi ve Matbuat Umum Müdürlüğü

Basın iktidar ilişkileri, araştırılan dönemin sansür pratiklerini ortaya koyması açısından önemli veriler sunmaktadır. Gerek 19. yüzyılın son çeğreğinden itibaren Osmanlı devletinde gerekse Türkiye Cumhuriyet’in tek partili iktidar döneminde varolan siyasi oteritenin yönlendirmelerinın gölgesinde de...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Resul Alkan
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2019-12-01
Series:Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725253
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1846145748268220416
author Resul Alkan
author_facet Resul Alkan
author_sort Resul Alkan
collection DOAJ
description Basın iktidar ilişkileri, araştırılan dönemin sansür pratiklerini ortaya koyması açısından önemli veriler sunmaktadır. Gerek 19. yüzyılın son çeğreğinden itibaren Osmanlı devletinde gerekse Türkiye Cumhuriyet’in tek partili iktidar döneminde varolan siyasi oteritenin yönlendirmelerinın gölgesinde devam eden bir basın hayatı söz konusuydu. Ikinci Dünya Savaşı esnasında da çıkartılan yasaların yardımıyla dönemin basın ve yayın hayatı daha yoğun bir şekilde kontrol altına alınmaya çalışılmıştır. Bu durum sadece Türk basını için geçerli bir durum değildi. Türkiye’de yabancı dillerde yayınlanan günlük ve haftalık gazetelerde ancak dönemin iktidarının yönlendirmeleri ve direktiflerini dikkate alarak ayakta kalabilme şansına sahiplerdi. Buna ek olarak yayın politikalarını belirlerken Türkiye’nin iç ve dış politik hassasiyetlerine uygun bir dil kullanılmasını da elzem kılmaktaydı. Bu sebepten dolayı Türkische Post gazetesi genel yayın felsefesiyle uyuşmayan bir durumla karşı karşıyaydı, çünkü gazetenin öncelikli amaci özellikle 1933’den itibaren zaman zaman Türkiye’nin dış politikası ile ayrışan Alman tezlerini savunma ve Alman propagandasını sayfalarında yoğun bir şekilde işlemekti. Bu çalışma, Alman arşiv belgelerinin ışığında Türkische Post gazetesinin pekte bilinmeyen tarihine ışık tutmasının yanı sıra bu gazetenin Ikinci Dünya Savaşı esnasında Türk makamları ile, özellikle de Türk basınının içerik kontrolünden sorumlu kurum olan Matbuat Umum Müdürlüğü ile münasebetlerini konu edinmektedir. Daha öncesinde ise şu sorulara cevap aranacaktır: Türkische Post’un kurulma amacı neydi ve gazete yönetimi Almanya’nın hangi kurum ve kuruluşlar ile irtibat halindeydi? Gazetenin yazı işlerinde hangi Türk ve Alman gazeteciler çalışmaktaydı?
format Article
id doaj-art-69a78f1dc4f74823a577b8c15c2c1706
institution Kabale University
issn 2667-4750
language English
publishDate 2019-12-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-69a78f1dc4f74823a577b8c15c2c17062024-12-02T05:11:39ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502019-12-0142.1200208154Die "Türkische Post": Türkiye’de Bir Nazi-Propaganda Gazetesi ve Matbuat Umum MüdürlüğüResul AlkanBasın iktidar ilişkileri, araştırılan dönemin sansür pratiklerini ortaya koyması açısından önemli veriler sunmaktadır. Gerek 19. yüzyılın son çeğreğinden itibaren Osmanlı devletinde gerekse Türkiye Cumhuriyet’in tek partili iktidar döneminde varolan siyasi oteritenin yönlendirmelerinın gölgesinde devam eden bir basın hayatı söz konusuydu. Ikinci Dünya Savaşı esnasında da çıkartılan yasaların yardımıyla dönemin basın ve yayın hayatı daha yoğun bir şekilde kontrol altına alınmaya çalışılmıştır. Bu durum sadece Türk basını için geçerli bir durum değildi. Türkiye’de yabancı dillerde yayınlanan günlük ve haftalık gazetelerde ancak dönemin iktidarının yönlendirmeleri ve direktiflerini dikkate alarak ayakta kalabilme şansına sahiplerdi. Buna ek olarak yayın politikalarını belirlerken Türkiye’nin iç ve dış politik hassasiyetlerine uygun bir dil kullanılmasını da elzem kılmaktaydı. Bu sebepten dolayı Türkische Post gazetesi genel yayın felsefesiyle uyuşmayan bir durumla karşı karşıyaydı, çünkü gazetenin öncelikli amaci özellikle 1933’den itibaren zaman zaman Türkiye’nin dış politikası ile ayrışan Alman tezlerini savunma ve Alman propagandasını sayfalarında yoğun bir şekilde işlemekti. Bu çalışma, Alman arşiv belgelerinin ışığında Türkische Post gazetesinin pekte bilinmeyen tarihine ışık tutmasının yanı sıra bu gazetenin Ikinci Dünya Savaşı esnasında Türk makamları ile, özellikle de Türk basınının içerik kontrolünden sorumlu kurum olan Matbuat Umum Müdürlüğü ile münasebetlerini konu edinmektedir. Daha öncesinde ise şu sorulara cevap aranacaktır: Türkische Post’un kurulma amacı neydi ve gazete yönetimi Almanya’nın hangi kurum ve kuruluşlar ile irtibat halindeydi? Gazetenin yazı işlerinde hangi Türk ve Alman gazeteciler çalışmaktaydı?https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725253die türkische post eduard schaefer matbuat umum müdürlüğü selim sarper reichsministerium für volksaufklärung und propaganda-halkı aydınlatma ve propaganda bakanlığıdie türkische post eduard schaefer prime ministry directorate general of press and information selim sarper reich ministry of public enlightenment and propaganda
spellingShingle Resul Alkan
Die "Türkische Post": Türkiye’de Bir Nazi-Propaganda Gazetesi ve Matbuat Umum Müdürlüğü
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
die türkische post
eduard schaefer
matbuat umum müdürlüğü
selim sarper
reichsministerium für volksaufklärung und propaganda-halkı aydınlatma ve propaganda bakanlığı
die türkische post
eduard schaefer
prime ministry directorate general of press and information
selim sarper
reich ministry of public enlightenment and propaganda
title Die "Türkische Post": Türkiye’de Bir Nazi-Propaganda Gazetesi ve Matbuat Umum Müdürlüğü
title_full Die "Türkische Post": Türkiye’de Bir Nazi-Propaganda Gazetesi ve Matbuat Umum Müdürlüğü
title_fullStr Die "Türkische Post": Türkiye’de Bir Nazi-Propaganda Gazetesi ve Matbuat Umum Müdürlüğü
title_full_unstemmed Die "Türkische Post": Türkiye’de Bir Nazi-Propaganda Gazetesi ve Matbuat Umum Müdürlüğü
title_short Die "Türkische Post": Türkiye’de Bir Nazi-Propaganda Gazetesi ve Matbuat Umum Müdürlüğü
title_sort die turkische post turkiye de bir nazi propaganda gazetesi ve matbuat umum mudurlugu
topic die türkische post
eduard schaefer
matbuat umum müdürlüğü
selim sarper
reichsministerium für volksaufklärung und propaganda-halkı aydınlatma ve propaganda bakanlığı
die türkische post
eduard schaefer
prime ministry directorate general of press and information
selim sarper
reich ministry of public enlightenment and propaganda
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725253
work_keys_str_mv AT resulalkan dieturkischepostturkiyedebirnazipropagandagazetesivematbuatumummudurlugu