el-Mesāliḫī’nin Ācurrūmiyye Şerhi et-Tuḥfetu’s-Seniyye li-Ḳurrāʾi’l-Ācurrūmiyye Eserinin Tahkîki
Nahiv ilmi alanında hicri birinci asırdan itibaren sayısız eser telif edilmiştir. Bu hususta kimi âlimler geniş kapsamlı çalışmalar yaparken kimileri de nahvin öğretilip anlaşılmasını sağlamak amacıyla hacimce küçük, herkesin kolaylıkla anlayabileceği yalın bir üsluba sahip öğretici eserler kaleme a...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Atatürk University
2024-12-01
|
Series: | Current Perspectives in Social Sciences |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4008124 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1846099635456704512 |
---|---|
author | Şükrü Güler |
author_facet | Şükrü Güler |
author_sort | Şükrü Güler |
collection | DOAJ |
description | Nahiv ilmi alanında hicri birinci asırdan itibaren sayısız eser telif edilmiştir. Bu hususta kimi âlimler geniş kapsamlı çalışmalar yaparken kimileri de nahvin öğretilip anlaşılmasını sağlamak amacıyla hacimce küçük, herkesin kolaylıkla anlayabileceği yalın bir üsluba sahip öğretici eserler kaleme almıştır. İbn Ācurrūm’un sade bir dil ve yalın üslupla nahiv ilminin temel prensiplerine dair özet halinde bilgiler verdiği el-Ācurrūmiyye de bunlardandır. Bu eser Arapçanın öğrenilmesi ve öğretilmesinde kolaylık sağladığından Arap-İslam coğrafyasındaki okullarda ve Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulmuştur. Asırlar boyu varlığını sürdürerek günümüze kadar ulaşan ve bir dönem eğitim mahfillerinde çok revaçta olan eser, başlangıç seviyesindeki talebelere hitap ettiği için konuları kısa ve basitçe ele almıştır. Dolayısıyla nahvin bazı konu ve kaidelerinin izaha muhtaç olması, eser üzerinde şerḥ, ḥāşiye, taʿlīḳ, naẓm ve muḫtaṣar gibi farklı türlerde çok sayıda çalışma yapılmasına imkân sağlamıştır. Bunlardan biri de daha çok hadis alanında eser telif eden Yaḥyā b. Muḥammed el-Mesāliḫī’ye ait et-Tuḥfetu’s-Seniyye li Ḳurrāʾi’l- Ācurrūmiyye adlı şerhtir. Bu eserin el-Ācurrūmiyye’nin bir şerhi olduğu, el-Ācurrūmiyye’ye yazılmış bazı şerhlerin metinleriyle mukayese edilmesi sayesinde tespit edilmiştir. Daha önce çalışılmamış bu eserin müellif nüshası bulunmayıp Kral Suud Üniversitesi Yazma Eserler Kütüphanesi haricinde başka bir nüshasına da rastlanmamıştır. Temin edilen tek nüsha üzerinde yapılan bu çalışma, Türkçe dîrase ve Arapça tahkikli şerh metni olmak üzere iki bölüme ayrılmıştır. İlk olarak dirâse kısmında İbn Ācurrūm ve şârih el-Mesāliḫī’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiş, akabinde et-Tuḥfetu’s-Seniyye li Ḳurrāʾi’l- Ācurrūmiyye tanıtılmıştır. Şerh eserin muhtevası ve metodu asıl eserle karşılaştırmalı olarak değerlendirildikten sonra tahkikte takip edilen metoda yer verilmiştir. Son olarak tahkikli metin ortaya koyulmuştur. |
format | Article |
id | doaj-art-421b0f9b43d34f2dada11742ce75f87d |
institution | Kabale University |
issn | 2822-3160 |
language | English |
publishDate | 2024-12-01 |
publisher | Atatürk University |
record_format | Article |
series | Current Perspectives in Social Sciences |
