İbadetlerde Kıyas ve İçtihat Mümkün mü? el-Mebsût’un “Zekât” Bölümüne Dair Farklı Bir Okuma

Bu çalışmada ibadetlerle ilgili meseleler üzerinde yeniden bir akıl yürütme ve aklî çıkarımlar yapılabilme ihtimal ve imkânı tartışılmaktadır. Konu, namazdan sonra Kur’an’da en çok vurgulanan ibadet olan zekât üzerinden incelenmiş, kaynak olarak ise Hanefî Mezhebinin temel m...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Abdurrahman Yıldırım
Format: Article
Language:Arabic
Published: Mardin Artuklu University 2024-12-01
Series:Artuklu Akademi
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.34247/artukluakademi.1521133
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Bu çalışmada ibadetlerle ilgili meseleler üzerinde yeniden bir akıl yürütme ve aklî çıkarımlar yapılabilme ihtimal ve imkânı tartışılmaktadır. Konu, namazdan sonra Kur’an’da en çok vurgulanan ibadet olan zekât üzerinden incelenmiş, kaynak olarak ise Hanefî Mezhebinin temel metinlerinden Serahsî’nin el-Mebsût adlı eserinde geçen örnekler ele alınmıştır. Böyle bir yöntem izlenmesinin amacı, meseleyi soyut ve teorik tartışmalardan olabildiğince uzaklaştırıp somut ve pratik örnekler üzerinden ortaya koyma gayretidir. Çalışmada yöntem olarak sosyal bilimler araştırma yöntemlerinden Nitel Araştırma Yöntemi’nin “doküman incelemesi” kullanılmıştır. Elde edilen bilgi ve yorumlar arasındaki ilişkinin tanımlanması ve değerlendirilmesi içerik analizine dayalı olarak gerçekleştirilmiştir. Teori, genel yargılara ulaşmayı hedefleyen “tümevarım” yöntemi üzerinden temellendirilmiştir. Bu bağlamda çalışmada öncelikle zekât ibadeti ta‘lîl ve taabbüd açısından ele alınarak onun hangi meselelerinin ta‘lîl ve taabbüde dahil olduğu tespit edilmeye çalışılmış, sonrasında el-Mebsût eseri üzerinden Serahsî’nin temel ibadetlerden olan zekâtı nasıl konumlandırdığı ortaya konulmuş, sonuçta bir çok yerde kıyas ve istinbata başvurulduğu gözlemlenmiştir.
ISSN:2148-3264