Szkoła raczańska w służbie dawnych tradycji i wartości

Artykuł podnosi problem trwałości i ciągłości tradycji piśmienniczej, literackiej oraz kulturowej na ziemiach serbskich i terenach przez Serbów zasiedlonych na skutek migracji – Wielkiego Exodusu (Velika Seoba Srba) 1690 roku. Rozważania koncentr...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Izabela Lis-Wielgosz
Format: Article
Language:English
Published: Polish Academy of Arts and Sciences 2024-12-01
Series:Kultura Słowian
Online Access: https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/szkola-raczanska-w-sluzbie-dawnych-tradycji-i-wartosci
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841554623102451712
author Izabela Lis-Wielgosz
author_facet Izabela Lis-Wielgosz
author_sort Izabela Lis-Wielgosz
collection DOAJ
description Artykuł podnosi problem trwałości i ciągłości tradycji piśmienniczej, literackiej oraz kulturowej na ziemiach serbskich i terenach przez Serbów zasiedlonych na skutek migracji – Wielkiego Exodusu (Velika Seoba Srba) 1690 roku. Rozważania koncentrują się na niewielkim, lecz bardzo wpływowym, środowisku mnichów raczańskich, którego wysiłki na rzecz podtrzymania i ocalenia dawnych (średniowiecznych) tradycji i wartości znacząco wpłynęły na periodyzacyjny model kultury i literatury serbskiej, a czas działalności raczan – zwłaszcza na uchodźstwie (na obszarze południowych Węgier) – uznać należy za okres pielęgnowania dawnych (średniowiecznych) wzorców i jednocześnie powolnej preorientacji kulturowej i wkraczania na ścieżkę nowożytności. Refleksja dotyka zatem kwestii trwałości epoki serbskiego średniowiecza i tzw. okresu przejściowego (czasu paralelnie rozwijającej się literatury średniowiecznej, literatury barokowej, zawierającej wzorce zarówno postbizantyjskiej literatury średniowiecznej, jak i nowe – oparte o model syntezującego średniowiecze i renesans baroku polsko-ukraińskiego, a także literatury barokowo-oświeceniowej), nade wszystko zaś przypomina o losach, wielkiej roli i wkładzie w dziedzictwo kulturowo-społeczne (szczególnie piśmiennicze i literackie) nieformalnej, lecz wpływowej szkoły raczańskiej, zwykle marginalizowanej, z rzadka eksponowanej w opracowaniach i dyskusjach naukowych.
format Article
id doaj-art-3d9ac9f59d0a4ecfaf7c5ca038ad1706
institution Kabale University
issn 2451-4985
2543-9561
language English
publishDate 2024-12-01
publisher Polish Academy of Arts and Sciences
record_format Article
series Kultura Słowian
spelling doaj-art-3d9ac9f59d0a4ecfaf7c5ca038ad17062025-01-08T12:18:00ZengPolish Academy of Arts and SciencesKultura Słowian2451-49852543-95612024-12-012024112313510.4467/25439561KSR.24.008.20755Szkoła raczańska w służbie dawnych tradycji i wartościIzabela Lis-Wielgosz0https://orcid.org/0000-0001-8612-1118 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Artykuł podnosi problem trwałości i ciągłości tradycji piśmienniczej, literackiej oraz kulturowej na ziemiach serbskich i terenach przez Serbów zasiedlonych na skutek migracji – Wielkiego Exodusu (Velika Seoba Srba) 1690 roku. Rozważania koncentrują się na niewielkim, lecz bardzo wpływowym, środowisku mnichów raczańskich, którego wysiłki na rzecz podtrzymania i ocalenia dawnych (średniowiecznych) tradycji i wartości znacząco wpłynęły na periodyzacyjny model kultury i literatury serbskiej, a czas działalności raczan – zwłaszcza na uchodźstwie (na obszarze południowych Węgier) – uznać należy za okres pielęgnowania dawnych (średniowiecznych) wzorców i jednocześnie powolnej preorientacji kulturowej i wkraczania na ścieżkę nowożytności. Refleksja dotyka zatem kwestii trwałości epoki serbskiego średniowiecza i tzw. okresu przejściowego (czasu paralelnie rozwijającej się literatury średniowiecznej, literatury barokowej, zawierającej wzorce zarówno postbizantyjskiej literatury średniowiecznej, jak i nowe – oparte o model syntezującego średniowiecze i renesans baroku polsko-ukraińskiego, a także literatury barokowo-oświeceniowej), nade wszystko zaś przypomina o losach, wielkiej roli i wkładzie w dziedzictwo kulturowo-społeczne (szczególnie piśmiennicze i literackie) nieformalnej, lecz wpływowej szkoły raczańskiej, zwykle marginalizowanej, z rzadka eksponowanej w opracowaniach i dyskusjach naukowych. https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/szkola-raczanska-w-sluzbie-dawnych-tradycji-i-wartosci
spellingShingle Izabela Lis-Wielgosz
Szkoła raczańska w służbie dawnych tradycji i wartości
Kultura Słowian
title Szkoła raczańska w służbie dawnych tradycji i wartości
title_full Szkoła raczańska w służbie dawnych tradycji i wartości
title_fullStr Szkoła raczańska w służbie dawnych tradycji i wartości
title_full_unstemmed Szkoła raczańska w służbie dawnych tradycji i wartości
title_short Szkoła raczańska w służbie dawnych tradycji i wartości
title_sort szkola raczanska w sluzbie dawnych tradycji i wartosci
url https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/szkola-raczanska-w-sluzbie-dawnych-tradycji-i-wartosci
work_keys_str_mv AT izabelaliswielgosz szkołaraczanskawsłuzbiedawnychtradycjiiwartosci