spelling | doaj-art-421b0f9b43d34f2dada11742ce75f87d2024-12-31T09:01:43ZengAtatürk UniversityCurrent Perspectives in Social Sciences2822-31602024-12-0128450452510.53487/atasobed.150177255el-Mesāliḫī’nin Ācurrūmiyye Şerhi et-Tuḥfetu’s-Seniyye li-Ḳurrāʾi’l-Ācurrūmiyye Eserinin TahkîkiŞükrü Güler0https://orcid.org/0000-0001-8386-4450MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINahiv ilmi alanında hicri birinci asırdan itibaren sayısız eser telif edilmiştir. Bu hususta kimi âlimler geniş kapsamlı çalışmalar yaparken kimileri de nahvin öğretilip anlaşılmasını sağlamak amacıyla hacimce küçük, herkesin kolaylıkla anlayabileceği yalın bir üsluba sahip öğretici eserler kaleme almıştır. İbn Ācurrūm’un sade bir dil ve yalın üslupla nahiv ilminin temel prensiplerine dair özet halinde bilgiler verdiği el-Ācurrūmiyye de bunlardandır. Bu eser Arapçanın öğrenilmesi ve öğretilmesinde kolaylık sağladığından Arap-İslam coğrafyasındaki okullarda ve Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulmuştur. Asırlar boyu varlığını sürdürerek günümüze kadar ulaşan ve bir dönem eğitim mahfillerinde çok revaçta olan eser, başlangıç seviyesindeki talebelere hitap ettiği için konuları kısa ve basitçe ele almıştır. Dolayısıyla nahvin bazı konu ve kaidelerinin izaha muhtaç olması, eser üzerinde şerḥ, ḥāşiye, taʿlīḳ, naẓm ve muḫtaṣar gibi farklı türlerde çok sayıda çalışma yapılmasına imkân sağlamıştır. Bunlardan biri de daha çok hadis alanında eser telif eden Yaḥyā b. Muḥammed el-Mesāliḫī’ye ait et-Tuḥfetu’s-Seniyye li Ḳurrāʾi’l- Ācurrūmiyye adlı şerhtir. Bu eserin el-Ācurrūmiyye’nin bir şerhi olduğu, el-Ācurrūmiyye’ye yazılmış bazı şerhlerin metinleriyle mukayese edilmesi sayesinde tespit edilmiştir. Daha önce çalışılmamış bu eserin müellif nüshası bulunmayıp Kral Suud Üniversitesi Yazma Eserler Kütüphanesi haricinde başka bir nüshasına da rastlanmamıştır. Temin edilen tek nüsha üzerinde yapılan bu çalışma, Türkçe dîrase ve Arapça tahkikli şerh metni olmak üzere iki bölüme ayrılmıştır. İlk olarak dirâse kısmında İbn Ācurrūm ve şârih el-Mesāliḫī’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiş, akabinde et-Tuḥfetu’s-Seniyye li Ḳurrāʾi’l- Ācurrūmiyye tanıtılmıştır. Şerh eserin muhtevası ve metodu asıl eserle karşılaştırmalı olarak değerlendirildikten sonra tahkikte takip edilen metoda yer verilmiştir. Son olarak tahkikli metin ortaya koyulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4008124el-mesāliḫīcommentary on al-ājurrūmiyyahet-tuḥfetu’s-seniyyeel-mesāliḫīācurrūmiyye şerhiet-tuḥfetu’s-seniyye |
spellingShingle | Şükrü Güler el-Mesāliḫī’nin Ācurrūmiyye Şerhi et-Tuḥfetu’s-Seniyye li-Ḳurrāʾi’l-Ācurrūmiyye Eserinin Tahkîki Current Perspectives in Social Sciences el-mesāliḫī commentary on al-ājurrūmiyyah et-tuḥfetu’s-seniyye el-mesāliḫī ācurrūmiyye şerhi et-tuḥfetu’s-seniyye |
title | el-Mesāliḫī’nin Ācurrūmiyye Şerhi et-Tuḥfetu’s-Seniyye li-Ḳurrāʾi’l-Ācurrūmiyye Eserinin Tahkîki |
title_full | el-Mesāliḫī’nin Ācurrūmiyye Şerhi et-Tuḥfetu’s-Seniyye li-Ḳurrāʾi’l-Ācurrūmiyye Eserinin Tahkîki |
title_fullStr | el-Mesāliḫī’nin Ācurrūmiyye Şerhi et-Tuḥfetu’s-Seniyye li-Ḳurrāʾi’l-Ācurrūmiyye Eserinin Tahkîki |
title_full_unstemmed | el-Mesāliḫī’nin Ācurrūmiyye Şerhi et-Tuḥfetu’s-Seniyye li-Ḳurrāʾi’l-Ācurrūmiyye Eserinin Tahkîki |
title_short | el-Mesāliḫī’nin Ācurrūmiyye Şerhi et-Tuḥfetu’s-Seniyye li-Ḳurrāʾi’l-Ācurrūmiyye Eserinin Tahkîki |
title_sort | el mesalihi nin acurrumiyye serhi et tuhfetu s seniyye li kurraʾi l acurrumiyye eserinin tahkiki |
topic | el-mesāliḫī commentary on al-ājurrūmiyyah et-tuḥfetu’s-seniyye el-mesāliḫī ācurrūmiyye şerhi et-tuḥfetu’s-seniyye |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4008124 |
work_keys_str_mv | AT sukruguler elmesalihininacurrumiyyeserhiettuhfetusseniyyelikurraʾilacurrumiyyeeserinintahkiki |