آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS

پیشرفت‌های فنّاوری سنجش‌ازدور آن را به جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی در پایش، شناسایی و تحلیل لکه‌های نفتی تبدیل کرده است. سنسورهای SAR معمولاً برای تشخیص لکه‌های نفتی استفاده می‌شوند، اما استفاده از تصاویر آن‌ها به دلیل هزینه‌های بالا، عرض برداشت کم و تفکیک زمانی ضعیف محدود است. سنجنده MODIS قرا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: پریسا خواجوی, فرشاد نعمتی
Format: Article
Language:fas
Published: Scientific Association of Waste Management 2022-12-01
Series:اکولوژی انسانی
Subjects:
Online Access:https://www.landscapeecologyjournals.ir/article_158640_c71e9f24b48feb215ef93c5f6b5bee63.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1849303941482807296
author پریسا خواجوی
فرشاد نعمتی
author_facet پریسا خواجوی
فرشاد نعمتی
author_sort پریسا خواجوی
collection DOAJ
description پیشرفت‌های فنّاوری سنجش‌ازدور آن را به جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی در پایش، شناسایی و تحلیل لکه‌های نفتی تبدیل کرده است. سنسورهای SAR معمولاً برای تشخیص لکه‌های نفتی استفاده می‌شوند، اما استفاده از تصاویر آن‌ها به دلیل هزینه‌های بالا، عرض برداشت کم و تفکیک زمانی ضعیف محدود است. سنجنده MODIS قرارگرفته بر روی سکوهای ترا و اکوا در هرروز دو بار از هر نقطه از سطح کره زمین تصویر برداشت می‌کنند و تصاویر آن در قدرت تفکیک 250، 500 و 1000 متری هستند که منبع رایگان و ارزشمندی جهت آشکارسازی لکه‌های نفتی هستند. در این پژوهش به‌منظور آشکارسازی لکه‌های نفتی طی سه رخداد نشت نفت در سال‌های 2007، 2015 و 2016 اقدام به آشکارسازی لکه‌های نفتی با استفاده از تصاویر سطح یک MODIS شد. در مرحله پیش پردازش تصاویر MODIS به بازتاب بالای اتمسفر تبدیل شدند، به‌منظور آشکارسازی لکه‌های نفتی، از شاخص آشکارسازی لکه‌های نفتی استفاده شد و به‌ برای بررسی اثر لکه‌های نفتی بر غلظت کلروفیل آب و فیتوپلانکتون‌ها، جلبک‌های شناور، رنگ آب، کدورت آبی و دمای سطح آب به ترتیب از شاخص‌ها و الگوریتم‌های OC3، CMI، FAI و SABI، NDVI، TWI و SST4 استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که لکه‌های نفتی در خروجی شاخص OSI منطبق بر پیکسل‌های با بالاترین DN ها در تصویر مربوط به هرسال است، همچنین لکه‌های نفتی باعث کاهش غلظت کلروفیل، جلبک‌های شناور، رنگ آب و دمای سطح آب و افزایش کدورت آبی می‌شوند که در تصاویر خروجی مربوط به همه شاخص‌ها و الگوریتم‌ها لکه‌های نفتی منطبق بر پیکسل‌های با حداقل ارزش DN ها است. در بین تمامی روش‌های مورداستفاده تنها شاخص CMI مربوط به فیتوپلانکتون‌ها تغییرات محسوسی در محدوده لکه‌های نفتی نشان نمی‌دهد؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود جهت آشکارسازی لکه‌های نفتی از روش‌ها و شاخص‌های مورداستفاده در این پژوهش استفاده گردد.
