Türkiye’de Vatandaşlık ve Anayasal Süreç

Mevcut anayasa da (1982) dahil olmak üzere Türkiye’de inşa edilen anayasalar ciddi sosyolojik, siyasal ve hukuksal problemlere sahiptir. Anayasalar genellikle askeri müdahalelerin akabinde vücuda getirilmiştir. Dolayısıyla demokratik değerlerlerin karşısında konumlandırılacak bir mahiyet arz etmekte...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Ejder Ulutaş
Format: Article
Language:English
Published: Sakarya University 2014-07-01
Series:Akademik İncelemeler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/17679
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1846115366701367296
author Ejder Ulutaş
author_facet Ejder Ulutaş
author_sort Ejder Ulutaş
collection DOAJ
description Mevcut anayasa da (1982) dahil olmak üzere Türkiye’de inşa edilen anayasalar ciddi sosyolojik, siyasal ve hukuksal problemlere sahiptir. Anayasalar genellikle askeri müdahalelerin akabinde vücuda getirilmiştir. Dolayısıyla demokratik değerlerlerin karşısında konumlandırılacak bir mahiyet arz etmektedir. Bilindiği üzere, Cumhuriyeti kuran siyasi iradede, Osmanlı yönetim yapısının tebaaya yönetici karşısında edilgen bir konum biçtiği ve bu durumun aşılması gerektiği düşüncesi hakimdi. Bu amaçla tebaa yerine vatandaş kavramı ön plana çıkarıldı. Yapılan analizlerde edilgen tebaanın yerine ikame edilmeye çalışılan etkin vatandaş profilinin aslında pek de inşa edilmediği görülmektedir. Egemenlik ilişkisinin Osmanlı’nın aksine Cumhuriyet tarihinde demokratik bir temele oturduğunu söylemek zordur. Osmanlı’da yöneten-tebaa ilişkisi Cumhuriyet Türkiyesi’nde devlet anayasası-vatandaş biçimine evirilmiştir. Anayasaların tanımladığı vatandaş, belli bir kesimi temsil etmekten öteye geçememiştir. Ancak son dönemlerde küresel konjonktürün de etkisiyle hem devlet kanadında hem de halk içerisinde insan haklarına dayalı sosyal mutabakatın yani yeni bir anayasanın inşası yönünde olumlu bir irade hakim. Bu makale, Türkiye’deki demokrasi ve insan hakları konusunda yaşanan ve gelinen süreci de göz önünde bulundurarak anayasa ve vatandaşlığa dair bir değerlendirme niteliğini taşımaktadır.
format Article
id doaj-art-27fadb4f6959421e94596bde062d725b
institution Kabale University
issn 1306-7885
language English
publishDate 2014-07-01
publisher Sakarya University
record_format Article
series Akademik İncelemeler Dergisi
spelling doaj-art-27fadb4f6959421e94596bde062d725b2024-12-19T13:18:21ZengSakarya UniversityAkademik İncelemeler Dergisi1306-78852014-07-01917310210.17550/aid.6842328Türkiye’de Vatandaşlık ve Anayasal SüreçEjder UlutaşMevcut anayasa da (1982) dahil olmak üzere Türkiye’de inşa edilen anayasalar ciddi sosyolojik, siyasal ve hukuksal problemlere sahiptir. Anayasalar genellikle askeri müdahalelerin akabinde vücuda getirilmiştir. Dolayısıyla demokratik değerlerlerin karşısında konumlandırılacak bir mahiyet arz etmektedir. Bilindiği üzere, Cumhuriyeti kuran siyasi iradede, Osmanlı yönetim yapısının tebaaya yönetici karşısında edilgen bir konum biçtiği ve bu durumun aşılması gerektiği düşüncesi hakimdi. Bu amaçla tebaa yerine vatandaş kavramı ön plana çıkarıldı. Yapılan analizlerde edilgen tebaanın yerine ikame edilmeye çalışılan etkin vatandaş profilinin aslında pek de inşa edilmediği görülmektedir. Egemenlik ilişkisinin Osmanlı’nın aksine Cumhuriyet tarihinde demokratik bir temele oturduğunu söylemek zordur. Osmanlı’da yöneten-tebaa ilişkisi Cumhuriyet Türkiyesi’nde devlet anayasası-vatandaş biçimine evirilmiştir. Anayasaların tanımladığı vatandaş, belli bir kesimi temsil etmekten öteye geçememiştir. Ancak son dönemlerde küresel konjonktürün de etkisiyle hem devlet kanadında hem de halk içerisinde insan haklarına dayalı sosyal mutabakatın yani yeni bir anayasanın inşası yönünde olumlu bir irade hakim. Bu makale, Türkiye’deki demokrasi ve insan hakları konusunda yaşanan ve gelinen süreci de göz önünde bulundurarak anayasa ve vatandaşlığa dair bir değerlendirme niteliğini taşımaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/17679constitutioncitizenshipstatedemocracypublic areasovereignty.anayasavatandaşlıkdevletdemokrasikamusal alanegemenlik.
spellingShingle Ejder Ulutaş
Türkiye’de Vatandaşlık ve Anayasal Süreç
Akademik İncelemeler Dergisi
constitution
citizenship
state
democracy
public area
sovereignty.
anayasa
vatandaşlık
devlet
demokrasi
kamusal alan
egemenlik.
title Türkiye’de Vatandaşlık ve Anayasal Süreç
title_full Türkiye’de Vatandaşlık ve Anayasal Süreç
title_fullStr Türkiye’de Vatandaşlık ve Anayasal Süreç
title_full_unstemmed Türkiye’de Vatandaşlık ve Anayasal Süreç
title_short Türkiye’de Vatandaşlık ve Anayasal Süreç
title_sort turkiye de vatandaslik ve anayasal surec
topic constitution
citizenship
state
democracy
public area
sovereignty.
anayasa
vatandaşlık
devlet
demokrasi
kamusal alan
egemenlik.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/17679
work_keys_str_mv AT ejderulutas turkiyedevatandaslıkveanayasalsurec