Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi

Bu makalenin amacı, (i) dini bir bağlılığı ve hayat tarzı olduğunu belirten kişilerin bilgelik algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmak, (ii) bu algıların kategorizasyonuna etki eden faktörleri incelemek ve (iii) kendi yaşamlarında etki bırakan kişi seçimleri ile b...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Hatice Temirak Yüzbaşı, Gülüşan Göcen
Format: Article
Language:English
Published: Ensar Neşriyat 2024-06-01
Series:Değerler Eğitimi Dergisi
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.34234/ded.1447690
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841562833151590400
author Hatice Temirak Yüzbaşı
Gülüşan Göcen
author_facet Hatice Temirak Yüzbaşı
Gülüşan Göcen
author_sort Hatice Temirak Yüzbaşı
collection DOAJ
description Bu makalenin amacı, (i) dini bir bağlılığı ve hayat tarzı olduğunu belirten kişilerin bilgelik algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmak, (ii) bu algıların kategorizasyonuna etki eden faktörleri incelemek ve (iii) kendi yaşamlarında etki bırakan kişi seçimleri ile bilge kişi idealleri arasındaki ilişkiyi anlamaktır. Nitel araştırma desenlerinden olgubilimi temel alan araştırmanın çalışma grubunu; amaçlı örnekleme içerisinde kartopu ve ölçüt örnekleme ile 19-40 yaş aralığındaki %20’si erkek (19 kişi), %80’i kadın (76 kişi) olmak üzere lisans (%58,9; 56 kişi) ve lisansüstü (%41,1; 39 kişi) eğitim düzeyine sahip, dine ilgisinin orta (%57,9; 55 kişi) ve yüksek düzeyde (%42,1; 40 kişi) olduğunu belirten 95 kişi oluşturmaktadır. Bilgelik algısını ölçmek için katılımcılara online Bilge Kavramına Dair Metafor Algısı Formu uygulanarak, “Bana göre bilge …. gibidir/benzer. Çünkü ….” şeklindeki ifadeyle; kendi hayatlarındaki bilge kişi yansımasını görmek için “Hayatımda kararlarını isabetli bulduğum, bana yol gösteren, örnek aldığım kişi ….. dır/dir. Çünkü ….” şeklinde açık uçlu ifadeler doldurtulmuştur. Elde edilen veriler, içerik analizi ile çözümlenmiştir. Katılımcıların bilge kişi için oluşturduğu 64 farklı metafor, yoğunluklu olarak bilgiye kaynaklık eden kişi, olgun/kâmil kişi, aydınlatan-yol gösteren kişi kategorilerinin öne çıktığı 7 kategoride analiz edilmiştir. Kişilerin hayatlarında etki bırakan, örnek aldıkları kişiye dair içerikler ise aile bireyi, dini şahsiyet ve arkadaş kategorilerinin öne çıktığı 8 kategori altında yapılandırılmıştır.
format Article
id doaj-art-2df7cd9077844beb819c2108b063c3cc
institution Kabale University
issn 1303-880X
language English
publishDate 2024-06-01
publisher Ensar Neşriyat
record_format Article
series Değerler Eğitimi Dergisi
spelling doaj-art-2df7cd9077844beb819c2108b063c3cc2025-01-03T00:40:09ZengEnsar NeşriyatDeğerler Eğitimi Dergisi1303-880X2024-06-01224715318710.34234/ded.1447690 Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi Hatice Temirak Yüzbaşı0https://orcid.org/0000-0002-9510-7841Gülüşan Göcen1https://orcid.org/0000-0003-4856-9653İSTANBUL ÜNİVERSİTESİİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ Bu makalenin amacı, (i) dini bir bağlılığı ve hayat tarzı olduğunu belirten kişilerin bilgelik algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmak, (ii) bu algıların kategorizasyonuna etki eden faktörleri incelemek ve (iii) kendi yaşamlarında etki bırakan kişi seçimleri ile bilge kişi idealleri arasındaki ilişkiyi anlamaktır. Nitel araştırma desenlerinden olgubilimi temel alan araştırmanın çalışma grubunu; amaçlı örnekleme içerisinde kartopu ve ölçüt örnekleme ile 19-40 yaş aralığındaki %20’si erkek (19 kişi), %80’i kadın (76 kişi) olmak üzere lisans (%58,9; 56 kişi) ve lisansüstü (%41,1; 39 kişi) eğitim düzeyine sahip, dine ilgisinin orta (%57,9; 55 kişi) ve yüksek düzeyde (%42,1; 40 kişi) olduğunu belirten 95 kişi oluşturmaktadır. Bilgelik algısını ölçmek için katılımcılara online Bilge Kavramına Dair Metafor Algısı Formu uygulanarak, “Bana göre bilge …. gibidir/benzer. Çünkü ….” şeklindeki ifadeyle; kendi hayatlarındaki bilge kişi yansımasını görmek için “Hayatımda kararlarını isabetli bulduğum, bana yol gösteren, örnek aldığım kişi ….. dır/dir. Çünkü ….” şeklinde açık uçlu ifadeler doldurtulmuştur. Elde edilen veriler, içerik analizi ile çözümlenmiştir. Katılımcıların bilge kişi için oluşturduğu 64 farklı metafor, yoğunluklu olarak bilgiye kaynaklık eden kişi, olgun/kâmil kişi, aydınlatan-yol gösteren kişi kategorilerinin öne çıktığı 7 kategoride analiz edilmiştir. Kişilerin hayatlarında etki bırakan, örnek aldıkları kişiye dair içerikler ise aile bireyi, dini şahsiyet ve arkadaş kategorilerinin öne çıktığı 8 kategori altında yapılandırılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.34234/ded.1447690
spellingShingle Hatice Temirak Yüzbaşı
Gülüşan Göcen
Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi
Değerler Eğitimi Dergisi
title Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi
title_full Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi
title_fullStr Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi
title_full_unstemmed Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi
title_short Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi
title_sort dindar bireylerin bilge kisi algisi bir metafor analizi
url https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.34234/ded.1447690
work_keys_str_mv AT haticetemirakyuzbası dindarbireylerinbilgekisialgısıbirmetaforanalizi
AT gulusangocen dindarbireylerinbilgekisialgısıbirmetaforanalizi