Saʿduddīn et-Teftāzānī’nin (ö.792/1390) Şerḥu Dībāceti’l-Miṣbāḥ Adlı Risalesinin Tahkiki ve Nahiv Açısından Değerlendirilmesi
Kendi döneminde İslami ilimlerin özellikle delalet merkezli gelişen disiplinlerinde özgün, derinlikli ve orijinal bakış açısı ile ön plana çıkmış en önemli şahsiyetlerden birisi olan et-Teftāzānī, nahiv alanında da oldukça yetkin bir ilim adamıdır. Et-Teftāzānī, el-Muṭarrizī’nin (ö.610/1213) el-Miṣb...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Ankara University
2021-11-01
|
| Series: | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1594501 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1846137949127704576 |
|---|---|
| author | Duran Ekizer |
| author_facet | Duran Ekizer |
| author_sort | Duran Ekizer |
| collection | DOAJ |
| description | Kendi döneminde İslami ilimlerin özellikle delalet merkezli gelişen disiplinlerinde özgün, derinlikli ve orijinal bakış açısı ile ön plana çıkmış en önemli şahsiyetlerden birisi olan et-Teftāzānī, nahiv alanında da oldukça yetkin bir ilim adamıdır. Et-Teftāzānī, el-Muṭarrizī’nin (ö.610/1213) el-Miṣbāḥ adlı eserinin mukaddimesi üzerine yazdığı şerhte nahivcilik yönünü ortaya koymuş ve bu risalesinde adeta muhtasar bir nahiv eseri telif etmiştir. Özellikle lafzi ve manevi izafet (el-iḍāfetu’l-lafẓiyye, el-iḍāfetu’l-maʿneviyye), harfle irab (el-iʿrāb bi’l-ḥurūf), atıf (el-ʿaṭf) ve zarf-ı mustakarr (eẓ-ẓarfu’l-mustaḳarr) gibi nahiv ilminin ana konuları ile bazı edatların kökeni konusunda oldukça doyurucu bilgiler verdiği bu eserinde, Basra ve Kufe ekolünün görüşleri ile ez-Zemaḫşerī (ö.538/1144) ve İbnu’l-Ḥācib (ö.646/1248) gibi nahiv alanında tebarüz etmiş iki dilciden naklettiği değerlendirmeleri oldukça sistematik bir şekilde mezcetmiştir. Ayrıca zaman zaman soru-cevap şeklinde bazı meseleleri tartışarak nahiv analizi babında metodik bir yaklaşım sergilemiştir. Bu çalışmada et-Teftāzānī’nin bahsi geçen şerhi tahkik edilmiş ve bu eser özelinde şarihin nahivcilik yönünün genel çizgileri ortaya konmaya çalışılmıştır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-5fb4aba50ddb43de9e4665d444f77a0f |
| institution | Kabale University |
| issn | 1301-0522 |
| language | Arabic |
| publishDate | 2021-11-01 |
| publisher | Ankara University |
| record_format | Article |
| series | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj-art-5fb4aba50ddb43de9e4665d444f77a0f2024-12-07T18:28:29ZaraAnkara UniversityAnkara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi1301-05222021-11-0162234541610.33227/auifd.88488345Saʿduddīn et-Teftāzānī’nin (ö.792/1390) Şerḥu Dībāceti’l-Miṣbāḥ Adlı Risalesinin Tahkiki ve Nahiv Açısından DeğerlendirilmesiDuran Ekizer0https://orcid.org/0000-0002-7947-8618karamanoğlu mehmet bey üniversitesi islami ilimler fakültesiKendi döneminde İslami ilimlerin özellikle delalet merkezli gelişen disiplinlerinde