Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc Adlı Eseri

Hicaz’ın 1517 yılında topraklarına katılmasından sonra hac yolculukları Osmanlılar için büyük bir önem kazanmıştır. Bu durum hac ibadeti ile ilgili menâsik, menâzil ve edebî niteliğe sahip eserlerden müteşekkil bir hac edebiyatının oluşmasını sağlamıştır. Özellikle 16. yüzyı...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Ömer Gök, Emre Töre
Format: Article
Language:Arabic
Published: Diyanet İşleri Başkanlığı 2024-09-01
Series:Diyanet İlmi Dergi
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.61304/did.1453539
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841545195934449664
author Ömer Gök
Emre Töre
author_facet Ömer Gök
Emre Töre
author_sort Ömer Gök
collection DOAJ
description Hicaz’ın 1517 yılında topraklarına katılmasından sonra hac yolculukları Osmanlılar için büyük bir önem kazanmıştır. Bu durum hac ibadeti ile ilgili menâsik, menâzil ve edebî niteliğe sahip eserlerden müteşekkil bir hac edebiyatının oluşmasını sağlamıştır. Özellikle 16. yüzyıldan sonra Türkçe kaleme alınan çok sayıda hac edebiyatı eseri bulunmaktadır. Bunlardan biri de bu çalışmanın konusunu teşkil eden Ahıskalı Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc adlı eseridir. Eserin yazılış gayesi, hac adaylarına kılavuz kitap hazırlamaktır. Müellif eserinde diğer menâsik kitaplarında olduğu gibi hac ibadetinin temel terimlerinden, farzlarından, ibadet esnasında yapılması ve yapılmaması gerekenlerden bahsetmekte; umre ve haccın her aşamasında okunması gereken dualara yer vermektedir. Bu çalışmada, Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc’ı şekil ve muhteva açısından incelenmiş; ayrıca Arapça duaların okunduğu bölümlere yer verilerek müellifin yararlandığı kaynaklar açıklanmıştır. Eserin dikkat çeken bir özelliği de umre yolcusunun veya hac adayının anlamayacağı düşünülen terimlerin ve yer adlarının açıklanışıdır. Bu kelime ve kavramlar tespit edilerek müellifin anlatım diline müdahale edilmeden metin içi sözlük oluşturulmuştur.
format Article
id doaj-art-50b85db2d23443db9e9d8de0129e1b6c
institution Kabale University
issn 1300-8498
language Arabic
publishDate 2024-09-01
publisher Diyanet İşleri Başkanlığı
record_format Article
series Diyanet İlmi Dergi
spelling doaj-art-50b85db2d23443db9e9d8de0129e1b6c2025-01-12T09:01:55ZaraDiyanet İşleri BaşkanlığıDiyanet İlmi Dergi1300-84982024-09-016031081111610.61304/did.1453539 Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc Adlı Eseri Ömer Gök0https://orcid.org/0000-0003-0474-2928Emre Töre1https://orcid.org/0000-0003-3074-0109Atatürk Kültür Merkezi BaşkanlığıT.C. AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI Hicaz’ın 1517 yılında topraklarına katılmasından sonra hac yolculukları Osmanlılar için büyük bir önem kazanmıştır. Bu durum hac ibadeti ile ilgili menâsik, menâzil ve edebî niteliğe sahip eserlerden müteşekkil bir hac edebiyatının oluşmasını sağlamıştır. Özellikle 16. yüzyıldan sonra Türkçe kaleme alınan çok sayıda hac edebiyatı eseri bulunmaktadır. Bunlardan biri de bu çalışmanın konusunu teşkil eden Ahıskalı Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc adlı eseridir. Eserin yazılış gayesi, hac adaylarına kılavuz kitap hazırlamaktır. Müellif eserinde diğer menâsik kitaplarında olduğu gibi hac ibadetinin temel terimlerinden, farzlarından, ibadet esnasında yapılması ve yapılmaması gerekenlerden bahsetmekte; umre ve haccın her aşamasında okunması gereken dualara yer vermektedir. Bu çalışmada, Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc’ı şekil ve muhteva açısından incelenmiş; ayrıca Arapça duaların okunduğu bölümlere yer verilerek müellifin yararlandığı kaynaklar açıklanmıştır. Eserin dikkat çeken bir özelliği de umre yolcusunun veya hac adayının anlamayacağı düşünülen terimlerin ve yer adlarının açıklanışıdır. Bu kelime ve kavramlar tespit edilerek müellifin anlatım diline müdahale edilmeden metin içi sözlük oluşturulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.61304/did.1453539
spellingShingle Ömer Gök
Emre Töre
Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc Adlı Eseri
Diyanet İlmi Dergi
title Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc Adlı Eseri
title_full Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc Adlı Eseri
title_fullStr Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc Adlı Eseri
title_full_unstemmed Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc Adlı Eseri
title_short Beyzâde Mustafa’nın Menâsikü’l-hacc Adlı Eseri
title_sort beyzade mustafa nin menasiku l hacc adli eseri
url https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.61304/did.1453539
work_keys_str_mv AT omergok beyzademustafanınmenasikulhaccadlıeseri
AT emretore beyzademustafanınmenasikulhaccadlıeseri