نخستین گزارش گریز دو گونه گیاه زینتی و کاشته شده در ایران
ورود برخی گیاهان به محیط‌های جدید به دلیل توانایی آن‌ها در گذر از موانع زیستی و غیرزنده می‌تواند منجر به مهاجم شدن آن‌ها شود. ورود گیاهان مهاجم به عنوان یکی از مهم‌ترین تهدیدها برای تنوع‌زیستی است، به طوری که در کشورهای در حال توسعه، به عنوان یک چالش بزرگ برای کشاورزی و رفاه انسان تلقی می‌شود. براسا...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Agricultural Research, Education and Extension Organization
2024-12-01
|
| Series: | رستنی‌ها |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://rostaniha.areeo.ac.ir/article_132423_a844c2a605a784ac7a70c6c2f53ad72c.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | ورود برخی گیاهان به محیط‌های جدید به دلیل توانایی آن‌ها در گذر از موانع زیستی و غیرزنده می‌تواند منجر به مهاجم شدن آن‌ها شود. ورود گیاهان مهاجم به عنوان یکی از مهم‌ترین تهدیدها برای تنوع‌زیستی است، به طوری که در کشورهای در حال توسعه، به عنوان یک چالش بزرگ برای کشاورزی و رفاه انسان تلقی می‌شود. براساس بررسی‌های میدانی حاضر، دو گونه زینتی و کشت شده با پتانسیل تهاجم بالا در برخی مناطق شمالی و جنوبی ایران به عرصه‌های طبیعی ورود کرده‌اند. گونه‌های لاله‌عباسی (.Mirabilis jalapa L) و کرچک (.Ricinus communis L) از محدوده کشت خود گریخته و در نتیجه به وضعیت تهاجم تغییر کرده‌اند. آن‌ها به طور گسترده در بسیاری از مناطق شهری ایران کشت و پرورش داده می‌شوند. در این تحقیق، طبقه‌بندی تأثیرات زیست‌محیطی IUCN گونه‌های بیگانه (EICAT-IUCN) و طبقه‌بندی تأثیر اجتماعی-اقتصادی گونه‌های بیگانه (SEICAT) برای ارزیابی خطرات احتمالی این گونه‌ها برای گیاهان و جانوران بومی و همچنین برای سلامت انسان به کار گرفته شد. خروجی سیستم ارزیابی EICAT نشان داد که کرچک و لاله‌عباسی از طریق مکانیسم رقابت، پتانسیل ایجاد اثر منفی بر گونه‌های بومی دارند. در رویکرد SEICAT، سلامت و ایمنی به عنوان اجزای تشکیل دهنده رفاه انسان شناسایی شد. بیشترین مکانیسم‌هایی که منجر به اثرات زیست‌محیطی می‌شود رقابت، انتقال بیماری و مسمومیت/سمیت بود. این نتایج نشان داد که این گونه‌ها ممکن است رقابتی‌تر از گونه‌های بومی در پوشش گیاهی شهری باشند. برای رفع این شکاف در داده‌ها و اطمینان از تصمیمات مدیریتی دقیق، درک عمیق‌تر از تأثیر واقعی آن‌ها بر گونه‌های بومی ضروری است. بنابراین، توصیه می‌شود که راهکارهای حفاظتی برای کنترل پراکندگی این گونه‌ها در اکوسیستم‌های شهری اختصاص داده شود. |
|---|---|
| ISSN: | 1608-4306 2423-6608 |