Azerbaycan Kadın Modernleşmesinde Matbuatın Yeri ve Şark Kadını Dergisi Üzerine Bir İnceleme
Azerbaycan kadın modernleşmesi, Azerbaycan millî mücadelesinin en önemli olgularından biri olmakla birlikte, dünya milletlerinin mücadeleleri arasında Azerbaycan millî mücadelesinin oldukça özgün bir yer edinmesini sağlamıştır. Azerbaycan Türkü aydınların asırlar boyunca verdiği esaslı mücadele neti...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sakarya University
2024-12-01
|
| Series: | Sakarya Üniversitesi Türk Akademi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4030267 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | Azerbaycan kadın modernleşmesi, Azerbaycan millî mücadelesinin en önemli olgularından biri olmakla birlikte, dünya milletlerinin mücadeleleri arasında Azerbaycan millî mücadelesinin oldukça özgün bir yer edinmesini sağlamıştır. Azerbaycan Türkü aydınların asırlar boyunca verdiği esaslı mücadele neticesinde Azerbaycan kadınları, hak, hukuk ve hürriyetlerini elde etmiş ve yüksek konumlarına ulaşmıştır. Azerbaycan kadın modernleşme mücadelesinin en mühim alanlarından biri matbuattır. Diğer aydınlara ve halka temas etmenin tarihin o devrindeki en önemli aracı olan matbuat, Azerbaycan kadınının sorunlarına, cinsiyetler arası eşitsizliğe ve kadınların elde edemediği haklarına sıklıkla yer vererek Azerbaycan kadınının kaderini değiştirmiştir. Azerbaycan’ın Çarlık Rusya, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği dönemleri boyunca Türk modernleşmesinin en temel hususlarından biri olan kadın hareketleri bu dönemlerin özelliklerinden ve bu dönemler içinde hâkim entelektüel hareketlerden oldukça etkilenmiştir. Bu makalede, Azerbaycan kadın modernleşmesinde matbuatın yeri tarihselci bir yaklaşımla incelenmiş, tarihsel ve ideolojik konumuyla diğer kadın matbuatından ayrışan Şark Kadını dergisi nicelik ve içerik bakımından değerlendirilmiştir. Rusya Komünist Partisi Merkez Komitesi Kadın Birimi’nin kadınları örgütlenmek adına etkili propaganda yöntemlerinden biri olan matbuatı kullanmaya karar vermesi üzerine Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi bünyesinde Kadın Neşriyat Şubesi kurulmuştur. Kadın Neşriyat Şubesi’nin yayımladığı Şark Kadını dergisi, Sovyetler Birliği ve komünist ideolojinin kadın hareketlerine, Azerbaycan’a, Azerbaycan kadınına, Azerbaycan kültürü ve fikir hayatına yaklaşımı hakkında birinci el kaynaklardan biri niteliğindedir. Komünist bir neşriyat olmasına rağmen yazar kadrosunun büyük kısmının infaz edilmesi ve bir kısmının sürgüne gönderilmesi sonucunda 1938 yılından itibaren “Azerbaycan Kadını” olarak değiştirilen ve yayın hayatına devam eden Şark Kadını, Azerbaycan kadın hareketleri ve Azerbaycan matbuatı açısından nadide bir yere sahiptir. |
|---|---|
| ISSN: | 2980-0412 |