Umowy w globalnych łańcuchach wartości w kontekście klauzul społecznej odpowiedzialności biznesu
Celem artykułu jest określenie roli umów i kontraktualizacji społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) w kontekście globalnych łańcuchów wartości. Kluczowym problemem badawczym jest zrozumienie, jak umowy wpływają na funkcjonowanie łańcuchów i jak wykorzystuje się je do promowania CSR. Do przeprow...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Adam Mickiewicz University, Poznan
2024-12-01
|
Series: | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
Subjects: | |
Online Access: | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/42412 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1841560954550091776 |
---|---|
author | Jakub Błażej Zwierzchowski |
author_facet | Jakub Błażej Zwierzchowski |
author_sort | Jakub Błażej Zwierzchowski |
collection | DOAJ |
description |
Celem artykułu jest określenie roli umów i kontraktualizacji społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) w kontekście globalnych łańcuchów wartości. Kluczowym problemem badawczym jest zrozumienie, jak umowy wpływają na funkcjonowanie łańcuchów i jak wykorzystuje się je do promowania CSR. Do przeprowadzenia badań wykorzystano literaturę z zakresu nauk prawnych, politycznych i ekonomicznych. Dodatkowo wykorzystano źródła w postaci wzorów umów i polityk korporacyjnych przedsiębiorstw międzynarodowych. Pozwoliło to na przeanalizowanie struktury łańcucha, konsekwencji istnienia wiodących przedsiębiorstw i kształtu relacji umownej w łańcuchach. Ustalono, że umowy pełnią kilka ról. Przede wszystkim są narzędziem do organizacji i zarządzania łańcuchami; umowy regulują relacje biznesowe, optymalizują koszty i minimalizują ryzyko funkcjonowania łańcuchów. Jednocześnie tworzą one niezależne reżimy prawne, co pozwala na eliminowanie kwestii sprawiedliwości i równości oraz funkcji redystrybucyjnych prawa prywatnego w relacjach umownych. Wynika to zasadniczo z istnienia wiodących przedsiębiorstw i wykorzystywania przez nie zjawiska nierówności w łańcuchach. Jest to widoczne w kontraktualizacji CSR przez szczególne klauzule umowne. Klauzule CSR pozwalają na przenoszenie na podmioty słabsze kosztów i odpowiedzialności za negatywne efekty zewnętrzne. W artykule proponuje się analizę poszczególnych umów w kontekście całego łańcucha. Pozwalałoby to na lepsze zrozumienie relacji pośrednich i bezpośrednich oraz proporcjonalne rozkładanie kosztów i odpowiedzialności między podmiotami w łańcuchu. Na taką konstrukcję pozwala m.in. implementowanie samoregulacji przedsiębiorstw międzynarodowych do relacji umownej. Artykuł wypełnia lukę w polskim piśmiennictwie, koncentrując się na roli prawa prywatnego w łańcuchach, zwłaszcza w kontekście umów. Ustalenia tej pracy mają znaczenie dla zrozumienia funkcjonowania łańcuchów i roli umów w kształtowaniu relacji biznesowych i praktyk handlowych związanych z implementacją CSR.
|
format | Article |
id | doaj-art-3e204a3df5eb4c4998176bba5444d32d |
institution | Kabale University |
issn | 0035-9629 2543-9170 |
language | English |
publishDate | 2024-12-01 |
publisher | Adam Mickiewicz University, Poznan |
record_format | Article |
series | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
spelling | doaj-art-3e204a3df5eb4c4998176bba5444d32d2025-01-03T08:30:30ZengAdam Mickiewicz University, PoznanRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny0035-96292543-91702024-12-0186410.14746/rpeis.2024.86.4.09Umowy w globalnych łańcuchach wartości w kontekście klauzul społecznej odpowiedzialności biznesuJakub Błażej Zwierzchowski0https://orcid.org/0000-0002-9772-996XUniversity of Silesia in Katowice Celem artykułu jest określenie roli umów i kontraktualizacji społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) w kontekście globalnych łańcuchów wartości. Kluczowym problemem badawczym jest zrozumienie, jak umowy wpływają na funkcjonowanie łańcuchów i jak wykorzystuje się je do promowania CSR. Do przeprowadzenia badań wykorzystano literaturę z zakresu nauk prawnych, politycznych i ekonomicznych. Dodatkowo wykorzystano źródła w postaci wzorów umów i polityk korporacyjnych przedsiębiorstw międzynarodowych. Pozwoliło to na przeanalizowanie struktury łańcucha, konsekwencji istnienia wiodących przedsiębiorstw i kształtu relacji umownej w łańcuchach. Ustalono, że umowy pełnią kilka ról. Przede wszystkim są narzędziem do organizacji i zarządzania łańcuchami; umowy regulują relacje biznesowe, optymalizują koszty i minimalizują ryzyko funkcjonowania łańcuchów. Jednocześnie tworzą one niezależne reżimy prawne, co pozwala na eliminowanie kwestii sprawiedliwości i równości oraz funkcji redystrybucyjnych prawa prywatnego w relacjach umownych. Wynika to zasadniczo z istnienia wiodących przedsiębiorstw i wykorzystywania przez nie zjawiska nierówności w łańcuchach. Jest to widoczne w kontraktualizacji CSR przez szczególne klauzule umowne. Klauzule CSR pozwalają na przenoszenie na podmioty słabsze kosztów i odpowiedzialności za negatywne efekty zewnętrzne. W artykule proponuje się analizę poszczególnych umów w kontekście całego łańcucha. Pozwalałoby to na lepsze zrozumienie relacji pośrednich i bezpośrednich oraz proporcjonalne rozkładanie kosztów i odpowiedzialności między podmiotami w łańcuchu. Na taką konstrukcję pozwala m.in. implementowanie samoregulacji przedsiębiorstw międzynarodowych do relacji umownej. Artykuł wypełnia lukę w polskim piśmiennictwie, koncentrując się na roli prawa prywatnego w łańcuchach, zwłaszcza w kontekście umów. Ustalenia tej pracy mają znaczenie dla zrozumienia funkcjonowania łańcuchów i roli umów w kształtowaniu relacji biznesowych i praktyk handlowych związanych z implementacją CSR. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/42412umowałańcuchprzedsiębiorstwa międzynarodowe prawo prywatne |
spellingShingle | Jakub Błażej Zwierzchowski Umowy w globalnych łańcuchach wartości w kontekście klauzul społecznej odpowiedzialności biznesu Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny umowa łańcuch przedsiębiorstwa międzynarodowe prawo prywatne |
title | Umowy w globalnych łańcuchach wartości w kontekście klauzul społecznej odpowiedzialności biznesu |
title_full | Umowy w globalnych łańcuchach wartości w kontekście klauzul społecznej odpowiedzialności biznesu |
title_fullStr | Umowy w globalnych łańcuchach wartości w kontekście klauzul społecznej odpowiedzialności biznesu |
title_full_unstemmed | Umowy w globalnych łańcuchach wartości w kontekście klauzul społecznej odpowiedzialności biznesu |
title_short | Umowy w globalnych łańcuchach wartości w kontekście klauzul społecznej odpowiedzialności biznesu |
title_sort | umowy w globalnych lancuchach wartosci w kontekscie klauzul spolecznej odpowiedzialnosci biznesu |
topic | umowa łańcuch przedsiębiorstwa międzynarodowe prawo prywatne |
url | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/42412 |
work_keys_str_mv | AT jakubbłazejzwierzchowski umowywglobalnychłancuchachwartosciwkontekscieklauzulspołecznejodpowiedzialnoscibiznesu |