Cem Karaca Şarkılarında Türk Halk Edebiyatı Unsurları
Cem Karaca, kendine has tarzı ve müzik üslubunun yanı sıra protest tavrı ile de Türk sanatının son yüzyılında önemli bir karakter sayılmaktadır. Protest tavrını geleneksel bir kökene dayandıran sanatçı, gerek halkı tasvir ederken gerekse Türk halk edebiyatında bulunan çeşitli unsurları kullanırken b...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sakarya University
2024-06-01
|
| Series: | Skad |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3793775 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841556406418800640 |
|---|---|
| author | Mahmut Delen |
| author_facet | Mahmut Delen |
| author_sort | Mahmut Delen |
| collection | DOAJ |
| description | Cem Karaca, kendine has tarzı ve müzik üslubunun yanı sıra protest tavrı ile de Türk sanatının son yüzyılında önemli bir karakter sayılmaktadır. Protest tavrını geleneksel bir kökene dayandıran sanatçı, gerek halkı tasvir ederken gerekse Türk halk edebiyatında bulunan çeşitli unsurları kullanırken bu duruşunu yansıtmaktadır. Rock müzik olarak tarif edilen ve son yüzyılda ortaya çıkan müzik türünü Anadolu’nun müzik ve edebiyat geleneği ile harmanlamayı başararak yeni bir öz ve biçim oluşturan Cem Karaca, kendini Anadolu rock ozanı olarak ifade ederek esas sanat anlayışını böylece ortaya koymuştur. Bu araştırmada da söz konusu anlayışla Cem Karaca’nın şarkılarında yer verdiği Türk halk edebiyatı unsurları çeşitli bakımlardan sınıflandırıldıktan sonra analiz edilmiştir. Araştırmanın çalışma materyali olarak sanatçının tüm albümleri seçilmiştir. Sanatçının şarkıları, doküman incelemesine tabi tutulduktan sonra sözleri kendisine ait olan eserlerde bulunan halk tasvirleri ve Türk halk edebiyatı unsurları kategorilere ayrılmıştır. Halk tasvirlerinde özellikle gurbetçiler, babalar, garibanlar, emekçiler, köylüler, ve burjuvalar öne çıkan temalar olmuştur. Türk halk edebiyatı unsurları bakımından ise sanatçının halk edebiyatı nazım birim ve biçimlerini kullandığı; söz konusu nazım biçimlerinin ahenk unsurlarına de yer verdiği görülmüştür. Ayrıca sanatçı, sayı ve pir motifleri gibi motifleri, tapşırmayı, atasözleri ve deyimleri de kullanmış, tasavvufi geleneği de şarkılarına yerleştirmiştir. Araştırmanın sonucunda bu bulgulardan hareketle Cem Karaca’nın biçimi farklı bir kökene dayansa da sanatının özünü Anadolu’ya ve Türk halk kültürüne bağladığı, geçmişte yaşayan ozanların geleneğini sürdüren bir temsilci olduğu değerlendirilmiştir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-291569570ee94961b4e45e2e4b6dc3db |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-4718 |
| language | English |
| publishDate | 2024-06-01 |
| publisher | Sakarya University |
| record_format | Article |
| series | Skad |
| spelling | doaj-art-291569570ee94961b4e45e2e4b6dc3db2025-01-07T08:54:39ZengSakarya UniversitySkad2667-47182024-06-011020506010.25306/skad.145258728Cem Karaca Şarkılarında Türk Halk Edebiyatı UnsurlarıMahmut Delen0https://orcid.org/0000-0002-7332-6971TOKAT GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİCem Karaca, kendine has tarzı ve müzik üslubunun yanı sıra protest tavrı ile de Türk sanatının son yüzyılında önemli bir karakter sayılmaktadır. Protest tavrını geleneksel bir kökene dayandıran sanatçı, gerek halkı tasvir ederken gerekse Türk halk edebiyatında bulunan çeşitli unsurları kullanırken bu duruşunu yansıtmaktadır. Rock müzik olarak tarif edilen ve son yüzyılda ortaya çıkan müzik türünü Anadolu’nun müzik ve edebiyat geleneği ile harmanlamayı başararak yeni bir öz ve biçim oluşturan Cem Karaca, kendini Anadolu rock ozanı olarak ifade ederek esas sanat anlayışını böylece ortaya koymuştur. Bu araştırmada da söz konusu anlayışla Cem Karaca’nın şarkılarında yer verdiği Türk halk edebiyatı unsurları çeşitli bakımlardan sınıflandırıldıktan sonra analiz edilmiştir. Araştırmanın çalışma materyali olarak sanatçının tüm albümleri seçilmiştir. Sanatçının şarkıları, doküman incelemesine tabi tutulduktan sonra sözleri kendisine ait olan eserlerde bulunan halk tasvirleri ve Türk halk edebiyatı unsurları kategorilere ayrılmıştır. Halk tasvirlerinde özellikle gurbetçiler, babalar, garibanlar, emekçiler, köylüler, ve burjuvalar öne çıkan temalar olmuştur. Türk halk edebiyatı unsurları bakımından ise sanatçının halk edebiyatı nazım birim ve biçimlerini kullandığı; söz konusu nazım biçimlerinin ahenk unsurlarına de yer verdiği görülmüştür. Ayrıca sanatçı, sayı ve pir motifleri gibi motifleri, tapşırmayı, atasözleri ve deyimleri de kullanmış, tasavvufi geleneği de şarkılarına yerleştirmiştir. Araştırmanın sonucunda bu bulgulardan hareketle Cem Karaca’nın biçimi farklı bir kökene dayansa da sanatının özünü Anadolu’ya ve Türk halk kültürüne bağladığı, geçmişte yaşayan ozanların geleneğini sürdüren bir temsilci olduğu değerlendirilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3793775cem karacatürk halk edebiyatıfolklorkültürrock müzikanadolu rock.cem karacaturkish folk literaturefolkloreculturerock musicanatolian rock. |
| spellingShingle | Mahmut Delen Cem Karaca Şarkılarında Türk Halk Edebiyatı Unsurları Skad cem karaca türk halk edebiyatı folklor kültür rock müzik anadolu rock. cem karaca turkish folk literature folklore culture rock music anatolian rock. |
| title | Cem Karaca Şarkılarında Türk Halk Edebiyatı Unsurları |
| title_full | Cem Karaca Şarkılarında Türk Halk Edebiyatı Unsurları |
| title_fullStr | Cem Karaca Şarkılarında Türk Halk Edebiyatı Unsurları |
| title_full_unstemmed | Cem Karaca Şarkılarında Türk Halk Edebiyatı Unsurları |
| title_short | Cem Karaca Şarkılarında Türk Halk Edebiyatı Unsurları |
| title_sort | cem karaca sarkilarinda turk halk edebiyati unsurlari |
| topic | cem karaca türk halk edebiyatı folklor kültür rock müzik anadolu rock. cem karaca turkish folk literature folklore culture rock music anatolian rock. |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3793775 |
| work_keys_str_mv | AT mahmutdelen cemkaracasarkılarındaturkhalkedebiyatıunsurları |