özgün, derinlikli ve orijinal bakış açısı ile ön plana çıkmış en önemli şahsiyetlerden birisi olan et-Teftāzānī, nahiv alanında da oldukça yetkin bir ilim adamıdır. Et-Teftāzānī, el-Muṭarrizī’nin (ö.610/1213) el-Miṣbāḥ adlı eserinin mukaddimesi üzerine yazdığı şerhte nahivcilik yönünü ortaya koymuş ve bu risalesinde adeta muhtasar bir nahiv eseri telif etmiştir. Özellikle lafzi ve manevi izafet (el-iḍāfetu’l-lafẓiyye, el-iḍāfetu’l-maʿneviyye), harfle irab (el-iʿrāb bi’l-ḥurūf), atıf (el-ʿaṭf) ve zarf-ı mustakarr (eẓ-ẓarfu’l-mustaḳarr) gibi nahiv ilminin ana konuları ile bazı edatların kökeni konusunda oldukça doyurucu bilgiler verdiği bu eserinde, Basra ve Kufe ekolünün görüşleri ile ez-Zemaḫşerī (ö.538/1144) ve İbnu’l-Ḥācib (ö.646/1248) gibi nahiv alanında tebarüz etmiş iki dilciden naklettiği değerlendirmeleri oldukça sistematik bir şekilde mezcetmiştir. Ayrıca zaman zaman soru-cevap şeklinde bazı meseleleri tartışarak nahiv analizi babında metodik bir yaklaşım sergilemiştir. Bu çalışmada et-Teftāzānī’nin bahsi geçen şerhi tahkik edilmiş ve bu eser özelinde şarihin nahivcilik yönünün genel çizgileri ortaya konmaya çalışılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1594501arap dilinahivel-muṭarrizīel-miṣbāḥet-teftāzānīşerharabic languageal-naḥwal-muṭarrizīal-miṣbāḥal-taftāzānīcommentary |
| spellingShingle | Duran Ekizer Saʿduddīn et-Teftāzānī’nin (ö.792/1390) Şerḥu Dībāceti’l-Miṣbāḥ Adlı Risalesinin Tahkiki ve Nahiv Açısından Değerlendirilmesi Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi arap dili nahiv el-muṭarrizī el-miṣbāḥ et-teftāzānī şerh arabic language al-naḥw al-muṭarrizī al-miṣbāḥ al-taftāzānī commentary |
| title | Saʿduddīn et-Teftāzānī’nin (ö.792/1390) Şerḥu Dībāceti’l-Miṣbāḥ Adlı Risalesinin Tahkiki ve Nahiv Açısından Değerlendirilmesi |
| title_full | Saʿduddīn et-Teftāzānī’nin (ö.792/1390) Şerḥu Dībāceti’l-Miṣbāḥ Adlı Risalesinin Tahkiki ve Nahiv Açısından Değerlendirilmesi |
| title_fullStr | Saʿduddīn et-Teftāzānī’nin (ö.792/1390) Şerḥu Dībāceti’l-Miṣbāḥ Adlı Risalesinin Tahkiki ve Nahiv Açısından Değerlendirilmesi |
| title_full_unstemmed | Saʿduddīn et-Teftāzānī’nin (ö.792/1390) Şerḥu Dībāceti’l-Miṣbāḥ Adlı Risalesinin Tahkiki ve Nahiv Açısından Değerlendirilmesi |
| title_short | Saʿduddīn et-Teftāzānī’nin (ö.792/1390) Şerḥu Dībāceti’l-Miṣbāḥ Adlı Risalesinin Tahkiki ve Nahiv Açısından Değerlendirilmesi |
| title_sort | saʿduddin et teftazani nin o 792 1390 serhu dibaceti l misbah adli risalesinin tahkiki ve nahiv acisindan degerlendirilmesi |
| topic | arap dili nahiv el-muṭarrizī el-miṣbāḥ et-teftāzānī şerh arabic language al-naḥw al-muṭarrizī al-miṣbāḥ al-taftāzānī commentary |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1594501 |
| work_keys_str_mv | AT duranekizer saʿduddinetteftazaninino7921390serhudibacetilmisbahadlırisalesinintahkikivenahivacısındandegerlendirilmesi |