format Article
id doaj-art-4a7d8b6658d8481e88efa75c2fec3ef1
institution Kabale University
issn 3041-9255
language fas
publishDate 2022-12-01
publisher Scientific Association of Waste Management
record_format Article
series اکولوژی انسانی
spelling doaj-art-4a7d8b6658d8481e88efa75c2fec3ef12025-08-20T03:55:53ZfasScientific Association of Waste Managementاکولوژی انسانی3041-92552022-12-0111557810.22034/el.2022.362725.1005158640آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده MODISپریسا خواجوی0فرشاد نعمتی1دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه علوم و فنون دریایی،خرمشهر،ایران.دانش آموخته کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی،دانشگاه هرمزگان،هرمزگان، ایران.پیشرفت‌های فنّاوری سنجش‌ازدور آن را به جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی در پایش، شناسایی و تحلیل لکه‌های نفتی تبدیل کرده است. سنسورهای SAR معمولاً برای تشخیص لکه‌های نفتی استفاده می‌شوند، اما استفاده از تصاویر آن‌ها به دلیل هزینه‌های بالا، عرض برداشت کم و تفکیک زمانی ضعیف محدود است. سنجنده MODIS قرارگرفته بر روی سکوهای ترا و اکوا در هرروز دو بار از هر نقطه از سطح کره زمین تصویر برداشت می‌کنند و تصاویر آن در قدرت تفکیک 250، 500 و 1000 متری هستند که منبع رایگان و ارزشمندی جهت آشکارسازی لکه‌های نفتی هستند. در این پژوهش به‌منظور آشکارسازی لکه‌های نفتی طی سه رخداد نشت نفت در سال‌های 2007، 2015 و 2016 اقدام به آشکارسازی لکه‌های نفتی با استفاده از تصاویر سطح یک MODIS شد. در مرحله پیش پردازش تصاویر MODIS به بازتاب بالای اتمسفر تبدیل شدند، به‌منظور آشکارسازی لکه‌های نفتی، از شاخص آشکارسازی لکه‌های نفتی استفاده شد و به‌ برای بررسی اثر لکه‌های نفتی بر غلظت کلروفیل آب و فیتوپلانکتون‌ها، جلبک‌های شناور، رنگ آب، کدورت آبی و دمای سطح آب به ترتیب از شاخص‌ها و الگوریتم‌های OC3، CMI، FAI و SABI، NDVI، TWI و SST4 استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که لکه‌های نفتی در خروجی شاخص OSI منطبق بر پیکسل‌های با بالاترین DN ها در تصویر مربوط به هرسال است، همچنین لکه‌های نفتی باعث کاهش غلظت کلروفیل، جلبک‌های شناور، رنگ آب و دمای سطح آب و افزایش کدورت آبی می‌شوند که در تصاویر خروجی مربوط به همه شاخص‌ها و الگوریتم‌ها لکه‌های نفتی منطبق بر پیکسل‌های با حداقل ارزش DN ها است. در بین تمامی روش‌های مورداستفاده تنها شاخص CMI مربوط به فیتوپلانکتون‌ها تغییرات محسوسی در محدوده لکه‌های نفتی نشان نمی‌دهد؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود جهت آشکارسازی لکه‌های نفتی از روش‌ها و شاخص‌های مورداستفاده در این پژوهش استفاده گردد.https://www.landscapeecologyjournals.ir/article_158640_c71e9f24b48feb215ef93c5f6b5bee63.pdfلکه‌های نفتیمحیط‌زیستجلبک‌های شناورmodisخلیج‌فارس
spellingShingle پریسا خواجوی
فرشاد نعمتی
آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS
اکولوژی انسانی
لکه‌های نفتی
محیط‌زیست
جلبک‌های شناور
modis
خلیج‌فارس
title آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS
title_full آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS
title_fullStr آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS
title_full_unstemmed آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS
title_short آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS
title_sort آشکارسازی لکه‌های نفتی در خلیج‌فارس با استفاده از تصاویر سنجنده modis
topic لکه‌های نفتی
محیط‌زیست
جلبک‌های شناور
modis
خلیج‌فارس
url https://www.landscapeecologyjournals.ir/article_158640_c71e9f24b48feb215ef93c5f6b5bee63.pdf
work_keys_str_mv AT prysạkẖwạjwy ậsẖḵạrsạzylḵhhạynftydrkẖlyjfạrsbạạstfạdhạztṣạwyrsnjndhmodis
AT frsẖạdnʿmty ậsẖḵạrsạzylḵhhạynftydrkẖlyjfạrsbạạstfạdhạztṣạwyrsnjndhmodis